Dünyanın en büyük otomobil pazarında zayıflayan satışlar sonrası Çin'in ekonomik büyümesine ilişkin endişeler arttı ve hükümetin sektörü teşvik etmek için daha önce verdiği sözün ardından mali destek beklenirken, elektrikli araçlar için vergi indirimi kararının alınması sonrası büyük otomobil üreticilerinin hisseleri sıçradı.
Reuters'ın haberine göre 2024 ve 2025 yıllarında satın alınan yeni enerji araçları (NEV), araç başına 4 bin 170 dolar vergiden muaf tutulacak. Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, muafiyetin 2026 ve 2027 yıllarında yapılan alımlar için yarıya indirileceği ve 2100 dolar ile sınırlandırılacağı belirtildi.
Çin daha önce de on yıldan uzun bir süre elektrikli araç alımları için sübvansiyon sunmuştu ancak program geçen yıl sona erdi. Çin otomobil hisseleri açıklamanın ardından yükselişe geçerken, elektrikli araç üreticisi NIO hisseleri de yüzde 3,5 oranında artış gösterdi.
Vergi indiriminden hangi araçlar yararlanacak?
Yeni paket, 2023 yılı sonunda sona erecek olan mevcut NEV satın alma vergisi muafiyetini uzatıyor. NEV'ler arasında tamamen bataryalı elektrikli araçlar, plug-in benzin-elektrik hibrit modeller ve hidrojen yakıt hücreli araçlar yer alıyor.
Maliye Bakan Yardımcısı Xu Hongcai bir basın toplantısında, ilk kez 2014 yılında uygulamaya konulan ve 2022 yılına kadar üç kez uzatılan NEV vergi indirimlerinin toplamının geçen yıl itibariyle 200 milyar yuanı (yaklaşık 28 milyar dolar) aştığını söyledi.
Xu, bu yılki muafiyetin 115 milyar yuanı (16 milyar dolar) aşacağını söyledi ve 520 milyar yuanlık (72 milyar dolar) yeni paketin sektör için şimdiye kadarki en büyük vergi indirimi olacağını belirtti.
Çin'de ekonominin yeniden canlanma umudu arttı
Vergi teşvikleri NEV'leri dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde büyümeyi yeniden canlandırmaya yönelik geniş tabanlı bir çabanın ön saflarına yerleştiriyor. Hükümet son yıllarda Li Auto, NIO ve BYD gibi yerel oyuncuların yükselişini körükleyen teşviklerle NEV'leri yoğun bir şekilde destekledi.
Warren Buffett'ın yatırım şirketi Berkshire Hathaway tarafından desteklenen BYD, Çin'de Volkswagen markalı otomobilleri geride bırakarak bu yıl satışlar bakımından ülkenin en büyük otomobil üreticisi haline geldi.
Yabancı araçlar için olumsuz bir gelişme
Analistler, alım vergisi muafiyetine getirilen sınırın yabancı üreticilerin premium araçları yerine çoğunlukla yerli firmalar tarafından üretilen daha ucuz modellerin büyümesine yardımcı olacağını söyledi.
NEV satışları bu yılın başlarında hükümetin elektrikli araçlar için sübvansiyon programını sona erdirmesinin ardından darbe almış, ancak Tesla dahil olmak üzere otomobil üreticilerinin pazar payını korumak için fiyatları düşürmesi ile sektörde toparlanma görülmüştü.
Elektrikli araç satışlarının ağırlığı artacak
Araştırmacı Rystad Energy'nin başkan yardımcısı Susan Zou, "Bu vergi indirimi Çin'in elektrikli araç büyümesine yardımcı olacak ve elektrikli araç satışlarının bu yıl beklentilerin üzerinde artacak" şeklinde konuştu. Zou, elektrikli araç satışlarının 2024'te yüzde 30 artmasını bekliyor.
Çin Binek Araç Birliği'nin verilerine göre NEV satışları Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 10,5 arttı. Covid-19 kısıtlamalarının otomobil üretimini ve satışlarını hala etkilediği bir yıl öncesine göre yüzde 60,9 artış gösterdi.
Birçok yerel yönetim de satışları desteklemek için bu yıl uygulamaya başladıkları çeşitli teşvikleri genişleterek yeni tedbirleri devreye soktu.