26 Aralık 2024, Perşembe Gazete Oksijen
Haber Giriş: 18.07.2023 21:36 | Son Güncelleme: 18.07.2023 22:05

Instagram fotoğraflarını 'gömülü' olarak kullanmak telif hakkı kapsamına girer mi?

Instagram'da herhangi bir telif sahibi kişinin paylaştığı fotoğrafı bir başka platformda 'gömerek' kullanmanın telif açısından bir sakıncası var mı? ABD'de bir mahkeme fotoğrafın kopyalanmadığını belirterek bu durumun telif haklarına aykırı olmadığına hükmetti
Instagram fotoğraflarını 'gömülü' olarak kullanmak telif hakkı kapsamına girer mi?

Bir sanatçı ya da fotoğrafçı, çalışmalarını sosyal medyada yayınladıktan sonra ne kadar telif hakkı koruması beklemeli? Bu başlı başına kafaları karıştıran bir hukuki soru. ABD'de bir temyiz mahkemesinin doğrudan HTML'in doğasına girerek "Hayır, bu gömülü fotoğraf orijinal fotoğrafın bir kopyası değil, depolandığı yere bir bağlantı olduğu ortada" şeklinde durumu tanımlaması telif tartışmalarına yeni bir kapı açtı. 

Salı günü, Kaliforniya'nın kuzeyindeki 9. Daire Federal Temyiz Mahkemesi, Instagram ve sosyal medya araçlarında kullanılan gömülü görüntülerin paylaşılmasının ve gömülü görüntülerin paylaşılmasına olanak sağlanmasının telif hakkı ihlali olmadığını kaydetti. Mahkemeye göre aksine, bunlar içeriğin doğrudan bir kopyası değil ve tarayıcının barındırılan görüntüyü görüntülemesini sağlayan HTML kodları. 

ABD mahkemesine göre Instagram'da herhangi bir içeriği bu şekilde kullandığınızda telif hakkı çiğnenmiş olmuyor. Çünkü fotoğraf aslında web sitesinde değil, Instagram bünyesinde bulunuyor ve kopyalama durumu olmadığından siz sadece fotoğrafı kaynağından göstermiş oluyorsunuz. Ancak Instagram'da kullanılan bir fotoğrafı doğrudan ekran görüntüsünü alarak kullanmak telif haklarına aykırı olabilir.

Dava, fotoğrafçı olan Alexis Hunley ve Matthew Brauer'in 2021 yılında federal mahkemede bir toplu dava açmasıyla birkaç yıl öncesine dayanıyor. İkili, Instagram'ın haber kuruluşlarının kendi yayınladıkları fotoğrafları hesaplarına yerleştirmelerine izin vererek telif haklarını kötüye kullandığını iddia etti. Fotoğrafçıların avukatları, Instagram'ın üçüncü taraflardan telif hakkıyla korunan çalışmaları yerleştirmek için lisans almalarını hiçbir zaman istemediğini savundu. 

Gizmodo'nun haberine göre şikâyetin orijinalinde, dış haber kuruluşlarının fotoğrafçıların Instagram'larındaki fotoğrafları yerleştirdiği iki örnekten bahsediliyor. Buzzfeed News, Hunley tarafından çekilen Black Lives Matter protestosundan bir fotoğraf yayınladı. Time 2016 yılında, 2016 seçimlerini Instagram'da takip eden fotoğrafçılarla ilgili bir haber paylaştı ve Brauer tarafından çekilen o zamanki aday Hillary Clinton'ın bir fotoğrafını yerleştirdi.

Kaliforniya Yargıcı Charles Breyer, 2022 yılının Şubat ayında Instagram'ın davayı reddetme talebini kabul ederek, haber kaynaklarının aslında fotoğrafların herhangi bir "kopyasını" görüntülemediğini söyledi. Fotoğrafçılar temyize başvurdu ve temyiz mahkemesi bir gömme bağlantısının görüntülenmesinin aslında görüntülerin bir kopyasını göstermediğine karar verdi. Mahkeme, fotoğrafların üçüncü taraf sistemler yerine hala Instagram sunucularında saklandığını iddia etti.

Karar belgesinde, temyiz mahkemesi doğrudan HTML kodlarının doğasına giriyor. Hiper metin kodu aslında resimleri içermese de yerleştirmenin dosyayı görüntülemesine izin verirken fotoğrafların depolandığı yerin adresini veriyor. Tarayıcı, yerleştirme bağlantısı aracılığıyla ele alınan HTML talimatlarını takip ediyor.

Kararda "Yerleştiren web sitesi, altta yatan görüntünün bir kopyasını saklamaz. Aksine, yerleştirme birden fazla web sitesinin aynı anda tek bir sunucuda depolanan içeriği birleştirmesine olanak tanır" deniyor.

Karar ayrıca daha önce görülen bir Amazon davasına da dayanıyor. Bir yayıncı, Amazon ve Google'ın küçük resimleri göstererek telif haklarını ihlal ettiğini iddia ederken mahkeme ise resimlerin aslında Google'ın sunucularında barındırılmadığını belirtmişti.