Kahraman Çayırlı
Strateji ve güç üstüne yazdığı kitaplarıyla tanınan, altı kitabıyla da The New York Times’ın çoksatanlar listesine girmeyi başaran Amerikalı yazar Robert Greene, dünya çapındaki milyonlarca okurunun yanı sıra büyük devlet adamları, basketbolcular tarafından okunan, Michael Jackson tarafından referans gösterilen, Will Smith’in başvuru kaynağı olan bir isim. Hatta Greene, eski Küba Devlet Başkanı Fidel Castro’nun bile kendisini okuduğunu söylüyor. Greene, aynı zamanda Amerikan hapishane kütüphanelerinde en çok talep edilen yazarlardan biri. Tüm kitapları Altın Kitaplar’dan yayımlanan Greene’in son olarak İnsan Doğasının Yasaları kitabı dilimize çevrildi. Greene ile hakkında tüm merak edilenleri telefonda konuştuk.
Neden dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca okur sizi okuyor?
Benim kitaplarım dünyada gücün ne olduğunu, aslında gücün neye benzediğini anlatır. Birçok kitap ve makale hayatın gerçekliğine kulak asmaz. İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası, çok samimiydi ve insanların oynadığı güç oyunlarının gerçekliğini tarif ediyordu. Bence insanlar dürüstlüğü takdir ediyor. Birçok kitap okuyucuya bu dünyadaki herkesin temelde insanların iyi olduğunu söylemek istiyor ve ben de şunu söylemeye çalışıyorum: “Hayır, dışarıda kötü insanlar var, onlar ofislerinizde, patronunuz, iş arkadaşınız olabilirler.” Herkes kötü değil bence ama eğer naifseniz hayatınızda çok fazla acı olacak.
Yazar olmadan önce 80 farklı işte çalıştığınızı belirtmiştiniz. Bu işler kitaplarınıza nasıl katkılarda bulundular?
Paris’te bir otelde çalıştım, Londra’da bir TV şirketinde çalıştım, Dublin’de tur operatörüydüm, İspanya’da İngilizce öğretmenliği yaptım, İtalya’da bir medya şirketinde çalıştım... Tüm bu farklı işlerde birçok farklı güç oyunu gördüm. Bu yüzden iş dünyasında çok fazla deneyime sahibim.
Bize hayatınızın dönüm noktasından, o günden ve o andan bahseder misiniz?
Temmuz 1995’te bir iş için İtalya’daydım ve Joost Elffers ile Venedik’te yürüyorduk. Bir kitap fikrim olup olmadığını sordu. Hollywood’da çalışıyordum ama hiçbir başarım yoktu, hayal kırıklığına uğramıştım ve Venedik’te çok güzel bir gündü. Aniden İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası’na dönüşecek fikrin bir doğaçlamasını yaptım ve önerdiğim şey onu çok heyecanlandırdı. Bir kitap potansiyeli gördü ve dedi ki “Sana ödeme yapacağım, kitabın ilk yarısını yaz” çünkü hiç param yoktu.
Başarının sırları üzerine yazmaya nasıl karar verdiniz?
Hayatta çok dikkatli olmalısınız, insan egolarıyla ilgilenmek zorundaysanız sadece şeker şeyler söyleyemezsiniz. Herhangi bir çatışmada veya zor durumda nasıl stratejik olunacağının sırlarını tarif ediyorum, ancak alanınızda son derece yaratıcı olarak ustalaşmak gerekiyor.
İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası’nda ilham kaynağınız neydi?
80’lerin sonundan başlayarak Hollywood’da çalıştım. Orada çok ilginç, karmaşık ve alçakça manipülatif oyunların oynandığını gördüm. Hollywood’da gerçek olanın bu olduğunu düşündüm, insanlar bu şekilde öne geçiyorlar ama kimse bu konuda konuşmuyor. Bu yüzden biraz kızgındım ve kitaplarımın çoğu öfkeyle besleniyor.
