Türkiye'nin Instagram'a erişimi engelleme kararı, kurabiyeden çarşaflara kadar her şeyi satmak için popüler sosyal medya uygulamasına güvenen kadın girişimcileri vurdu. Bal ve reçelden enginar konservesine kadar gıda ürünleri satan Antalya'dan İste adlı online perakendecinin kurucusu Ezgi Akıncılar, "Instagram'ı ürünlerimizi sergilemek ve daha geniş bir müşteri kitlesine ulaşmak için kullanıyoruz" dedi.
Akıncılar, gelirinin yarısından fazlasını kendisini Instagram üzerinden bulan kullanıcılara borçlu olduğunu tahmin ediyor. Bloomberg'e konuşan Akıncılar, "Onun yerini alabilecek başka bir platform yok" diye ekledi. Türkiye'nin internet düzenleyici kurumu 2 Ağustos'ta nedenini açıklamadan Instagram erişimini durdurdu. Bu karar, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun'un, Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye'nin ölümüyle ilgili paylaşımlara sansür uyguladığı gerekçesiyle platformu eleştirmesinin ardından geldi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu daha sonra Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e yönelik saldırılar, izinsiz bahis ve cinsel içerikli paylaşımlar gibi daha geniş gerekçeler öne sürdü. Ayrıca Instagram'ı sansür uygulamakla suçladı.
"Bazı şirketler kapanabilir"
Bir yıl önce devlete ait Halkbank tarafından girişimcilik ödülü alan Sinem Kocabaş, satışların neredeyse durduğunu anlattı. Yatak ve pijama gibi bebek ürünleri satan "Dear Deer Love" adlı girişimi, gelirinin yaklaşık yüzde 60'ını Instagram'dan gelen iş akışına borçlu. Kocabaş, "Herkes para kaybediyor. Bu yasak yakında kalkmazsa bazı şirketler kapanabilir bile" dedi.
Talep düşüşü
Yasak, Merkez Bankası'nın enflasyonu dizginlemek için gösterge faiz oranını bir yıldan kısa bir süre içinde yüzde 8,5'ten yüzde 50'ye yükseltmesinin ardından iç talebin yavaşlamasıyla birlikte işletmeler için hassas bir dönemde geldi. Merkez Bankası perşembe günü yayınladığı bir raporda, internet üzerinden yapılan alışverişlerde yaygın olarak kullanılan kredi kartı harcamalarının nisan ayından bu yana temel ihtiyaç maddeleri için bile yatay seyrettiğini belirtti. İhtiyari harcamalar reel olarak daralıyor.
Türkiye Kadın Girişimciler Derneği Başkanı Esra Bezircioğlu, Instagram'ı engelleme kararının iletişimi bozabileceğini ve müşteri memnuniyetsizliğine yol açabileceğini söyledi. Bloomberg'e e-posta ile gönderdiği yanıtta Bezircioğlu, bu tür aksaklıkların işletmeler için stratejik zorluk yaratacağını belirtti.
Yasağın kaldırılma ihtimali ise belirsiz. Bakan Uraloğlu 6 Ağustos'ta Instagram ile görüşmelerde önemli ilerleme kaydedildiğini belirtti ancak ayrıntı vermedi. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, sosyal medya şirketlerinin yasalara uyması gerektiğini söyledi. Şubat 2023'te Hatay'ın güneyinde meydana gelen ikiz depremlerden sağ kurtulan Fatma Gonca Yurtseven, zor durumda olduklarını anlattı. Hatay Bohçası markası altında yerel ürünleri internet üzerinden satan bir kadın kolektifinde çalışan Yurtseven, "Bu iş için başka kanalımız yok. Birçok kadın geçimini bu işten sağlıyor. Biz ne yapacağımızı bilmiyoruz" ifadelerini kullandı.
