Robot işe alım uzmanlarından yapay zeka tarafından seçilmiş şeflere kadar her yerde, farklı endüstrilerdeki çeşitli başvurularda android’ler kullanılıyor. Ancak güncel bir çalışma, bizleri botların tükenmişlik durumuna katkıda bulunabileceğine, iş güvensizliğiyle ilgili korkuları ve meslektaşlar arasındaki nezaketsizliği tetikleyebileceğine dair uyarıyor.
Singapur Ulusal Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, robotların kullanılmadığı endüstrilerde bile durumun böyle olduğunu belirtiyor. Araştırma lideri Dr. Kai Chi Yam “Bazı iktisatçılar, robotların mavi yakalı işleri beyaz yakalı işlere kıyasla daha hızlı ele geçirmelerinin oldukça muhtemel olduğuna dair teoriler üretiyor” dedi. Ancak bununla beraber, robotların henüz o kadar da çok işi ele geçirdiği söylenemez. En azından ABD’de durum böyle değil, bu yüzden de bu konuyla ilgili korkuların birçoğu öznel.
Otomobil imalat şirketinin verileri
Ekip, çalışma süresince birtakım deneyler yaptı ve ABD, Singapur, Hindistan ve Tayvan’daki katılımcıların sağladığı verileri inceledi. Bir deneyde, Hintli bir otomobil imalat şirketinde çalışan 118 mühendisin endüstriyel robotlarla çalışırken tükenmişlik noktasına daha çok geldikleri ve işyerinde yaşadıkları nezaketsizlik oranının daha da arttığı sonucuna ulaşıldı.
"Kendi yeteneklerimizi hafife alıyoruz"
Öte yandan 400 katılımcıyla yapılan bir başka deneyde ise, öz-olumlama egzersizlerinin işyerindeki robot kaygılarını azaltmakta yardımcı olduğu ortaya çıktı. Katılımcılardan mizah anlayışı, arkadaşlar ve aile gibi salt insani özellikleri hakkında yazmaları istendi. Dr. Yam çoğu insanın, robotların yeteneklerini gözlerinde büyüttüğünü ve kendi yeteneklerini ise hafife aldığını ifade etti.
İş güvenini etkiliyor
Başka bir deneyde 343 üniversite öğrencisi ebeveyni, rastgele üç gruba ayrıldı. İlk grup, işletmelerde robotların kullanımıyla ilgili bir makale, ikinci grup robotlar hakkında genel bir makale ve üçüncü grup da konuyla alakasız bir makale okudu. Sonrasında katılımcılara iş güvenliği hakkındaki kaygıları soruldu. Sonuçlara bakıldığında ise ilk grubun ikinci gruba göre önemli ölçüde daha fazla iş güvensizliği sorunu yaşadığı görüldü.
Araştırmacılar çalışma kapsamında, ABD’de 185 metropoliten alandaki robot yaygınlığı ile ilgili verileri de incelediler. Bu verileri LinkedIn ve Indeed gibi bu alanlardaki popüler iş bulma sitelerinin genel kullanımıyla karşılaştırdılar. Sonuçlarda, bu alanların işsizlik oranlarının daha yüksek olmadığı, ancak buna rağmen en yüksek robot oranına sahip alanların da iş bulma sitelerinde en yüksek arama oranına sahip olduğu ortaya çıktı. Araştırmacılar, bu alanlarda çalışan insanların, robotlar nedeniyle daha fazla iş güvensizliği yaşayabileceklerini, ancak işin içinde başka sebeplerin de olabileceğini ileri sürüyorlar.
Tehlikede olan meslekler
Bu çalışma Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne’lı araştırmacıların, hangi işlerin robotlar tarafından ele geçirilme riskinin en çok ve en az olduğunu ortaya koymalarından kısa bir süre sonra yapıldı. Sonuçlara göre et paketleyiciler, temizlikçiler ve inşaatçılar, makineler tarafından saf dışı bırakılma tehlikesiyle karşı karşıya. Ancak öğretmenler, avukatlar ve fizikçiler güvende...
Çalışmanın eş yöneticisi Profesör Rafael Lalive “Bugün toplum için zorluk teşkil eden kilit nokta, otomasyona karşı nasıl dirençli olunacağı konusudur” açıklamasında bulundu. Lalive çalışmalarının, yüksek otomasyon riskiyle karşı karşıya kalan işçilere detaylı kariyer tavsiyelerinde bulunduğunu söylüyor. Bu tavsiyeler, işçilerin eski işlerinde edindikleri becerilerin çoğunu yeniden kullanarak daha güvenli işlerde çalışmalarını sağlıyor.
Robotlar tarafından ele geçirilme riski en az olan meslekler:
- Fizikçiler
- Nörologlar
- Koruyucu ilaç hekimleri
- Nöropsikologlar ve klinik nöropsikologları
- Patologlar
- Matematikçiler
- Baş yöneticiler
- Cerrahlar
- Moleküler ve hücresel biyologlar
- Epidemiyologlar
