15 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 12.12.2023 13:39 | Son Güncelleme: 12.12.2023 13:56

İnsan beyin hücreleriyle ilk biyobilgisayar yapıldı

ABD'deki Indiana Üniversitesi'nden bilim insanları, laboratuvar üretimi beyin dokusunu elektronik bir devreyle birleştirerek dünyanın ilk biyobilgisayarını yaptı. Organoid adlı kültür ortamında yetiştirilmiş üç boyutlu beyin hücrelerini bir makineye entegre eden sistem, basit görevleri yapabiliyor
İnsan beyin hücreleriyle ilk biyobilgisayar yapıldı

Nature Electronics dergisinde yayımlanan makaleye göre, araştırmacıların "Brainoware" olarak adlandırdığı buluş, gelecekte yapay zeka sistemlerine entegre edilebilecek yada sinirbilim araştırmalarında gelişmiş beyin modelleri oluşturulmasında kullanılabilecek.

Çalışmada kullanılan organoidler, farklı hücrelere dönüşebilen insan kök hücrelerinden yapılıyor. Indiana Üniversitesi'nden Feng Guo ve arkadaşları ise projelerinde bu yöntemle nöronlara dönüştürülmüş hücrelerden faydalandı.

Yapay zeka ile organoidler arasında bir köprü

Artık bilindiği üzere, yapay zeka da beyin de sinir ağı olarak bilinen birbirine bağlı düğümlerden oluşan bir ağda sinyallerin iletilmesi prensibiyle çalışıyor. Bu projede yapay zeka ile organoidler arasında bir köprü kurmayı amaçladıklarını söyleyen Guo "Beyin organoidi içindeki biyolojik sinir ağından bilgi işlem için yararlanıp yararlanamayacağımız sorusuna yanıt bulmak istedik" diyor.

Brainoware sisteminde araştırmacılar, beyni elektrik devresine bağlamak için binlerce elektrot içeren bir plakaya tek bir organoid yerleştirdi. Sisteme girmek istedikleri bilgiyi elektrik sinyaline dönüştürerek organoide yolladı. Beyin dokusuna iletilen sinyal bir sensör tarafından alındı ve bir algoritma yardımıyla anlamlı hale getirildi.

Sesleri yüzde 78 doğrulukla tanımlayabildi

Sekiz ayrı kişinin konuştuğu 240 ses kaydı üzerinden eğitilen laboratuvar üretimi mini beyin, her sese ayrı tepki vererek farklı bir nöral aktivite modeli oluşturdu. Bu tepkileri yorumlamayı öğrenen yapay zeka, eğitiminin ardından sesleri yüzde 78 doğrulukla tanımlayabildi.

Çalışmayı değerlendiren Johns Hopkins Üniversitesi'nden gelişimsel sinirbilimci Lena Smirnoa, yöntemin biyolojik bir bilgisayarı mümkün kılacak bazı temel teorik fikirleri doğruladığını söyledi. Önceki deneylerde iki boyutlu nöron hücrelerinin yerine getirebildiği görevlerin bu kez üç boyutlu hücrelere yaptırılması ise uzmanlar tarafından önemli bir ilerleme olarak yorumlandı.

Araştırmanın başındaki isim Guo bundan sonraki adımlarının, beyin organiodlerinin daha karmaşık görevleri yerine getirip getiremeyeceğini araştırmak olacağını söyledi. Guo geliştirdikleri yöntemin gelecekte yapay zeka yazılımları için kullanılan silikon mikroçiplerin yerini alabileceğini de sözlerine ekledi.