İstanbul’un cazibe merkezlerinden biri olan ve megakentte bulunan iki golf sahasından birine ev sahipliği yapan Kemer Country’de 12 gündür yıkım eylemi sürüyor. Bir tarafta 358 bin metrekarelik golf sahasına proje yapmak isteyen Ziraat Bankası diğer tarafta ise başta yeşil olmak üzere golf sahalarını korumaya çalışan Kemerburgaz sakinleri yer alıyor.
Peki bu iki taraf nasıl karşı karşıya geldi? İstanbul’un gözde yerleşim yerlerinden olan Kemer Country 1986 yılında kuruldu. Belgrad Ormanı’na komşu olan yaklaşık 1.200 dönümlük arazi yeşillikler içerisinde Türkiye’nin ilk ‘özel spor alanı’ olarak projelendirildi ve üzerine lüks villalar yapılmaya başladı. Yaklaşık 4 bin kişinin yaşadığı Kemer Country’de yapılan villaların değeri milyon dolarları buldu. Villaların değerinin artmasında ise sitenin hemen içinde bulunan 358 bin metrekarelik, 18 delikli golf sahası önemli rol oynadı. Ancak 2000’li yıllara gelindiğinde Kemer Counrty’nin kurucusu olan Esat Edin maddi zorluklar yaşamaya başladı. 2008 yılında Edin kaza sonucu hayatını kaybedince şirket iflas noktasına geldi. 2010 yılında ise iki şirketin yaklaşık 55 milyon dolar borcunu üstlenen Demirören Holding, Kemer Yapı ve Kemer Country şirketlerinin sahibi oldu.
İpotek gösterildi
2018 yılına gelindiğinde ise Demirören Holding, Hürriyet, Posta, CNN Türk ve Kanal D’yi 890 milyon dolara satın aldı. Bu bedelin 700 milyon dolarını Ziraat Bankası’ndan kullandığı 2 yılı ödemesiz 10 yıl vadeli krediyle ödeyeceğini taahhüt etti. Demirören Holding bu kredi için Kemer Yapı’nın içindeki 358 bin metrekarelik yeşil ve spor alanı olarak kullanılan alanı ipotek gösterdi. 
İmara açıldı
İpotek gösterme işlemi ile birlikte aynı dönemde arazide imar planı değişikliği de yapıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 4 Eylül 2018 tarihinde söz konusu alana 200 metrekare büyüklüğünde 306 adet konutun yapılmasına izin verildi. Kemer Country sakinleri ise bu planı mahkemeye taşıdı ve plan İstanbul 12. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi. Bunun üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yapılan planda bazı değişikliklere giderek tadilatı yeniledi. Bu karar da mahkemeye taşındı ve İstanbul 9. İdare Mahkemesi de planı iptal etti. Her iki karar da Danıştay tarafından onandı. İmar planları ve planlara karşı açılan dava süreçleri bu şekilde ilerlerken 2021 Ekim ayında yönetimi Demirören Holding’te olan Kemer Yapı AŞ Genel Kurulu’nda bir karar alındı ve söz konusu arazinin Ziraat Bankası’na devredildiği genel kurul kararı olarak açıklandı.
Plansız kaldı
Mahkeme kararları ile planlar iptal edilince söz konusu alan plansız kaldı ve bunun üzerine İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2021 yılında 358 bin metrekarelik alanı ‘özel spor alanı lejantı’ olarak belirledi ve imarsızlık durumuna son verdi. Ancak bu aşamada Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı söz konusu araziyi bakan oluru ile 6306 sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi hakkında Kanun” kapsamında “rezerv yapı alanı” ilan etti. Arazi ‘rezerv yapı alanı’ olmasıyla birlikte de yeni imar planının kapısı açılmış oldu. 6 Nisan 2022 tarihinde yeni plan yapıldı ve askıya çıktı. Plana göre konut için 1.10 emsal değeri belirlenirken yükseklik ise 4 kat ile sınırlandırıldı. Ticaret alanlarında ise emsal 0.50; yükseklik 3 kat oldu. Ticaret alanlarına çarşı, çok katlı mağaza, ofis alanı, konaklama tesisi, gazino, düğün salonu yapma izni de verildi.
