23 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 01.06.2023 17:59 | Son Güncelleme: 01.06.2023 18:04

Yapraklardan yapay organ üretme çalışmaları sanatına ilham oldu

Konuk sanatçı programı Gate 27’nin son konuğu Esin Aykanat Aycı yaprakların insan organı üretiminde kullanılmasıyla ilgili bilimsel bir çalışmaya denk gelince konuyu sanatsal çalışmalarına taşıdı
Yapraklardan yapay organ üretme çalışmaları sanatına ilham oldu

Farklı pratiklerin ve disiplinlerin araştırma ve üretim süreçlerini desteklemek amacıyla 2019 yılında kurulan Gate 27 Nisan-Mayıs döneminde biyo-sanat alanında çalışan Esin Aykanat Avcı’yı Yeniköy’deki sanat evinde konuk etti. Aykanat Avcı sanatsal yolculuğunu ve Gate 27’nin Yeniköy’de bulunan sanatçı konuk evinde geçirdiği ilham ve çalışma sürecini bir basın lansmanında paylaştı. Sanatçıya Gate 27’nin kurucusu Melisa Sabancı Tapan, Danışma Kurulunda bulunan bağımsız küratör ve sanat danışmanı Beral Madra ve Gate 27’nin direktörü Burak Mert Çiloğlugil de eşlik ettiler.

Doğa ve İnsan etkileşimini konu alan çalışmalar

Esin Aykanat Avcı yaptığı sunumda yıllar içinde çalışmaların ne şekilde evrildiğini anlattı. 2010 yılından beri doğa ve insan etkileşimi üzerine  çalışmalar yürüten Aykanat Avcı her zaman doğayla olan ilişkisi üzerine düşünme eğilimine sahip olduğunu ve kendini doğadan ayrı konumladığını  ve onu gidip görülecek bir şey gibi algıladığını fark ettiği paylaştı. Aslında şehrin içinde bile doğanın bir parçası olduğunu anlayan sanatçı bu farkındalığı yaratmak ve onu yansıtmakla ilgili işler geliştirmeye başlamış.

Sanatsal eğitimi seramik üzerine olan Aykanat Avcı’nın ilk yıllarında seramik malzemelerini yeniden suyla buluşturduğu çalışmaları olmuş. 2018 yılında  izlediği bir belgeselde ıspanak yapraklarından insanların için organ üretimiyle ilgili bir çalışmaya denk gelmiş. Bu bilimsel proje  kapsamında yaprakların insan damar yapısına yakın bir damar yapısına sahip olduğunu öğrenen Aykanat Avcı insan ve doğanın ne kadar bir olduğunu bir kez daha görüp, bitki yapraklarının insan için yeni bir beden olarak konumlandırılması konusuna odaklanmış.

İşlem gören yaprak çürüme özelliğini kaybediyor

“Burada geçirdiğim süre içinde belki bir yıl içinde yapamayacağım şeyleri hızlandırılmış bir şekilde gerçekleştirmiş oldum” diyen Aykanat Avcı Gate 27’deki süreci sırasında Sabancı Üniversitesi’nin Biyoloji laboratuvarlarından da faydalanma fırsatı yakalamış. Moleküler Biyoloji, Genetik ve Biyomühendislik bölümü öğretim üyelerinden Nur Mustafaoğlu ve ekibinin desteği ile üniversitedeki biyoloji laboratuvarlarında birkaç gün geçiren sanatçı, yapraklar üzerine çeşitli hücre türlerinin transferi, yaprak damarlarına farklı türde sıvıların enjeksiyonu ile yaprakların mikroskop altı görüntülerini almak üzere çalışmış. 

Aykanat Avcı çalışma malzemesi için “Yaprak çok zengin bir malzeme, potansiyeli çok yüksek…hem ölmüş gibiler hem de üzerlerinde hala yaşam potansiyeli var” diyor. Bu işlemler sonucunda renklerini kaybedip şeffaflaşan ve çürüme özelliklerini kaybeden yaprakları sergileyen Aykanat Avcı “Yapraklar ölü mü yoksa sonsuza kadar yaşayan bir malzeme mi?” diye sorguluyor ve cevabı sanat severlere bırakıyor.