En başarılı devlet liselerinde öğretmen atama krizi

Kadıköy Anadolu, Kabataş Erkek, Şehremeni Anadolu, İstanbul Sosyal, Kartal Anadolu, Burak Bora Anadolu, Çanakkale Fen Lisesi gibi Türkiye’nin en başarı liselerinde ‘öğretmen atama’ları tepki çekti. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ‘özel program ve proje uygulayan eğitim kurumları’nda yaşanan bu protestoların nedeni ise öğretmen ve okul yöneticilerinin talepleri dışında okuldaki görevine son verilerek norm fazlası statüsüne getirilmesi. Yapılan uygulamadan sonra birçok okulda öğretmenlerin yanında öğrenci ve mezunlar da durumu protesto etti.

Bakanlığın aldığı bu uygulamanın temeli ise 10 yıl öncesine dayanıyor. Milli Eğitim Bakanlığı 2015 yılında ‘özel proje okul uygulaması’na başladı ve İstanbul Erkek, Kabataş, Kadıköy Anadolu gibi Türkiye’nin en başarı okulları bu kapsama alındı. Uygulama başladığında sayısı 150 olan ‘özel program ve proje uygulayan eğitim kurumları’nın sayısı 2024’e geldiğinde 2300’ü buldu. Bu kurumlarda 4 yılını tamamlayan öğretmen ve yöneticiler bakanlığa başvuruda bulunarak ya okulda devam etme ya da başka okula geçme talebinde bulunuyordu. Uygulamaya rağmen bazı öğretmenler taleplerinin dışında tayin ediliyor ve bu da tepkilere neden oluyordu. Ancak bu yıl yapılan uygulamada geçen yıllara göre çok daha fazla öğretmenin ve yöneticinin tayin edilmeyi bırakın norm fazlası statüsüne getirildiği iddia edildi.

Eğitim Sen yaptığı açıklama ile “Proje okullarına yapılan atamalarda süreç; somut, ölçülebilir ve nesnel hiçbir kritere dayanmamakta; tamamen siyasi ve idari takdirle şekillenmektedir” ifadesini kullandı. Sendika yüzlerce öğretmenin hak etmesine rağmen atanamadığını şöyle dile getirdi. Sendika ayrıca web sitesinde duruma itiraz edecek öğretmenler için de bir itiraz dilekçesi örneği hazırladı. Bu dilekçede sendika, öğretmenlerin bakanlık tarafından yapılan işlemin dayanığı ile ilgili bilgi ve belge talep itmeleri konusunda uyardı.

Millî Eğitim Bakanlığınca özel program ve proje uygulayan eğitim kurumlarına öğretmen ataması ve yönetici görevlendirmesine ilişkin başvuru kılavuzu 5 Şubat 2025'te yayımlandı. 12-17 Şubat 2025 tarihleri arasında elektronik ortamda başvurular yapıldı. Sonuçlar da 8 Nisan tarihinde açıklandı.

"Norm fazlası öğretmen" terimi, eğitim sisteminde belirli bir okulda veya eğitim kurumunda öğretmen kadrosunun fazla olması durumunda kullanılan bir ifadedir. Her okulun ihtiyaç duyduğu öğretmen sayısı, öğrenci sayısına ve ders ihtiyacına göre belirlenir ve buna "norm kadro" denir. Eğer bir okulda norm kadroya göre fazla sayıda öğretmen bulunursa, bu öğretmenler "norm fazlası" olarak adlandırılır. Norm fazlası öğretmenler, genellikle başka okullara atanabilir ya da geçici görevlerde çalıştırılabilir.

Okulların önünde protesto yaptılar

Atama kararlarının ardından Kadıköy Anadolu Lisesi, Sakıp Sabancı Anadolu Lisesi, Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesi ve Kartal Anadolu Lisesi gibi birçok okulda öğrenciler ve mezunlar eylem yaptı.