06 Kasım 2024, Çarşamba Gazete Oksijen
30.04.2021 06:00

Çip krizi ile ‘araç sıkıntısı’ hortladı

Çip sorunu tüm dünyada büyüyor. Kriz Türkiye’ye sıçrarken, bazı markalar geçen yılki gibi araç tedariğinde sıkıntı yaşamaya başladı. Bazı modeller için 3 ay sonrasına gün veriliyor. Çip krizinin Haziran’da daha fazla hissedilmesi bekleniyor

Küresel otomotiv sektöründe çip krizinin faturası kabarıyor. Üretimi durdurduğunu açıklayan şirketlerin sayısı her geçen gün artıyor. Araştırma ve danışmanlık şirketi LMC Automotive, yıl sonuna kadar üretim kaybının 2.4 milyon adedi bulacağını açıklarken, McKinsey öngörüsünü 3 milyon adede yükseltti. İlk çeyrekte üretimde yaşanan 1.3 milyon adetlik düşüş, olayın boyutlarını gözler önüne seriyor. Peki çip sorunu Türkiye’yi nasıl etkiliyor? Bir süre zorunlu ara veren Oyak Renault, Tofaş’tan sonra Ford Otosan’ın üretimi 14 Haziran’a kadar durduracağını bildirmesi, işin büyüdüğünü gösteriyor.

2. çeyrek zorlu geçecek

Üretim bir tarafa markalar da araç bulma sıkıntısı yaşamaya başladı. Şirketler ana merkezden istediği miktarda araç tedarik edemezken, bazı modeller için müşterilere 2-3 ay sonrasına tarih veriliyor. Aynı şekilde motor seçeneklerinde de problem var. Tedarik sıkıntısı şimdilik geçen yıl pandemide fabrikaların üretime ara verdiği dönem kadar büyük değil ancak Avrupa’da otomotiv pazarlarının açılması Türkiye için pek iyi haber değil. Önümüzdeki dönemde markalar önceliği ertelenen talep nedeniyle kendi ülkelerine verecektir. 0 km otomobilde tedarik problemi domino etkisiyle ikinci elde de fiyatların artmasına neden olacak. Dev şirketlerin ‘İkinci çeyrek daha zorlu geçecek’ uyarısı da önümüzdeki dönem için belirsizlikleri artırıyor.

30 bin adetlik satış kaybı yaşanabilir

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Hayri Erce, krizin büyüdüğünü belirterek, “Tedarikte yavaş yavaş sıkıntılar görülüyor. Markalar ana merkezden istedikleri kadar araç alamıyor. Siparişlerin yarısı, belirli bir bölümü gelebiliyor. Mayıs-Haziran döneminde çip sorunu daha fazla hissedilecektir” diye konuştu. Erce, Avrupa’da otomobil satışlarının yeniden yükselişe geçmesinin, İngiltere gibi büyük pazarların yeniden açılmasının araç tedariği konusunda Türkiye için dezavantaj olduğunu söyledi. Çip sorununun Türkiye’ye etkileriyle ilgili olarak Hayri Erce, şunları kaydetti: “Türkiye, dünyadaki satışlardan yüzde 1 pay alıyor. 3 milyon adetlik bir kayıp öngörüsünden hareket edersek, bu da 30 bin araca denk gelir. Markalar bu civarda aracı tedarik edemeyebilir. Şirketler müşterilerden ön sipariş alacak, ileri bir tarihte teslimat yapacak. Sorunun çözülmesi adına çip üreticileri yeni yatırımlar yapacaklarını açıkladılar ama bunun için de zaman gerekiyor. Ağustos’ta sorunun azalması bekleniyor ama öngörüde bulunmak zor.” İşin geçen yıl pandeminin ilk dönemlerinde yaşanan tedarik problemi kadar büyümesini beklemediklerini ekleyen Erce, “O zaman tamamen el freni çekilmişti” dedi. 

Q ailesinin en küçüğü yenilendi

Audi’nin kompakt SUV modeli Q2 yeni yüzüyle satışta. Yeni Q2’de tek çerçeveli ızgara, beşgen detaylar, gövde renginde ayna korumaları ve önde alüminyum şeritler dikkat çekiyor. İç mekanda ekranlar tamamen yenilenirken, 405 litrelik bagaj arka koltukların katlanmasıyla 1.050 litreye ulaşıyor. Konfor ve Teknoloji paketleri kişiselleştirme imkanı sunuyor. Konfor’da; Leatherette deri döşeme, alüminyum iç görünüm ve ambiyans aydınlatma ile ön koltuk ısıtması yer alıyor. Q2’de 1.5 litrelik TFSI motor 150 beygir güç üretiyor. 100 km’de ortalama yakıt tüketimi 5.2 lt. Q2 35 TFSI’ın fiyatı 505 bin 611 TL.

Dijital ekran yok analog verelim

• Volkswagen Grubu, çip kıtlığı nedeniyle ikinci çeyreğin ilk 3 aylık dönemden daha zorlu geçeceği konusunda uyardı. VW’nin Bratislava fabrikasında üretim sınırlı şekilde yapılabiliyor. Tesiste VW Touareg, Audi Q7, Audi Q8, Porsche Cayenne, VW Up, Skoda Citigo, Seat Mii üretiliyor. VW Grubu, çip sorunu nedeniyle üretimde şimdiden 100 bin adetlik kayıp yaşadı. • Seat’ın Başkanı Wayne Griffiths, hangi modelleri üreteceklerine tedarikçilerden çip aldıktan sonra karar vereceklerini açıkladı. • Mercedes-Benz, Bremen ve Rastatt tesislerinde vardiya saatlerini azalttı. Bremen’de, C-Serisi, GLC, EQC; Rastatt’ta A Serisi, B Serisi ve GLA üretiliyor. • Peugeot, 308 modelinde dijital gösterge ekranı yerine analoga yöneldi. Peugeot, analog göstergeli araçlarda 400 euro indirim yapıyor. Dijital çipler 3008’e konuluyor.  • Jaguar Land Rover, İngiltere’deki iki tesisinde üretimini durdurmak zorunda kaldı. • Ford, ABD’deki 5 fabrikasında daha fazla kesinti planlıyor. Avrupa’da Gölcük’ün yanı sıra Romanya, İspanya, Almanya fabrikalarında üretim araları veriyor.

Sedanda gelenekleri yıkacak

Hyundai, Türkiye’de model atağına yeni Elantra ile başladı. Marka yeni Elantra ile daha sportif ve farklı tasarım çizgisine sahip sedan isteyen müşterilere ulaşmayı hedefliyor. Sert hatların öne çıktığı otomobil, Parametrik Dinamik adı verilen yenilikçi dizayn felsefesiyle üretildi. Araç, 123 beygirlik 1.6 litre benzinli motor ve CVT şanzımana sahip. Yeni Elantra’da; sunroof, elektronik park freni, akıllı hız sabitleyici, kablosuz şarj, ön çarpışma uyarı sistemi, şeritte kalma, takip uyarı sistemi ve 10.25 inç bilgi ekranı gibi özellikler yer alıyor. Yeni Elantra’nın fiyatı 231 bin 500 TL.