Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü, 10 ili etkileyen depremlerin, asırlardır ayakta olan Habibi Neccar Camisi, Asırlık Adıyaman Ulu Camisi, Aziz Nikola Rum Ortodoks Kilisesi başta olmak üzere birçok yapıya irili ufaklı zararlar verdiğini açıkladı. Hasar gören tüm kültür varlıkları ile eserlerin hasar tespitleri ve korunmasına yönelik çalışmaların yürütüldüğü aktarılan açıklamada, yapıların güvenliğini sağlamak amacıyla ekiplerin oluşturulduğu kaydedildi.
Eski eser koruma uzmanları çalışacak
Açıklamada, eski eserlerin hasar tespiti, korunması ve ihyasına yönelik üniversitelerin eski eser konusunda uzman inşaat mühendisleri ve mimar öğretim görevlilerinden oluşturulan ekiplere ilave olarak İstanbul Teknik, Dokuz Eylül, Mimar Sinan ile Fatih Sultan Mehmet üniversiteleri başta olmak üzere diğer üniversitelerden de akademisyen desteği alınacağı bildirildi.
Camilerden medreselere, kiliselerden türbelere tüm yapıların ihyasına ivedilikle başlandığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi: "Medeniyetlerimizi yaşatan tüm yapılarımızda hiçbir kalıntı, enkaz veya moloz olarak değerlendirilmeyecek, yapıdan ayrılan her bir parça koruma altına alınarak, yapılacak restorasyonlarda aslına uygun şekilde değerlendirilecektir. Tarihine sahip çıkan bir millet olarak, vatandaşlarımızın bu konuda gösterdikleri hassasiyete teşekkür ediyor, tüm eski eserlerimizin depremin yaşandığı ilk andan itibaren korumaya alındığını belirterek, ihyası konusunda da müsterih olmalarını rica ediyoruz."
Hatay'ın Samandağ ilçesinde, 1800'lü yıllarda yapılan İngiliz Protestan Mektebi'nde de hasar oluştu.
BakanıMehmet Nuri Ersoy, Malatya AFAD Koordinasyon Merkezi'nde yaptığı açıklamada, kentte enkaz kaldırma çalışmalarına başlandığını aktardı. Enkazın taşınacağı yerin, numarasının ve nereye döküldüğünün kayıt altına alındığını belirten Ersoy, "Güvenlik çemberi içinde olan bölgelere enkazları kaydırıyoruz" dedi. Malatya'da konteyner kentlerin yapımına başlandığını ve 18 noktada konteyner yerleşim merkezi kurulacağını kaydeden Ersoy, ilk etapta 11 bini aşkın konteynerin kurulacağını, bunlardan 1110'unun hizmet vermeye başladığını söyledi.
Kentte kamu binalarının hasar tespitlerinin tamamlandığını vurgulayan Ersoy, "Sağlam olan kamu binaları bugün itibarıyla tamamı hizmet verir şekilde ve yine binası hasarlı olan kamu birimlerimizi hasarsız olan kamu binalarına taşıyarak kamu birimlerimizin tamamının bugün itibarıyla hizmet vermesi işlemine başladık" diye konuştu.
Özel mülkiyetteki binaların hasar tespitlerinin hızlı bir şekilde devam ettiğini aktaran Ersoy, "En geç bir hafta içinde tamamı denetlenmiş olacak. Sağlam raporu verilmiş olan binalara vatandaşlarımızın geçip normalleşme sürecinin bu aşamasını da tamamlamayı hedefliyoruz. Vatandaşlarımızdan ricamız e-devlet sistemi üzerinden binalarının rapor süreçlerini takip etsinler ve sağlam raporu almış binalara artık yavaş yavaş geçmelerini özellikle kendilerinden normalleşme sürecinin tamamlanması için ricada bulunuyoruz."
Deprem bölgesindeki kültürel varlıklar
Deprem bölgesinde kültürel varlıklarla ilgili de açıklamalarda bulunan Ersoy, "Mülkiyeti kamuya ait, bakanlığımıza veya kurumlarımıza ait kültür varlıklarının tamamında hasar tespitini tamamladık. İnşallah çok hızlı bir şekilde şu anda çalışmaları başlatıldı. Tekrar restorasyon çalışmalarına buralarda başlayacağız. Ben zaten yarın itibarıyla Hatay ve Antakya'ya da geçiyorum. Buradaki biliyorsunuz bir tane müzemizde kısmi bir hasar vardı. Onun dışında ciddi bir hasar bölgede yok. Bir de Gaziantep Kalemizle ilgili bir hasar, yani mülkiyeti kamuya ait olan binalar, kültür varlıkları için söylüyorum. Onların da hızlı bir şekilde restorasyon çalışmalarına tekrar başlayacağız" dedi.
Bakan Ersoy, vakıf yapılarıyla da ilgili tespitlerin tamamlandığını belirterek, "Bütün kamu vakıf mülkleriyle ilgili koruma çemberleri oluşturuldu. Şimdi hızlı bir süre hızlı bir süreçle bunların tekrar restorasyon ihaleleri ve en hızlı şekilde restorasyonun tamamlanması için gerekli kaynakların aktarılmasına başlıyoruz" dedi.
"Özel mülkiyette olan yapıların restorasyonu için paket hazırlığı"
Hatay ve Antakya bölgesi başta olmak üzere, tüm deprem bölgesinde, mülkiyeti şahıslara ait olan özel mülkiyetteki tescilli yapıların çalışmalarına da başladıklarını dile getiren Ersoy, şöyle devam etti: "Bunların da her birine yarından itibaren özellikle Hatay ve Antakya bölgesinde, bir tabela takıyoruz ve bunların tescilli yapı olduğunu, enkaz çalışmaları sırasında bakanlık görevlileri nezdinde enkazın kaldırılmasıyla ilgili uyarı levhalarını da takmaya başlıyoruz. Bunlarla ilgili tespit çalışmalarını da çok kısa süre içerisinde bakanlığımıza bağlı kurumlarca tamamlayacağız. Ben de yerinde ziyaret edeceğim yarın. Özel mülkiyette olan yapıların tekrar restore edilmesi için ayrı bir paket de hazırlıyoruz. Mülkiyet sahipleriyle ilgili konuşacağız. Onların restorasyon çalışmalarını yapmaya başlamaları takdirde onlara da maddi veya teknik destek olacağız. Bu çalışmaları da tamamladıktan sonra normalleşmeyi o bölgelerde de başlatmış olacağız."
