Avrupa’da hava kirliliği yüzünden her yıl 350 bin kişi erken ölümle yüzleşiyor. Bu nedenle Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye ülkelere kirletici maddeler için 26 Ekim’de yeni limit değerler sundu. Hava kirliliğinin başlıca unsuru partikül maddeler. Bunlar boyutlarına göre PM10 ve PM2.5 olarak nitelendiriliyor. Bu partiküller ağır metalleri, kimyasalları, birçok toksik maddeyi barındırabiliyor. Partikül kirliliğine ulaşımda kullanılan taşıtlar, kömür, akaryakıt ve odunun enerji elde etmek için yakılması kaynaklık ediyor.
Ciğerlere iniyor
Ancak en temel kaynağı baca gazı arıtması sistemlerini kullanmayan ağır sanayi işletmeleri. Sonra termik santraller geliyor. Boyutu 2.5 mikron ya da daha küçük olan partiküller en tehlikelisi. Ciğerlere giriyor. Bronşların dibine kadar zararlı maddelerin yayılmasına neden oluyor.
Bu nedenle AB Komisyonu, PM2.5 için halihazırda 25 mikron olan limit değeri yıllık 10 mikrona indirmeyi tasarlıyor. Komisyonun önerisi gözle görülür bir azalmaya işaret etse de pek çok insanı tatmin etmeye yetmedi. Çünkü Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) PM2.5 için belirlediği kılavuz değer bunun yarısı. Yıllık yalnızca 5 mikron.
DSÖ, PM2.5’in insanlarda kansere yol açtığını 2013’ten beri resmen kabul ediyor. PM2.5, örgüte göre insanlarda kansere yol açan 1. sınıf etmenler arasında. Komisyonun önerisi hayata geçmek için Avrupa Parlamentosu’nda onaylanmayı bekliyor. Öneri yürürlüğe girdiği takdirde üye devletler havadaki PM2.5 konsantrasyonunu 8 yıl içinde yüzde 60 azaltmak zorunda kalacak.
