NASA, Artemis 1 roketiyle 50 yıl sonra Ay'a geri dönüyor... Mürettebatsız Artemsi 1 görevi iptal edilen fırlatmaların, kasırgaların ve geç fırlatma rampası sorununun üstesinden gelerek roketi Ay'a geri göndermenin önemli bir testini başlattı. NASA'nin Türkiye saatiyle 09:05 te Ay'a fırlattığı Artemis 1 26 günlük bir görevle Ay'ın yörüngesine girip geri dönecek.
We are going.
— NASA (@NASA) November 16, 2022
For the first time, the @NASA_SLS rocket and @NASA_Orion fly together. #Artemis I begins a new chapter in human lunar exploration. pic.twitter.com/vmC64Qgft9
Ne olmuştu?
Bu, NASA'nın SLS aracını ve Orion uzay aracını fırlatmaya yönelik üçüncü denemesi. Artemis 1'in 29 Ağustos'taki ilk denemesi roketin dört ana motorundan birinin soğutma sürecinde yaşanan bir aksaklık nedeniyle iptal edilmişti. Bunu 3 Eylül'de ikinci bir deneme izledi. Roket yakıt doldurma işlemi sırasında hidrojen sızdırmaya başlayınca o da iptal edildi. SLS aracı daha sonra onarım ve analiz için KSC'nin devasa Araç Montaj Binasına geri götürüldü ve Ian Kasırgası'nın her yeri yerle bir etmesinden korumak için roketin fırlatılması tekrar ertelendi.
Artemis 1 ay roketi 4 Kasım'da Fırlatma Pisti 39B'ye geri götürüldükten sonra, yaşanan Nicole Kasırgası 10 Kasım'da karayı vurduğunda roket bir başka aksilikle karşılaştı. Şiddetli rüzgarlar SLS roketinin üzerindeki Orion kapsülünün dış kısmındaki yalıtkan kalafatın bir bölümünde hafif hasara neden oldu, ancak NASA'nın Artemis 1 görev yöneticileri medyaya aracın uçuşa elverişli olduğu konusunda güvence verdi. NASA'nın Washington'daki merkezinde Artemis görev yöneticisi olan Mike Sarafin, fırtına hasarının analizini yaptıktan sonra, 14 Kasım Pazartesi günü bir medya telekonferansı sırasında SLS'nin fırlatma için hala temiz olduğunu söyledi ve 16'sında fırlatma girişiminde bulunma planlarında bir değişiklik olmadığını açıkladı.
Gelecek planları neler?
Artemis 1 görevi, bu on yıl içinde planlanan mürettebatlı Ay görevleri öncesinde SLS roketi ve Orion uzay aracı için önemli bir deneme olacak. Bu ilk görevde küp uydular olarak bilinen 10 bilimsel yük konuşlandırılacak ve Orion ayın yörüngesine yerleştirilecek. 2024'ten önce gerçekleşmeyecek fakat Artemis 2'nin aya yolculuğu planlanacak. Bundan sonra Artemis 3, 2025 yılında astronotları Ay'a geri göndermeyi ve Artemis programının Ay'da kalıcı bir insan varlığı için çalışmaya başlama hedefinin bir parçası olarak onları Ay'ın güney kutbunun yakınına yerleştirmeyi planlıyor.