Çanakkale’de Ulusal Roman Çalıştayı düzenlendi. Çalıştaya katılan CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Roman yurttaşların sorunlarını dinleyerek taleplerini not aldı. Özel, açıklamalarında şu ifadeleri kullandı::
- Bir gerçek var. Bugün Türkiye’de Romanlar kırılgan, dezavantajlı bir grup olarak ortada. Buna iki tane müdahale yapmamız lazım. Birinci müdahale, elbette sizin de dile getirdiğiniz, talebin haklı olduğu pozitif ayrımcılık maddeleri. Yani şu şimdilik doğru… Roman milletvekili geçmişte bir arkadaşımız vardı, üç dönem yaptı. O konuda çok talepler vardı. Belki ortaklaşmalar noktasında zafiyetler oldu. Roman milletvekili olmalı, olacak.
- Ben bunu ilk seçimlerde sağlayacağım ama esas olan şu, Romanların siyasi partilerde çalışıp, temsil imkanlarını bulup kendi imkanlarıyla, böyle göstermelik bir Roman milletvekili değil… Nasıl ‘Türk milletvekili olsun, kota koyalım… Boşnak kökenli olsun, kota koyalım. Bir Gürcü olsun’ demiyoruz, hepsi kendine temsil imkanı buluyor, Romanların her alanda önünü açmalıyız. Ben birinci adım olarak il ve ilçe başkanlıklarına yazıyı yazacağım. Eğer talep varsa iki liste mi yarışıyor, iki listede de seçilecek yerde birer Roman olsun. Seçimi kim kazanırsa kazansın Romanlar ilçe başkanlıklarında, il başkanlıklarında temsiliyetini bulsunlar.
“Sizinle dayanışma halinde olacağız”
- Devamında belediyede çok sayıda Roman arkadaşımız illerde, ilçelerde var ama müracaatları halinde mutlaka temsil edilsinler. Belediyelerde, biraz önce teşekkür ettiniz, çok sayıda belediye meclis üyesi oldu. O konuda üzerimize düşeni yaptık. Kadınların ve gençlerin temsili ile ilgili de biliyorsunuz, çok cesur adımlar attık. Kademeli olarak yüzde 50 eşit temsille kadınları, gençlerin temsiliyetinde rakamı yüzde 10’lardan 20’lere, 20’lerden 30’lara getirme noktasına vardık.
- Roman kardeşlerimizin de önce Parlamentoda temsiller için, belediye meclis üyelerinde sayıyı daha da artırmak için, koordinatörler noktasındaki temsilleri için, belediye başkan yardımcılıkları için önce pozitif ayrımcılık yapacağız. Esas mesele sol ve sosyal demokrat bir parti olarak sizinle dayanışma halinde olacağız. Biz sizi destekleyeceğiz, siz bizi destekleyeceksiniz ve artık Romanların hem siyasetteki hem güncel hayattaki bütün sorunlarını hep birlikte ortadan kaldırmamız lazım.
“Yoksulluktan en çok onlar etkileniyor”
- Bugün yoksulluktan en çok Romanlar etkileniyor. Neden? Çünkü yoksulluk, toplumun her kesimini vurur, daha yoksulu daha çok vurur. Mesela gıda enflasyonunda geçtiğimiz gün rakamlar açıklandı. Toplumun en zenginleri için gıda enflasyonu yüzde 30’da, yoksullar için yüzde 48’de. Romanlar için bakarsanız belki yüzde 60’tır. Neden? Çünkü onun tükettiğine, onun ihtiyaç duyduğuna en çok zam geliyor. Onu koruyan yok, ona muafiyet yok.
