04 Ocak 2025, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 31.12.2024 15:25 | Son Güncelleme: 31.12.2024 15:38

Yılın ilk günü kaçırmamanız gereken konser

Yeşim Nur Mantaş
Yeşim Nur Mantaş [email protected]
Yılın ilk günü kaçırmamanız gereken konser

Viyana Filarmoni Orkestrası’nın ikinci Dünya Savaşı’ndan beri bir gelenek olan  Yeni Yıl Konseri bu yıl, bir kadın bestecinin valsini, oğul Johann Strauss’un 200. doğumgününü ve orkestraya 50 hizmet veren Şef Ricardo Muti’yi onurlandırıyor. 90 ülkede canlı yayınlanacak konseri 1 Ocak saat 13.15’ten itibaren TRT 1/2’de izleyebilirsiniz


Yılın beklenen vakti geldi. Bir yılı devirip yeni bir yıla adım atarken, dünya genelinde müzikseverlerin iple çektiği etkinlik: Viyana Filarmoni’nin Yeni Yıl Konseri. Bu yıl 90’dan fazla ülkede canlı yayınlanacak. 83 yaşındaki Şef Riccardo Muti 7. kez bu konseri yönetiyor.  (Muti, aynı orkestrayla 2010 yılında 38. İstanbul Müzik Festivali’ne de gelmişti.) Muti, orkestrada bugüne kadar en uzun süre görev yapan şef aynı zamanda.  Kendisiyle yapılan son röportajlardan birinde “Her seferinde podyuma ilk kez çıkıyormuş gibi hissediyorum. Çünkü bu salondan dünyaya seslenmek bir şehri, (Viyana’yı kast ediyor) bir milletin kültürünü sergilemek açısından büyük sorumluluk” diyor.

Program, Mavi Tuna valsinin yaratıcısı Johann Strauss II’nin (oğul Johann Strauss) 200’üncü doğumgünün kutlandığı, valsler, polkalar, opera uvertürleri ile oldukça zengin bir içeriğe sahip bu yıl da. Bunun yanı sıra Avusturyalı kadın piyanist, tiyatro oyuncusu, besteci ve şarkıcı Constanze Geiger’in Ferdinandus Valsi op. 10 eseri de seslendirilecek eserler arasında ki, eser, etkinlik tarihinde ilk kez bir kadın bestecinin yapıtının seslendirilmesi açısından önem taşıyor. 1835 doğumlu Geiger’in çok iyi yazılmış Ferdinandus Valsi gibi bir vals bestelemesini ilginç bulan Şef Muti, eserdeki kadınsı zarafeti vurguluyor ve bu eserin Strauss’un zamanında eser vermiş kadın bestecilerin araştırılmasının önünü açacağını düşünüyor.

Şef Riccardo Muti

Orkestra, her yıl 30 ve 31 Aralık ve 1 Ocak günleri aynı programı içeren 3 konser veriyor. Ancak bunların yalnızca 1 Ocak günü olanı TV ve radyolardan canlı olarak yayınlanıyor. Ve konserde gelenek olarak her zaman Strauss ailesinin eserleri seslendiriliyor.

Yeni Yıl Konseri geleneği Viyana’da aslında 1838’den beri var. Ancak o dönem Strauss ailesinin eserleri gündemde değil. 1928’den 1933’e kadar konserleri Johann Strauss III yönetiyor. 1939’dan itibaren şef Clemens Krauss yönetimi ele alıyor. Ancak dönem oldukça karanlık. 2. Dünya Savaşı şartları, orkestra üyelerinin ve ailelerinin hayatlarından endişe oldukları bir dönem. Nazi yönetimi himayesinde 1939 konseri “bağış toplamak amacıyla” düzenleniyor.  Strauss ailesinin bestelerine adanan konser bir Nasyonal Sosyalist propagandası olarak tarihe geçiyor ve bütün geliri bağışlanıyor. Sonradan gelenekselleşen ancak politik bir çıkış noktası olan konserler için Şef Riccardo Muti, “İnsanoğlu müziği hep kullandı ama müzik masum. Teoride bir İtalyan olarak Johann Strauss’un Radetzky Marşı’nı yönetmeyi reddetmeliyim. Çünkü o dönemde Lombardi’yi Avusturya yönetiyordu. Elbette politik düşünceleri olan bir insanım ama podyuma çıktığımda bir eser yönetiyorum. Müziğin sağı solu ortası olmaz” diyor. Bu bağlamda Strauss’un Viyana ruhunu temsil eden bir müzisyen olduğunu vurguluyor.

Konserlerin gelenekselleşmesine büyük katkısı olan Şef Clemens Krauss ise Nasyonal Sosyalist Parti yöneticileriyle arasının iyi olmasına rağmen partiye üye değildi. Aksine o yıllarda eşiyle birlikte pek çok Yahudi’nin Almanya’dan kaçmasına yardım etti. Krauss’un yönettiği Yeni Yıl Konserleri’nin bir çoğu Decca tarafından kaydedildi. Konserleri Spotify Uygulaması üzerinden de dinleyebilirsiniz. 

Bir küçük not da biletlere ait. Yıl sonunda düzenlenen bu 3 konserin biletleri çok çabuk tükeniyor. Hatta şimdiden söyleyelim önümüzdeki yılın biletleri de 1 Şubat 2025’ten itibaren satışa çıkıyor!