Dünyanın dört bir yanından çok sayıda hükümet yetkilisi, önde gelen yapay zeka uzmanları, akademisyenler ve sivil toplum temsilcileri, yapay zekanın risklerini değerlendirmek ve koordineli uluslararası eylem yoluyla bu risklerin azaltılmasını ele almak üzere Milton Keynes kentinde yer alan Bletchley Park'ta bir araya gelecek.
Bu alanda, dünyadaki ilk zirve olma özelliği taşıyan etkinlikte, yapay zeka modelleri, yapay zekanın ekonomik büyümeye etkisi, bilimsel ilerlemeyi teşvik ve yapay zekanın kamu yararına kullanımı gibi konular da gündeme gelecek.
Ortak riskler masaya yatırılacak
Zirvenin ilk gününde, İngiltere'nin Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Bakanı Michelle Donelan, uluslararası mevkidaşlarını, teknoloji sektörü liderlerini, akademisyenleri ve sivil toplum temsilcilerini bir araya getirecek. Görüşmede, gelişmekte olan yapay zeka teknolojisinden kaynaklanan ortak riskler masaya yatırılacak.
Etkinliğin ikinci gününde, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, yapay zeka teknolojisindeki risklerle ilgili ne gibi adımların atılabileceği konusunu ele almak üzere hükümet yetkilileri, şirket temsilcileri ve uzmanlardan oluşan küçük bir grubu bir araya getirecek.
Sunak, ayrıca zirvenin ardından X sosyal medya platformunun sahibi Elon Musk'la bir etkinliğe ev sahipliği yapacak ancak Musk'ın zirveye fiziken mi yoksa çevrimiçi mi katılacağı henüz netlik kazanmadı.
İngiliz hükümetinden zirveye katılacak resmi davetli listesine ilişkin henüz açıklamada yapılmadı. Buna karşın, Beyaz Saray, ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in zirveye katılacağını duyurdu. Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric de Genel Sekreter Antonio Guterres'in zirveye katılım sağlayacağını açıkladı.
Bletchley Park tarihin akışını değiştirdi
İngiltere tarihinde önemli yere sahip Bletchley Park, İkinci Dünya Savaşı sırasında, Nazilerin gizli mesajlarını çözmekle görevlendirilen ve çalışmaları tarihin akışını değiştiren bir topluluğa ev sahipliği yapan merkez olarak tarihe geçti.
Londra'nın 80 kilometre kuzeybatısındaki Bletchley Park'taki köşkte faaliyetlerine başlayan gizli merkez, İkinci Dünya Savaşı sırasında X İstasyonu adı altında çalışmaya başladı. 1939'da savaş başladığında istasyonda sadece 200 çalışan vardı.
Çok gizli tutulan bu merkezde, Nazilerin şifreli mesajlarını çözmek için matematikçiler, dil bilimciler ve dönemin satranç şampiyonları çalıştı, 1945 yılına gelindiğinde ise X İstasyonu'nda çalışanların sayısı 10 bin olarak ifade edildi. Bu kişiler arasında 1912-1954'te yaşayan ve gizli Alman şifrelerinin kırılmasında büyük rol oynayan ünlü İngiliz matematikçi ve kriptolog Alan Turing de yer aldı. Bilgisayar biliminin kurucusu olarak kabul eden Turing, ayrıca Turing makinesi denilen algoritma tanımıyla modern bilgisayarların kavramsal temelini attı.
Bletchley Park'taki bu gizli merkezde, Nazilerin çözülemez olduğunu düşündükleri Alman şifreleme cihazı Enigma'nın kodları buradaki uzmanlar tarafından deşifre edildi. Bletchley Park'ta yürütülen bu çalışmalar uzun yıllar boyunca gizli tutuldu. Nazi Almanyası'nda gizli mesajların şifrelenmesi ve tekrar çözülmesi amacıyla kullanılan Enigma, ilk olarak 1920'li yıllarda ticari amaçla üretilmişti. Daha sonra pek çok ülkede ordu ve devlet kurumlarında kullanılmak üzere özel olarak üretilen Enigma, 1939'da Alman silahlı kuvvetlerinin iletişim cihazı haline gelmişti.
İlk kez 1974'te ortaya çıktı
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra neredeyse 30 yıl boyunca gizli tutulan Bletchley Park'ın hikayesi, ilk kez 1974'te ortaya çıktı. O dönem burada neler yaşandığı ancak 1974'te İngiliz gizli servis çalışanı Frederick William Winterbotham'ın The Ultra Secret adlı anı kitabını yayınlama izni almasıyla gün yüzüne çıkmaya başladı.
Bletchley Park Vakfının 1992'de kurulmasıyla da tesisin geleceği güvence altına alındı ve 1993'te bağımsız bir müze olarak halkın ziyaretine açıldı. Halihazırda, Bletchley Part'ta restore edilmiş tarihi binalarda yer alan sergiler, bir zamanlar çok gizli olan bu operasyonun hikayesini anlatıyor. Bletchley Park'ın bugüne ulaşan dokusu, kriptoloji, hesaplama ve istihbarat süreçlerinde kaydedilen ilerlemelerin her aşamasını yansıtıyor.
Kaynak: AA
