Koronavirüsle mücadelede aşılar çok hızlı gelirken, tedavi için ilaç geliştirilmesi uzun zaman almış, 2021’in sonunda piyasaya çıkan Merck’in Molnupiravir ilacı mucize tedavi yöntemi olarak tüm dünyada kabul görmüştü. ABD, ilaç çıkar çıkmaz 2.2 milyar dolarlık anlaşma yapmıştı. Türkiye de bu ilacı satın alan ülkeler arasında yerini aldı. İlacın normale dönüş konusunda insanlığın en önemli silahlarından biri olacağı söylendi. Ancak bu ilaçla ilgili bazı araştırmalar kafalarda soru işaretleri yaratmaya devam ediyor. 5 günlük kürü 700 dolar olan ilaç FDA’de yapılan oylamada kıl payı onay almıştı. Merck tarafından açıklanan sonuçlarda pozitif çıkan 755 aşısız kişiye bu ilaç verildiğinde ölüm ve ağır hastalığı önlemede yüzde 50’lik başarı sağlandığı belirtilmişti. Ancak 1433 kişiyle yapılan daha geniş çalışmada etkinlik oranı yüzde 30’a kadar geriledi.
‘Anlamlı’ derken?
New York Times gazetesi, ilacın DNA’da hatalar oluşmasına sebep olabildiğini, bunun da hücrelere zarar verebileceğini yazdı. Buna rağmen Merck, sadece bir çeyrekte Molnupiravir’den 1 milyar dolara yakın gelir elde etti. Eylül 2022’de ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü, teorik olarak ilacın vücutta yeni mutasyonlara sebep olabileceğini açıkladı. Bu teori, Londra’daki Imperial College’ın ilacı kullanan hastalarda bulduğu mutasyonlarla doğrulandı. Daha da önemlisi, Molnupiravir’in vücutta Covid-19 virüsünü tamamen temizlemediği, hatta bu ilaçla mutasyona uğrayan virüsleri de başka insanlara bulaştırma riskini taşıdığı anlaşıldı. Yani ilaç, Covid- 19’un yeni varyantlarının doğmasına sebep oldu. Korkulan senaryo ise bu varyantlardan birinin daha ölümcül özellikler taşıma riski. Harvard Üniversitesi’nden Jonathan Li, “Bu başlarda sadece bir hipotezdi ama şimdi veriler bu riski doğruluyor” dedi.
Merck ise iddiaları “İlacımızın anlamlı (meaningful) yeni varyantların oluşumuna sebep olduğu doğru değildir” diyerek yalanladı. ‘Anlamlı’ kelimesiyle Merck’in neyi kast ettiği ise belirsiz. Stanford Üniversitesi’nden Michael Lin’e göre bu ilacın kullanılmasına devam edilmesi artık çok riskli. Lin, “Şimdiye dek ilacı kullanan kişilerde ortaya çıkan yeni mutant virüslerin diğer Covid varyantlarından daha riskli olduğuna dair bir delil yok ama bu ilacın kullanımına devam edilmesi ateşle oynamak anlamına gelir” dedi. Özellikle hamile kadınların bebeklerine zarar vermemek için bu ilacı kullanmaması gerektiği belirtiliyor.
