TBMM Genel Kurulu'nda, 2025 yılı bütçe görüşmelerinin son gününde, CHP Grubu adına, Grup Başkanvekilleri Ali Mahir Başarır ve Gökhan Günaydın ile İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli söz aldı. Başarır, birçok ülkenin en büyük sorununun enflasyon olduğunu; enflasyonun, açlık ve yoksulluğa yol açtığını söyledi.
Enflasyon rakamlarını hesaplayan Türkiye İstatistik Kurumuna (TÜİK) kimsenin güvenmediğini belirten Başarır, "Bir ülkenin istatistik kurumuna yurttaşlar, parlamento ve kurumlar güvenmiyorsa sözün bittiği yerdeyiz demektir. 19 ay önce göreve gelen Mehmet Şimşek, 'enflasyonu indireceğiz, ekonomiyi rayına oturtacağız' dedi. Mehmet Şimşek geldiğinde enflasyon yüzde 38'di, bugün yüzde 47. Ne işe yarıyor bu adam?" değerlendirmesinde bulundu.
"22 yılda toplam 600 milyar dolar faiz ödemişiz"
Genç işsizliğin yüzde 16,7'ye yükseldiğini, bu oranın Türkiye için felaket olduğunu ifade eden Başarır, milyonlarca gencin hem okumadığını hem de çalışmadığını ve bir neslin kaybedildiğini savundu. Başarır, şöyle konuştu: "Biz 86 milyonluk bir aileyiz. Bu bütçeyi de emeklisinin, işçisinin, engellisinin, valisinin, bekçisinin, hepimizin rızkı olarak görüyoruz. Bu para nasıl dağıtılıyor, bunu bilmek zorundayız. 14 trilyon 700 milyarlık bu bütçenin 1 trilyon 950 milyar lirasını faize veriyoruz. Neredeyse bütçenin yüzde 14'ü. 22 yılda toplam 600 milyar dolar faiz ödemişiz. 'Yandı bitti' dediğiniz Türkiye'nin 2002'de dış borcu 132 milyar dolar, bugün ise 512 milyar dolar. Bunun bir izahı olması, birinin gelip anlatması lazım."
"Gelin uzatmayın, baharda getirin sandığı"
2025 yılı bütçesinde Cumhurbaşkanlığına ayrılan payı eleştiren Başarır, Sayıştayın da denetim görevini tam manasıyla yerine getirmediğini savundu. Meclis'te 12 gün kesintisiz süren 2025 yılı bütçe görüşmelerinde devlet kurumlarının ve yargının halini; emeklinin ve işçinin yaşadığı sorunları anlattıklarını dile getiren Başarır, "Eleştirileri hakaret olarak algılıyorsunuz. Sokağa, çarşıya çıkmıyorsunuz, emekliyi, ezileni bilmiyorsunuz. Artık bu işi yürütemiyorsunuz. O yüzden gelin uzatmayın, baharda getirin sandığı, yapalım seçimi, yeni bir cumhurbaşkanı ve yeni bakanlar bu ülkeyi refaha çıkarsın." diye konuştu.
"Kişi başına gelirde Türkiye 15 yıldır yerinde sayıyor"
CHP Grup Başkanvekili Günaydın da Türkiye'nin büyüme rakamlarını eleştirdi. Günaydın, "Türkiye müthiş büyümüş AKP döneminde. 1923-2024 arasında memleketin tarihsel büyüme oranı yüzde 5,3'tür. Hiç kimse bize büyük ekonomik krizden, dünyadaki stratejik sorunlardan, bölgesel savaşlardan bahsetmesin." ifadelerini kullandı. Kişi başı milli gelir oranlarına da değinen Günaydın, "2008'de 11 bin 18 dolar, 2022'de 10 bin 659 dolar, 2023'te 13 bin 243 dolar; yani kişi başına gelirde Türkiye en azından on beş yıldır yerinde sayıyor." dedi. Günaydın, Türkiye'nin en zengin yüzde 20'sinin milli gelirin yüzde 48,7'sini, en yoksul yüzde 20'sinin de milli gelirin ancak yüzde 6'sını aldığını belirtti.
"Bu liberal tezlerle kendinizi de memleketi de kandırmayın"
Bütçeden yapılan faiz ödemelerine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Günaydın, şunları söyledi: "22 yıllık iktidarınızda toplam 3 trilyon 472 milyar Türk lirası bütçeden faiz ödemesi yaptınız. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez dış borçta faiz ödemelerinin tutarı asıl borcu geçti. Bu liberal tezlerle kendinizi de memleketi de kandırmayın. Dış borç almazsanız makro ekonomiyi çeviremez durumdasınız."
"Üretim ve ihracat yapısı ara malı ithalatına bağımlı"
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli ise Türkiye'de yaşanan sorunların giderek ağırlaştığını; siyasi, ekonomik, sosyal ve idari boyutlarda ülkenin kriz içerisinde olduğunu savundu. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile devlet yapısının tamamen değiştiğini iddia eden Türeli, parlamentonun işlevsizleştirildiğini; yargının siyasallaştırıldığını ve merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında büyük sıkıntılar yaşandığını söyledi.
Türkiye'deki kalkınma modelinin, kaybetmiş bir ekonomik model olduğunu belirten Türeli, "Esas itibarıyla Türkiye'nin problemi üretim ve ihracat yapısının ara malı ithalatına bağımlı olmasıdır. Bunu değiştirmediğiniz sürece cari açık problemini çözemezsiniz. 22 yıldan beri hazırladığımız her planda ve bütçede bunu zikretmenize rağmen bu alanda gidilmiş bir yol yok." diye konuştu.
Kaynak: AA