Dava üstüne dava
İmar planı kararının çıkmasından sonra Kemer Country sakinleri tarafından arazinin rezerv yapı alanı ilanı ve imar planlarının iptali için idare mahkemeleri nezdinde 60’a yakın dava açıldı. Ayrıca mülkiyet ve zilyetlik haklarının ihlali sebebi ile eş zamanlı olarak sulh hukuk ve tüketici mahkemelerinde de 11 dava açıldı. Ziraat Bankası da buna karşılık olarak arazinin işgal edildiğini iddia ederek Eyüpsultan Kaymakamlığı’na başvuruda bulundu ve kaymakamlık da 25 Ekim 2022 tarihinde Kemer Country sakinlerine tebligat göndererek işgalin kaldırılması gerektiğini bildirdi. Bölge sakinleri bu tebligatın iptali için de dava açtı. 31 Ekim tarihinde ise iş makineleri emniyet güçlerinin korumasında etrafı duvarlarla çevrili olan Kemer Country’e farklı yerlerden, kaymakamlık kararı ile duvarları yıkarak girdi. 3 Kasım 2022 tarihinde ise kaymakamlık tarafından gönderilen ‘işgali kaldırın’ tebligatına karşı açılan davada mahkeme kaymakamlık lehine karar verdi.
“Hukuka aykırı işlem yapılıyor”
Kemerburgaz sakinleri adına hukuki süreci yürüten Avukat Hale Kulaçoğlu, yapılan işlemlerin hukuka aykırı olduğunu söylüyor: “Kemer Country projesi Türkiye’nin bu anlamdaki ilk projesidir; burada konut, yeşil alan ve spor alanı birlikte planlanmıştır. 1988 yılında ise Göktürk Belediyesi tarafından 1/1000 Uygulama İmar Planı yapıldı ve plan notlarına ‘terk edilecek yeşil alan’ ve ‘terk edilmeyecek yeşil alan’ ifadeleri işlendi. Kısaca 1200 dönüm alanı kapsayan imar planında yaklaşık 300 dönüm arazi ‘terk edilemeyecek spor alanı’ olarak ilan edildi. 2018 yılında ve 2019 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan imar değişiklikleri ise mahkemelerden ‘yetkisizlik yönünden’ iptal edildi ve Danıştay tarafından da bu karar onaylandı. Son olarak İBB Meclisi de oy birliği ile bu golf sahasını özel spor alanı olarak imar planına işledi. Bütün bu kararlara rağmen söz konusu alanda proje üretilmeye çalışılıyor. Örneğin zemin etüdü yapılmadan, ÇED raporu alınmadan ruhsat verilemez. Ancak burada bunu yaptılar. Ayrıca Güney Kampüs’ünde bulunan dere yatağı yapılaşmaya açılıyor. Burada göletler var. Alanda biriken yer altı ve yağmur suları buradan Cenderesi’ne akıyor. Planlandığı gibi buraya 200 blok yapılırsa suyun akış dengesi bozulur. İSKİ’den rapor alınması gerekiyor ama İSKİ bu duruma göz yummayacağı için İSKİ’ye başvuru yapılmadı. Bu hukuk dışı kararların altında imzası bulunanlara da suç duyurusunda bulunacağız.”
5 talep
Kemerburgaz sakinleri milyonlarca dolar değerindeki evlerini ve konutlarının sahip olduğu yeşil alanı korumak isterken taleplerini ise şöyle sıralıyorlar:
1) Kemerköylülere ait yeşil alanı üzerine ÇÇŞİB tarafından alınan rezerv yapı alanı kararı ve bu karara bağlı yapılan imar planı ve uygulama planı iptal edilsin.
2) Ziraat Bankası Demirören’in borcunu Demirören’den tahsil etsin.
3) Ziraat Bankası ve Emlak Konut GYO, bölgenin ekolojik dengesini yok edecek ticari anlaşmalarını feshetsin.
4) Kemerköylülerin kazandığı davalar uygulansın.
5) Emlak Konut hemen faaliyetini durdurup, yeşil alanımızdan çıksın.
