08 Ocak 2025, Çarşamba Gazete Oksijen
Haber Giriş: 07.01.2025 09:09 | Son Güncelleme: 07.01.2025 09:18

ABD'de kuş gribinden ilk insan ölümü

ABD'nin Louisiana eyaletinde 65 yaş üzeri bir hasta, H5N1 olarak da bilinen kuş gribi virüsü nedeniyle hayatını kaybetti. Peki bu durum insanlar için pandemi riski yaratıyor mu? Uzmanlar cevapladı
ABD’de yüzlerce çiftlikteki hayvanlar test ediliyor. Virüs çıkarsa itlaf edilip oluşan zarar hükümet tarafından karşılanıyor. (Fotoğraf: Getty Images)
ABD’de yüzlerce çiftlikteki hayvanlar test ediliyor. Virüs çıkarsa itlaf edilip oluşan zarar hükümet tarafından karşılanıyor. (Fotoğraf: Getty Images)

ABD'nin Louisiana eyaletindeki bir kişi, H5N1 olarak bilinen kuş gribi virüsü nedeniyle hayatını kaybetti. Bu, ABD'de kuş gribiyle bağlantılı olarak bilinen ilk ölüm olarak kayıtlara geçti. Yetkililer eyalette başka H5N1 vakalarına rastlanmadığını ve insanlara bulaşma riskine dair bir kanıt bulunmadığını belirtti.

Hayatını kaybeden kişi, virüsü kaptıktan sonra aralık ayında hastaneye kaldırılmıştı. ABD'deki ilk ciddi kuş gribi vakası olan bu olayda 65 yaşın üzerinde olduğu belirtilen hastanın ağır solunum yolu semptomları yaşadığı kaydedildi. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından yayınlanan bir analiz, hastanın boğazındaki virüsün küçük bir yüzdesinin, virüsün insan üst solunum yollarında bulunan belirli hücre reseptörlerine bağlanma yeteneğini artırabilecek genetik değişiklikler taşıdığını ortaya koydu. Daha da önemlisi CDC, bu değişikliklerin hastanın ilk enfeksiyonunun kaynağı olduğuna inanılan arka bahçedeki kümes hayvanları sürüsü de dahil olmak üzere kuşlarda tespit edilmediğini belirtti. Bunun yerine kurum, mutasyonların “muhtemelen bu virüsün ilerlemiş hastalığı olan hastada çoğalmasıyla oluştuğunu” söyledi ve mutasyona uğramış türün diğer insanlara bulaştığının tespit edilmediğini vurguladı.

Pandemi riski yaratır mı?

Öte yandan bazı uzmanlar, bu değişikliklerin virüsü insanlarda daha bulaşıcı ya da daha şiddetli hale getirip getirmeyeceğini belirlemek için henüz çok erken olduğu konusunda uyarıda bulundu. Kanada'daki Saskatchewan Üniversitesi'nde virolog olan Angela Rasmussen, mutasyonun virüsün hücrelere daha kolay girmesine yardımcı olabileceğini, ancak bulaşabilirlik üzerindeki herhangi bir etkiyi doğrulamak için hayvan testleri gibi ek kanıtlara ihtiyaç duyulacağını açıkladı. Rasmussen, “Buna dikkat etmemiz gerektiğini bilmek güzel” diyor ve ekliyor: “Ama bu bize ‘Artık bir pandemiye şu kadar daha yakınız’ demiyor.”

Hollanda'daki Erasmus Üniversitesi Tıp Merkezi'nden Thijs Kuiken de aynı fikirde. “İnsan üst solunum yolu hücrelerine etkili bir şekilde bağlanma, insanlar arasında daha etkili bulaşıcılık için gereklidir ancak yeterli değildir” diyen Kuiken, bu sürecin başarılı viral replikasyon için gerekli birkaç adımdan sadece biri olduğunu da sözlerine ekledi. Kuiken, bu tür adaptasyonların hastalığı yoğunlaştırmak ve daha şiddetli zatürreye yol açan alt solunum yollarını etkilemek yerine, üst solunum yollarındaki hücreleri tercih ederek (burun akıntısı veya boğaz ağrısı gibi semptomlara neden olarak) daha hafif enfeksiyonlarla sonuçlanabileceğine dikkat çekti.