Çin'in fırlattığı Long March 5B roketinden geriye kalan 23 tonluk bir uzay enkazı parçası bir kez daha nereye düşeceği konusunda soru işaretleri yarattıktan sonra güvenli bir şekilde Pasifik Okyanusu'nun güneyine düştü.
Daha önceki fırlatmalarında olduğu gibi Çin, çekirdek kademenin kendisini güvenli bir şekilde Dünya'ya geri itecek herhangi bir yol olmaksızın yörüngeye ulaşmasına izin verdi. Space.com'un haberine göre, Long March 5B fırlatıldıktan sonra güvenli bir şekilde yörüngeden çıkarılmasını sağlayacak herhangi bir özellikle tasarlanmadığı için bu durum giderek sıkıntılı bir hal alıyor.
Yani dünya bir kez daha roketin uzaydaki enkazının nereye ve ne zaman düşeceğini eldeki en iyi verilere dayanarak izledi ve tahminlerde bulundu. Neyse ki, ABD Uzay Komutanlığı'na göre devasa roket gövdesi zararsız bir şekilde Pasifik Okyanusu'na düştü. Komutanlık bu sabah "#USSPACECOM, Çin Halk Cumhuriyeti Long March 5B roketinin 11/4 tarihinde saat 4:01'de güney-orta Pasifik Okyanusu üzerinde atmosfere yeniden girdiğini teyit edebilir" tweet'i attı.
#USSPACECOM can confirm a second atmospheric reentry correlated with the #PRC’s Long March 5B #CZ5B as it exited the #USSPACECOM Area of Responsibility over the Northeast Pacific Ocean region at 4:06am MDT/10:06 UTC on Nov. 4. https://t.co/keJdc1tmxi
— U.S. Space Command (@US_SpaceCom) November 4, 2022
İspanya'da alarma neden oldu
İspanyol hava trafik kontrol blogu Controladores Aéreos'a göre, düşen roket gövdesi kontrolsüz yeniden giriş sırasında izlenirken, İspanya'da hava sahasının bir bölümünün önlem amacıyla kapatılmasına yetecek kadar alarma neden oldu.
Bu, son yıllarda Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından fırlatılan dördüncü uzay enkazı olayı. Temmuz 2022'de 25 tonluk Long March 5B çekirdek kademesi Hint Okyanusu üzerinde Dünya atmosferine düştü. Bundan önce Nisan 2021'de, başka bir Tiangong uzay istasyonu görevinden arta kalan çekirdek aşaması aynı su kütlesine düştü. Mayıs 2020'de ise bir Long March 5B'nin parçaları Batı Afrika üzerinde yere düştü ve Fildişi Sahili boyunca uzay çöpü parçaları bıraktı.
Diğer roketler gibi önlemlere sahip değil
Diğer roketler, çekirdek aşamalarının fırlatıldıktan sonra okyanusa yönlendirilmesini sağlamak için önlemler alınarak tasarlanırken, SpaceX'in iş gücü Falcon 9 gibi diğerleri tek parça halinde inecek ve yeniden kullanılacak şekilde tasarlandı. Çin'in en güçlü roketinde ise böyle bir önlem bulunmuyor.
"Kontrol sağlamanın yasal bir yolu yok"
The Aerospace Corporation'ın Yörünge ve Yeniden Giriş Enkazı Çalışmaları Merkezi İcra Direktörü Marlon Sorge, 2 Kasım Çarşamba günü düzenlenen basın brifinginde yaptığı açıklamada, ne yazık ki bu tür olayların gelecekte tekrar yaşanmasını önleyecek herhangi bir uluslararası anlaşmanın bulunmadığını söyledi. Sorge, " Gerçek şu ki, yeniden giriş açısından ne yapmanıza izin verildiğini düzenleyen herhangi bir gerçek yasa, anlaşma veya uluslararası anlaşma yok. Dolayısıyla uluslararası düzeyde neler olup bittiğini kontrol etmenin doğrudan yasal bir yolu yok" dedi.
Bir sonraki fırlatma 2023 yılında
Şu an itibariyle Çin'in uzay ajansının Long March 5B roketi için planladığı en az altı fırlatma daha var ve bunların en yakını 2023'ün ortalarında gerçekleşebilir.