- Biz bu meseleyi çok bütünleşik şekilde ele almak durumundayız. Küçük yaşta evlilik sorunu, akran evlilikleri... Bunlar biliyorsunuz çok önemli sorunlardı. Sizlerin gayretiyle, bizlerin gayretiyle, bilincin artmasıyla burada yaş biraz yükseldi. Yine de sorunlar var ama bunu daha iyi bir noktaya getirmemiz lazım. Roman çocukları, maalesef eğitimde ve ekonomide yaşadıkları sıkıntılardan dolayı kendi yaş kuşakları içinde daha çok suça itilen çocuklar arasında yer alıyor.
“Uyuşturucu çok önemli bir sorun”
- Biraz önce sizler ifade ettiniz, uyuşturucu çok önemli bir sorun. Yoksulluk, güvencesizlik, barınma sorunu varsa uyuşturucu belası daha kolay yakalıyor. Yoksa Roman çocuklar uyuşturucuya meraklı filan değiller. Kötü alışkanlıklarla mücadelede de önemli olan, kayıtdışılıkla mücadele yani güvencesiz çalıştırma. Baktığınızda iş kazalarından, meslek hastalıklarından etkilenme Romanlarda daha çok, çünkü daha çok güvencesiz çalıştırılıyorlar.
- Bunların hepsi ile bütünleşik şekilde mücadele etmek durumundayız. Şunu ifade edelim. Yoksulların çocukları hayata geriden başlıyor. Artık öyle bir noktaya geldi ki maalesef kapatamayacakları kadar bir farkla geriden başlıyorlar. Romanlarda yoksulluk babadan oğula, anneden oğula, anneden ve babadan kıza miras olarak kalıyor. Alıyor ve o yoksulluğu bırakamıyor, kurtulamıyor ondan.
“Romanların sorunlarını görünür kılmalıyız”
- Şöyle ki Romanlar çok yoksulluk, işsizlik, açlık, barınma sorunları yaşayan, ayrımcılığa uğrayan insanlar ama yapıları gereği toplumla barışıklar. Yapıları gereği dertlerini, tasalarını bir yana bırakıp mutluluklarını daha gösterebiliyorlar. Peki, böyle olunca ne oluyor? Millet sanıyor ki Romanların keyfi yerinde. Romanların kimi aç, kimi susuz, kimi işsiz, kimi yoksul, kimi çocuğu suça itilmiş ve anne perişan, kimi bir tanecik evladı hapse girmiş. Bir sürü zorluk var veya eşi hapse girmiş. Romanların sorunlarını bir kere görünür kılmamız lazım. Türkiye’de Romanlar, yoksullar içinde de en zor durumda olan gruplar. Bunlara sahip çıkmamız lazım. Keyfi yerinde gibi bakmayıp onların hayatla mücadele azimleri yüksek olduğu için Romanların sorunu yok gibi görüyor.
“Sizin yolunuz bizim yolumuzdur”
- Demin bir arkadaşımız bana dedi ki 'biraz önce Makedonya’dan gelen Bakan'ın tercümanı bir iki kelimede zorlanınca ben yardım ettim', sonra gülüştük. Benim dedem Üsküp doğumlu, babaannem Kirçova doğumlu, anneannem Selanik doğumlu. Dörtte üç o taraftan gelmişiz. Ben bunları söylerken bir vatandaşımız, Roman kardeşimiz bana dedi ki ‘Sen bizim evladımızsın.’ Ben de şunu söylüyorum, Türkiye’de kim yoksulsa, kim işsizse, kim geride bırakılmışsa, kim dezavantajlı bir grupsa ben onların çocuğuyum.
- Romanlarla, sizinle birlikteyim. O zaman ben de şimdi size diyorum ki ‘Amera duram, tumare duran.’ Yani ‘Sizin yolunuz benim yolumdur’. Bütün Roman kardeşlerim bundan sonra CHP’yle kurdukları bu sıcak bağı sürdürsünler. Gün gelecek bu ülkede CHP halkın iktidarını kurup belli bir süre gerekeni hep birlikte yaptıktan sonra bu Türkiye’de yoksulluğu, ayrımcılıkları ortadan kaldıracağız.