Tüm kitaplarınızı okuyan bir okuyucuda en çok hangi mesajınız kalsın istersiniz?
İnsanların etraflarında olup bitenler ve duyguları hususunda daha fazla farkında olmalarını istiyorum, bu kadar naif ve masum olmamak ve hata yapmamak için gözlerini açık tutsunlar. Beni en çok tatmin eden şey, neredeyse her gün insanlardan gelen e-postalar: Tüm kitaplarımın hata yapmamaları hususunda onlara gerçekten yardımcı olduğunu bu e-postalarda anlatıyorlar.
Yürüyüş bana iyi geldi
Gelelim Türkçedeki son kitabınız İnsan Doğasının Yasaları’na. Bu kitabı yazmaya nasıl karar verdiniz?
NBA basketbolcularına, şarkıcılara, hiphop sanatçılarına, aktörlere, iş insanlarına çok fazla danışmanlık yapıyordum. Onlarda tekrar eden şu mevzuyu fark ettim: Bu insanlar genellikle teknik olarak kendi alanlarında çok iyiler. Ama insanları, insan psikolojisinin temellerini anlamıyorlar. Bu, insanların geçmişte daha fazla sahip olduğu bir beceriydi, günümüzde ise insanları anlama hususunda giderek daha kötü olacağız. Dünyanın en güçlü insanlarının bile (Elon Musk? -Hayır ona danışmanlık yapmadım) bu tip sorunları olduğunu fark ettim.
İnsan Doğasının Yasaları yayımlanmadan kısa bir süre önce felç geçirdiniz. Hayatınız, yazma pratikleriniz nasıl değişti?
Hayatımda yaşadığım en kötü şeydi. Her zaman çok sağlıklıydım, yüzmeyi, yürüyüşü ve bisikleti çok severdim. Ve aniden bir gecede vücudumun sol tarafındaki kontrolü kaybettim, bu benim için şok ediciydi. Stresten kurtulmak için yaptığım tüm egzersizlerin hepsi aniden gitti. Sol kolum o kadar zayıftı ki bilgisayara yazamıyordum, nasıl kitap yazacaktım. Kitabımı yazarken ne zaman kendimi engellenmiş hissetsem yürüyüşe çıktım ve zihnimi boşalttım. İlerleme kaydediyorum, özel bir bisiklet aldım. Çok antrenman yaptım.
Bu kitapta gerçekten ne anlatmak istediniz?
Modern şehir çoğu zaman teknolojik bir ortamdır bu yüzden mantıksızlık, narsisizm, saldırganlık ve pasif agresiflik gibi 18 farklı kötü özelliğin farkına varmanızı istiyorum. Bu kitabım daha genel bir kitap, temel insan psikolojisi hakkında daha derin bir seviyeden bahsediyorum. Kapsamlı bir kitap, diğer kitaplarımdaki fikirlere de değiniyor, ama neredeyse kitap yazarken ve insanlarla istişare ederken öğrendiğim her şeyin bir derlemesini de yaptım.
Bir sonraki kitabınız The Daily Laws hakkında bir şeyler söylemek ister misiniz?
Kim olduğunuzu, sizi neyin farklı kıldığını, hayatta neleri başarmanız gerektiğini ve kendi sınırlarınız içindeki güçlü ve zayıf yönlerinizi anlamak. İşte bu bilgiyle kendiniz üzerinde çalışabilirsiniz. Kendini bilmek, tanımak bilgeliğin nihai şeklidir ama bunu yapmak kolay değildir. Bu yüzden bu iki şeyi birleştirecek bir kitap yazmak istedim. Kendinize veya ailenize sinirlendiğinizde, geri adım atıp “neden kızgınım, bana gerçekten neler oluyor, bu durumda tepki vermem gerekiyor ama belki de bunu yapmanın daha iyi bir yolu var, belki de ne yaptıklarını anlamıyorumdur” diyeceksiniz.
