“Negatif reel faiz ve düşük faizli kredi büyümesine” dayalı yeni ekonomik modelin giderek zorlandığı, yüksek cari açık nedeniyle döviz piyasasında tansiyonun yükseldiği geçen haftalarda gerçekleşen Erdoğan-Mehmet Şimşek görüşmesi olumsuz sonuçlanmıştı.
Daha kapsamlı bir sorumluluk istedi
Kulislere sızan bilgilere göre Erdoğan, Şimşek’e Gaziantep’ten 1. sıra milletvekili adaylığı ve Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanması halinde kendisinin ekonomi danışmanı olmasını önermişti. Kamuoyuna yansıyan ama tarafların teyit etmediği bilgilere göre Şimşek, kilit ekonomik birimlere atama yetkisini de içeren daha geniş kapsamlı bir sorumluluk istedi. Bu talebini dile getirirken, uygulanan ekonomik modelin yanlış olduğunu, kısa vadede çok tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini, uluslararası yatırım kuruluşlarının da kendisiyle aynı fikirde olduğunu açık şekilde anlattı.
Rota değişikliğine olumsuz yanıt
Şimşek’ten dinlediği ekonomik model eleştirilerine öfkelendiği söylenen Erdoğan’ın “Olumlu sonuçları kısa süre sonra görmeye başlayacağız. Şu andaki sıkıntıda deprem felaketinin de etkisi var. Uygulanan politikalardan geri adım atmam söz konusu olamaz, bunun siyasi sorumluluğu bana ait” diyerek Şimşek’in rota değişikliği ısrarına olumsuz yanıt verdiği belirtildi.
Sağlık durumu etkiledi
Erdoğan ile arasındaki teorik anlaşmazlığın çözümünü mümkün görmeyen Şimşek, Cumhurbaşkanı’na kişisel bir sorununu da açtı. Erken teşhis edilmesine rağmen, ciddi ve sürekli kontrol isteyen bir hastalığa yakalandığı anlatan Şimşek, “Bir süre stresten uzak durmam gerekiyor. Sağlık durumum, başarısını şahsen mümkün görmediğim bir programın sorumluluğunu almama müsait değil. Affınızı istirham ederim” diyerek Erdoğan’ın önerisini reddetti. Şimşek Ak Parti binasını arka kapıdan terk ederken, bina girişinde görüşme sonrası ikilinin yapacağı konuşma için hazırlanan kürsünün fotoğrafları basına yansıdı.
Medyaya yansıyan görüşme sonrası ekonomi çevreleri ve piyasa “Mehmet Şimşek alternatifinin ortadan kalktığı” sonucuna vardı. Bu arada Maliye ve Hazine Bakanı Nureddin Nebati’nin eskisinden çok daha az görünmesi, Erdoğan’ın deprem bölgesindeki bir konuşması sırasında ön sırada yer alma çabasına yönelik eleştiri ve espriler ve son günlerde İYİ Parti Lideri Meral Akşener’in “Kayıp Balık Nemo” benzetmesi “Nebati bakanın yıldızı çabuk söndü” yorumlarına yol açıyordu.
Türkiye Ekonomik Modeli dayanacak mı? tartışması
Bakan Nebati’ye yönelik güvenin eriyor olmasına karşılık, dış piyasalarda güveniler bir isim olan Şimşek’in teorik anlaşmazlık gerekçesiyle görevi reddetmesi piyasadaki stresi daha da artırdı. Piyasa, Türkiye Ekonomik Modeli’nin seçimlere kadar dayanıp dayanmayacağını tartışmaya başlamıştı.
Stresin iyice yükseldiği bu hafta başında Mehmet Şimşek tekrar gündeme geldi. Erdoğan’ın daveti üzerine yeniden Ankara’ya gelen Şimşek, bu kez medyayı da atlatarak Cumhurbaşkanı’yla buluştu.
Buluşmayı öğrenen ve perde arkasını yazan Hürriyet Ankara Temsilcisi Hande Fırat, Şimşek’in kabinede yer almak istemediğini ancak yeni dönemde yeni bir programa destek vermeyi kabul ettiğini yazdı. Fırat yazısında “Stresten uzak durması gereken Şimşek’in, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda; kabinede yer almasa da yeni ekonomik programın yazımında önemli bir rol alacağını belirteyim. Şimşek’in yeni program için her türlü desteği vereceğini söylediği belirtiliyor” ifadesi kullandı.
Geniş kapsamlı bir görev için mutabakata vardılar
Oksijen’in edindiği bilgilere göre ise Erdoğan ve Şimşek daha geniş kapsamlı bir görev için mutabakata vardı. Buna göre, Erdoğan’ın seçimi kazanması halinde Mehmet Şimşek Cumhurbaşkanlığı kabinesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini üstlenecek. Şimşek, kilit görevlere yönelik atamalarda söz sahibi olma konusunda Erdoğan’dan teminat aldı.
Yeni dönemde “enflasyonun üzerinde politika faizi-kredi genişlemesine fren” gibi ortodoks ekonomi politikalarına yüzde 100 dönüş olmasa da, tam tersi araçlar içeren şu andaki uygulamaların bazılarından vazgeçilmesi ve yabancı yatırımcıların daha fazla güven duymasına yönelik bir politika setinin oluşturulması konusunda fikir birliği sağlandığı ifade ediliyor.
Adaylığı net değil
Şimşek’in 14 Mayıs seçimlerine adaylığı konusunda henüz bir belirginlik yok. Kimi kaynaklar Şimşek’in Gaziantep milletvekili olarak Meclis’te de yer alacağını iddia ederken, kimileri “Şu andaki bakanların tamamına yakını vekil olacak. Erdoğan seçilirse, tamamı Meclis dışından yepyeni bir kabine kurulacak. Mehmet Bey de Meclis’e girmeden Kabine’de görev alacak” yorumunu yapıyor.