Türkiye’de 2020 yılında neredeyse her gün bir kadın cinayeti yaşandı. “Salgın Sürecinde Çalışma Hayatı ve Ev İçi Şiddet” araştırmasına göre de kadın çalışanların yüzde 62’si şiddete maruz kaldı. 2021 yılının ilk 5 ayında ise 95 kadın öldürüldü. Bunlar Türkiye’nin acı gerçekleri. Ve bu dönemde Türkiye maalesef kadına yönelik şiddeti önlemek için imzalanan İstanbul Sözleşmesi’nden de çıktı. İşte böyle kara bir tablonun ortasında Türkiye’nin erkek egemen sektörlerinden biri olan Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS), taşın altına elini soktu ve toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik bir sosyal sorumluluk projesi başlattı. Projenin adı “BenimleGelecek”. Üstelik bu projenin ilk adımında bugüne kadar izlenmemiş bir yoldan gidildi. Nöro pazarlama şirketi ThinkNeuro iş birliğinde “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Kalıplarına Bakış Araştırması” yapıldı. Çalışmada, cinsiyet eşitliğine yönelik ifadelerle, kadın erkek söylemiyle ya da kişinin duygusal bağ kurabileceği şekilde kızım-oğlum söylemine verilen tepkilerin farklı olup olmayacağı ölçüldü. “Şiddet”, “aile yaşamı ve çocuk”, “çok eşlilik ve taciz” ile “iş hayatı” konularında sorular soruldu.
ThinkNeuro CEO’su Dr. Yener Girişken, ÇEİS Genel Sekreteri Dr. H. Serdar Şardan ve AÇEV/Eşitliğe Değer Girişimi Yöneticisi Hilal Baykara Araştırma sonuçlarına göre, konu şiddet olduğunda; tüm gruplarda “kadın-erkek” söylemi değil “kızım-oğlum” söylemi etkili oldu. Şiddete karşı duruş herhangi bir kadın olduğunda farklı, kızının başına geldiğinde farklı yaklaşımlarla ifade edildi. Erkeklerin “Kadının en önemli görevi eviyle ilgilenmek ve ailesine yemek pişirmektir” düşüncesini benimsediği ancak “Kızımın en önemli görevi eviyle ilgilenmek ve ailesine yemek pişirmektir” düşüncesine ise tarafsız kaldığı ortaya çıktı. “Bebek bezi değiştirmek ve çocukları beslemek kadının sorumluluğudur” ifadesi erkekler tarafından benimsenirken, erkekler, “bebek bezi değiştirmek ve çocukları beslemek kızımın sorumluluğudur” ifadesine tarafsız kaldı. Araştırmada çok eşlilik ve taciz konusunda “Kızım giyimine dikkat etmezse tacize davetiye çıkarabilir” söylemine tüm gruplar tarafsız kalırken, “Bir kadın giyimine dikkat etmezse tacize davetiye çıkarabilir” şeklinde sorulduğunda evli ve çocuklu grubun özdeşleştiği ortaya kondu. “Erkekler aynı pozisyonda çalışan kadın meslektaşından daha fazla kazanmalıdır” şeklinde yöneltildiğinde ise tüm grupların tarafsız kaldığı görüldü. Bu araştırma verileri ve “benimlegelecek” projesi neden önemli; çünkü sektör 17 bin 500 kişiye istihdam sağlıyor. Projenin bundan sonraki adımı Anne Çocuk Eğitim Vakfı’nın (AÇEV) “Eşitliğe Değer” Girişimi tarafından verilecek eğitimlerle devam edecek. Sektör çalışanları toplumsal cinsiyet eğitimi alacaklar. Kadına ve çocuğa yönelik şiddet, taciz konularında atılan her adımın arkasının gelmesini diliyorum.