Bize kitaplarınızdan bazı ipuçları verebilir misiniz? Kısaca bazı temel kurallardan bahseder misiniz?
İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası’nın temel fikri, etrafınızdaki insanların size gerçekten ne düşündüklerini veya ne istediklerini söylemedikleri ve eğer dikkatli olmazsanız hata yapacağınızdır, yani oyunun nasıl oynandığı konusunda gözlerinizi açmaktır. 33 Stratejide Savaş, herhangi bir alanda stratejik olunması gerektiği fikrine açılıyor. Derindeki çatışmadan sonra hayattaki çatışmayı anlamanız gereken bir plana sahip olmanız gerekiyor, bu yüzden size aslında güzel bir sanat olan strateji sanatını vermeye çalışıyorum. Ustalık temelde size müzakerelerinizde kesinlikle başarılı olmanın bir yolu olduğunu gösterir.
Hangi sırayla okunmalı?
“Ofisinizde çatışma yaşadığınız birçok güç durumuyla uğraşıyorsanız İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası’nı okumak isteyebilirsiniz. Eğer bir erkekle ya da kadınla ilgileniyorsanız, daha çekici ve baştan çıkarıcı olmak istiyorsanız Baştan Çıkarma Sanatı başlangıç olabilir. Eğer kariyerinizin nereye gittiğini bilmiyorsanız bence Ustalık iyi bir başlangıç. Ve aslında İnsan Doğasının Yasaları da başlamak için çok iyi bir seçenek çünkü orada size temel insan psikolojisinden tarifler vermeye çalıştım, böylece çevrenizdeki insanları çok daha derin bir seviyede anlayabilir ve görünüşlerine, gülen yüzlerine kanmazsınız.”
50 Cent ile birlikte yazılan kitap
İktidarın 50 Yasası’nı rapçi 50 Cent ile yazdınız. Bir rapçiyle kitap yazmak nasıldı?
50 Cent aslında çok büyüleyici, etrafında olmak çok hoş. Birlikte yaklaşık altı yedi ay geçirdik. Her yere gidiyordum, iş toplantılarına, turnelerine... Kitabımdan, odamdan dışarı çıkmak ve gerçek biriyle birlikte olmak benim için ferahlatıcıydı. O çok ilginç biri, çok güçlü ve güç oyunlarında çok iyi.
Machiavelli, Jung ve Nietzsche...
En çok hangi psikanalistleri okuyorsunuz?
Baştan Çıkarma Sanatı için çok fazla Freud okudum, Freud çok ilginç, çok daha derin. İnsan Doğasının Yasaları için Jung’a çok ilgi duydum. Yeni kitabım için Lacan okuyorum ve çocukluk arkadaşları hakkında yazdığım bölüm için daha derine inmem gerekiyor. Lacan çok zor bir yazar, ona çok hayranım. Melanie Klein, Alfred Adler ve Donald Winnicott gibi diğer büyük psikanalistler...
Peki en çok okuduğunuz yazarlar...
Bu hangi kitap üzerinde çalıştığıma bağlı. Kitap yazmadan önce, Friedrich Nietzsche muhtemelen en çok okuduğum yazardı ve aynı zamanda Dostoyevski en sevdiğim yazardı. İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası için Machiavelli’yi çok okudum. Şu anda yazar Aldous Huxley’in biyografisini okuyorum.
- İnsan Doğasının Yasaları / Çeviren: Füsun Doruker / 696 sayfa
- İktidar-Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası / Çevirmen: Zeliha İyidoğan Babayiğit / 622 Sayfa
- İktidarın 50. Yasası / Robert Greene, 50 Cent / Çeviren: Füsun Doruker / 256 Sayfa
- Baştan Çıkarma Sanatı/ Çeviren: Füsun Doruker/ 701 Sayfa; 33 Strateji’de Savaş/ 768 Sayfa
- Ustalık/ Çeviren: Füsun Doruker/ 416 Sayfa; Robert Greene/ Altın Kitaplar
