İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 2030 yılına kadar trafik kazalarında yaşanan yıllık can kaybını 3 binin altına indirmeyi hedeflediklerini açıkladı. Mecliste görüşülmek üzeren beklenen yeni kanun teklifini değerlendiren Yerlikaya, “TÜİK verilerine göre 2030’da nüfusumuz 88,1 milyon olacak ama biz trafikte günlük can kaybını 7,5 dolaylarına indirmek istiyoruz.” dedi.
Bakan Yerlikaya, Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi’nde (GAMER) gerçekleştirilen AA özel yayınında, Karayolları Trafik Kanunu’nda değişiklik öngören yasa teklifine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Yeni "barem sistemi" düzenlemesi
Bakan Yerlikaya, hız ihlallerine karşı “barem sistemi” getirildiğini açıkladı. Buna göre:
- Yerleşim yeri içinde 30 km/s hız limitli okul veya hastane önlerinde 76 km/s hızla yakalananların ehliyeti 30 gün,86 km/s’de 60 gün,96 km/s’de 90 gün geri alınacak.
Yerlikaya, “Bir yıl içinde bunu 5 kez yapan sürücünün psikiyatri uzmanına gitmesi istenecek. Direksiyonun kralı yok, kuralı var.” dedi.
Ters yöne, telefona, makasa sert yaptırımlar geliyor
Yeni teklif, makas atan, ters yönde giden veya düğün konvoyuyla yol kapatan sürücülere de ağır cezalar öngörüyor.
- Makas atan sürücüler: 60 gün ehliyete ve araç kullanımına el konulacak.
- Ters yönde gidenler: Otoyolda 60 gün ehliyet ve araç men cezası uygulanacak.
- Köprü, tünel, otoyol gibi yerlerde ihlal yapılırsa cezalar iki katına çıkacak.
- Ambulans veya itfaiyeye yol vermeyen sürücülere ilkinde 30 gün ehliyetine el konulacak. Bu ihlal 5 yıl içinde iki kez tekrarlanırsa ehliyet tamamen iptal edilecek.
Yerlikaya, araç içinde cep telefonu kullanımının kaza riskini dört kat artırdığını vurguladı. Yeni düzenlemeye göre:
- Birinci ihlalde 5 bin lira
- İkincisinde 10 bin lira
- Üçüncü ihlalde ise 30 gün ehliyetin alınması öngörülüyor.
Teklifte, kazayı terk eden, çakar kullanan, alkol veya uyuşturucu etkisindeyken direksiyon başına geçen sürücülere yönelik cezalar önemli ölçüde artırılıyor. Yerlikaya, “Amaç caydırıcılığı artırmak ve yollarda ölüm oranlarını kalıcı biçimde düşürmek” dedi.
Yeni teklif, özellikle “kazayı terk etme” fiilinde sert yaptırımlar öngörüyor. Buna göre kazadan sonra olay yerini izinsiz terk eden sürücülere 46 bin lira para cezası uygulanacak, sürücü belgeleri iki yıl süreyle alınacak ve bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Ayrıca, “dur” ihtarına uymayan sürücülere 200 bin lira ceza kesilecek, ehliyetleri 60 gün süreyle alınacak ve araçları trafikten men edilecek.
Teklifin bir diğer önemli başlığı yasa dışı “çakar” kullanımına ilişkin. Yeni düzenleme, çakar ve siren sistemini izinsiz kullananlara verilen para cezasını 6 bin 439 liradan 138 bin liraya çıkarıyor. Aynı zamanda bu kişilerin ehliyetlerine 30 gün el konulacak ve araçları trafikten men edilecek. Bakanlık verilerine göre çakar kullanan araç sayısı yapılan sıkı denetimlerle yüzde 80 azaldı.
Yerlikaya, trafik denetimlerinde teknolojinin payını da artırmayı hedeflediklerini açıkladı. 2023’te 19 bin olan yaka kamerası sayısının 2024 sonunda 42 bine ulaştığını, yıl sonuna kadar bu sayının 111 bine çıkarılmasının planlandığını belirtti. Denetimlerin şeffaflığını artırmayı hedefleyen bakanlık, aynı zamanda radar ve plaka tanıma sistemlerinin sayısını da artırıyor.
Emniyet kemeri, kırmızı ışık ve yüksek sesle müzik ihlalleri de yeni teklifin kapsamına giriyor. Bir yıl içinde dördüncü kez kemer takmayan sürücünün ehliyeti 30 gün süreyle alınacak, ceza tutarı 2 bin 500 lira olacak. Kırmızı ışığı üç kez ihlal edenin ehliyeti 30 gün süreyle alınacak; aynı ihlali altı kez tekrarlayanın ehliyeti ise iptal edilecek. Yüksek sesli müzikle çevreyi rahatsız eden araçların 30 gün trafikten men edilmesi ve ses sistemlerinin söktürülmesi de düzenlemeye eklendi.
Alkol ve uyuşturucu etkisindeyken araç kullananlara yönelik yaptırımlar da ağırlaştırıldı. Üç kez alkolle araç kullanan sürücülerin ehliyetleri beş yıl süreyle alınacak; uyuşturucu etkisindeyken araç kullananların ehliyetleri ise doğrudan iptal edilecek. Akrobatik motosiklet hareketleri yapan sürücülere 60 gün ehliyet alma cezası uygulanacak, trafikte yarışan motosikletlilerin ehliyetleri iki yıl süreyle iptal edilecek.
Kaynak: Gazete Oksijen