Mehmet Eroğlu’nun İyi Adamın 10 Günü çağdaş Türk edebiyatının polisiye türü içindeki iyi örneklerinden sayılabilir kolaylıkla. Çünkü katman katman açılarak ilerleyen bir suç hikayesinin içine dahil olan ve merakla takip edilen bir dedektif kahramanı vardır.
Dedektiflik kurumunun Hollywood sayesinde çok Amerikan görünen bir kavram olması bu tip filmlerin ister istemez dezavantajı oluyor. Eroğlu, yönetmen Uluç Bayraktar ve senarist Damla Serim en başta bu gerçeğin farkında ve bununla da bir parça oynayarak ele almışlar karakteri. Neyse ki kahramanın çekici özellikleri aynen korunmuş. Eski bir avukat olan Sadık Demir, bir ara hapse girip çıkmış, boşanmış ve mesleğini kaybettikten sonra da zengin bir avukat arkadaşının araştırma işlerini yapmaya başlamış bir dedektif. Bazen kendi kendine konuşarak düşünen, bazen en ciddi durumları bile dalgacılığıyla geçiştiren, yol alabilmek adına küçük şantajlar yapmayı da göze alan, fiziksel bir kıvraklıktan ziyade zekası ve vicdanıyla ilerleyen bir adam. Bir şeyi beklerken klasik müziğin tempo seviyelerine göre sayı sayması, etrafındaki kadınlarla olan flörtöz iletişimi, hırpani giyimi gibi kendine has etiketleri de var karakterin
Sertlik ve mizah bir arada
Avukat arkadaşı Maide yanında çalışan bir kadının ortadan kaybolan genç oğlunu bulması için tutar Sadık’ı. Araştırması ilerledikçe de hikaye kalabalıklaşır ve kimsenin göründüğü gibi olmadığı, sırlarla dolu bir manzara ortaya çıkar. Doğrusu eğer dikkatinizi tam veremezseniz bir sürü ismin birbirine karıştığı diyalogların ve ilişkilerin içinde zaman zaman kaybolma olasılığınız var. Ancak hikayeden kopmazsanız sizi oradan oraya sürükleyen yapının tadını çıkarabilirsiniz. Bu anlamda hikayeye girişte de küçük bir sıkıntı yok değil. Gösterilen maskeli cinayetin sertliği ve karanlığı ile hemen sonrasındaki mizahi tonun arasındaki kontrast seyirciyi biraz tökezletiyor daha en başta. Ama filmin evrenine alışmaya başladıkça ve Nejat İşler’in sıcak performansı giderek daha görünür oldukça hikayeye bağlanıyorsunuz. Başta genç oyuncular İlayda Alişan ve İlayda Akdoğan olmak üzere; Nur Fettahoğlu, Şenay Gürler, Barış Falay, Esra Ronabar gibi oyuncular da izleme cazibesini arttırmaktalar.
Devamı var
Bizim sinemamız bu tip dedektif hikayeleri için çok aşina değil elbette ama Eroğlu’nun daha sonra devam maceraları da yazmasına sebep olan Sadık Demir karakterinin sinemasal bir çekiciliği var kesinlikle.
"Çağın dili kötülük bence…."
Nejat İşler, Binnaz Saktanber ile söyleşisinde İyi Adamın 10 Günü’nü şöyle anlatıyordu:
Arka arkaya üç film olacak. İyi Adamın On Günü, Kötü Adamın On Günü, Meraklı Adamın On Günü. Uluç Bayraktar yönetmeni. Meraklı’yı daha çekmedik, 2023’te çekilecek. Çekerken eğleniyoruz, iyi hissediyorum kendimi. Mehmet Eroğlu romanından uyarlanan bir film daha çekmiştik: 9,75. Uluç ile aramızda şakalaşıyoruz: Bana ‘Mehmet Eroğlu’nun alter egosu’ diyorlar. Çok büyük kazıklar yemiş ve hayatla bağı tamamen kopmuş ama aslında akıllı bir adamı oynuyorum. Bazı merakları var: Okumak, seyahat, film ve dedektiflik. Bu meraklarını onu kullananlarla hesaplaşmak için kullanıyor.
Bir iyiden kötüye dönme hikayesi de var içinde. Sizi iyiden kötüye ne çevirir?
Birkaç sağlam tokat yersem bir süre sonra “Artık yeter” derim. Karakterin dönüşümü aslında bir neslin de dönüşümünü anlatıyor. Bir süre sonra çağın diline uyum sağlıyor. Çağın dili de kötülük bence.
Uzun Veda ve Philip Marlowe etkisi
Filmde Sadık’ın evindeki televizyonunda takıntılı bir biçimde izlediği; ünlü yönetmen Robert Altman’ın polisiye edebiyatının en iyi yazarlarından biri olan Raymond Chandler’ın Philip Marlowe macerasından uyarladığı Uzun Veda (The Long Goodbye) filmine sıkça gönderme yapılıyor. Filmden alınan küçük replikler, filmin afişi ve başrolündeki Elliout Gould’un görüntüsü seyircinin de filmi merak etmesini sağlıyor. Uzun Veda karmaşık olay örgüsüyle bilinen ama sinema tarihinin en güçlü dedektif filmlerinden biri sayılan gerçek bir başyapıttır. Gould’un performansıyla canlandırılan Philip Marlowe, belli ki Sadık karakteri için de ciddi ilham kaynaklığı etmiş.
Bu yazı 02'nin 10 Şubat tarihli sayısında yayınlandı. Ancak Netflix, Türkiye'deki depremler nedeniyle filmin yayın tarihini erteleyerek 3 Mart'ta izleyiciyle buluşturdu.
