Tarih boyunca başarılı teknoloji girişimlerinin neredeyse tamamı, bir noktada büyük bir rakip tarafından yutulma ya da ezilme riskiyle karşı karşıya kaldı. Bu, bir girişimci için olağan bir gerçek. Ancak mevcut teknoloji patlamasının merkezindeki şirket, alışılmışın dışında bir yapıya sahip: OpenAI.
Gizemli dev: Açıklanmayan finansal yapı, sınırsız harcama gücü
CNBC'nin haberine gçre geçmiş dönemlerin sanayi devlerinin aksine OpenAI, halka açık bir şirket değil. Finansalları büyük ölçüde gizli tutuluyor ve başkalarının parasını harcama konusundaki kabiliyeti benzeri görülmemiş bir seviyede.
Şirket, veri merkezi altyapısından son kullanıcı uygulamalarına, yazılım araçlarından donanıma kadar tüm katmanlarda devasa yatırımlar yapıyor. OpenAI’nin amiral gemisi ChatGPT, haftalık 800 milyon kullanıcıya ulaşmış durumda.
Index Ventures ortağı Nina Achadjian, “Bir girişimci olarak kendinize sormanız gereken şey şu: OpenAI'ın giremeyeceği alan neresi?” diyor.
Yine de Achadjian pazardan çekilmiş değil. Çarşamba günü açıklanan bir anlaşmada, Index Ventures, baskılı devre kartları (PCB) için yapay zekâ tabanlı yazılım geliştiren Quilter’a 25 milyon dolar yatırım yaptı. Şirket, 2019’da eski bir SpaceX mühendisi olan Sergiy Nesterenko tarafından kuruldu.
Achadjian, Quilter’ı “oldukça niş” ve “herhangi bir modelin üzerine inşa edilmemiş” bir şirket olarak tanımlıyor. OpenAI’nin, Cadence Design veya Synopsys gibi firmaların uzun süredir hâkim olduğu bu tasarım alanına girmesinin pek olası olmadığını söylüyor.
Ancak yine de “her şey öngörülemez” diyor ve ekliyor: “Önceki döngülere kıyasla, hangi yöne gideceklerini kestirmek daha zor”
Üç yılda 500 milyar dolarlık deve dönüştü
Üç yıldan kısa sürede OpenAI, Y Combinator’ın eski başkanı tarafından yönetilen bir yapay zekâ girişiminden, Beyaz Saray destekli bir veri merkezi projesi ve dünyanın en değerli şirketi Nvidia ile ortaklığa sahip, 500 milyar dolarlık bir dev haline geldi.
Son birkaç ayda tempo daha da arttı.
CEO Sam Altman; Nvidia, Broadcom, Oracle ve AMD ile milyarlarca dolarlık altyapı anlaşmaları imzaladı. Şirketin Sora video uygulaması beş günde 1 milyon indirmeye ulaştı. Bu hafta ise San Francisco’daki OpenAI DevDay etkinliğinde 1.500 geliştiriciye hitap etti.
Etkinlikte Altman, yazılım geliştirme ajanı Codex’in genel kullanıma açıldığını ve Sora 2 modelinin artık API üzerinden geliştiricilerce test edilebileceğini duyurdu.
Altman, sahnede iPhone’un efsanevi tasarımcısı Jony Ive ile birlikte yer aldı. Ive, Mayıs ayında OpenAI’ye 6,4 milyar dolarlık bir “yetenek transferi” anlaşmasıyla katılmış ve yapay zekâ donanımı geliştirme misyonunu üstlenmişti.
Ive, ne üzerinde çalıştığına dair net konuşmadı ancak “kendilerini daha mutlu, huzurlu ve daha az kaygılı hissettirecek araçlar yapmak” istediğini söyledi.
Yeni çağın tanımlayıcı şirketi
OpenAI, artık üretken yapay zeka çağının tanımlayıcı şirketi olarak konumlanmış durumda. Tıpkı Amazon’un e-ticaret ve bulut altyapısında, Google’ın web aramalarında, Facebook’un sosyal medyada ve Apple’ın mobil uygulamalarda olduğu gibi.
Bu dönemlerin her birinde, bazı girişimler büyük başarıya ulaştı, çoğu ise ya pazar alanı bulamadı ya da doğrudan platform devleriyle rekabet edemediği için kayboldu.
Mobil geliştiriciler kullanıcıya ulaşmak için Apple ve Google’ın sıkışık uygulama mağazalarına bağımlı kaldı. Facebook ve Google, internet üzerindeki müşteri erişiminin iki ana kanalı haline geldi. Amazon Web Services, kendi sunucularını satın almak yerine girişimlerin tercih ettiği temel platform oldu.
Her durumda büyük platform şirketleri, müşterileriyle rekabet eden araç ve özellikler çıkardı ve kimi zaman doğrudan onları ortadan kaldırdı.
En belirgin fark hız
Chemistry Ventures yönetici ortağı Ethan Kurzweil, bugünün en belirgin farkının hız olduğunu söylüyor. Yapay zeka girişimleri tarihte eşi benzeri görülmemiş bir hızla kurulup astronomik değerlemelere ulaşıyor. OpenAI ise bundan bile hızlı hareket ediyor: Kodlama araçları, ajan setleri ve ChatGPT içinde çalışan uygulamalarla rekabet eden hizmetler sunuyor.
Kurzweil, “Yatırım yaptığım 17 yılın en hızlı değişim dönemindeyiz” şeklinde konuştu. OpenAI’nin yaptıklarının birçok kişi için “teorik olarak korkutucu” olduğunu kabul ediyor ancak pek çok şirketin bu süreçten kazançlı çıkacağını düşünüyor.
Regüle edilen sektörler hedefte
Uzmanlara göre, yapay zeka girişimlerinin şansı, genel amaçlı yapay zeka servislerinin giremeyeceği, yoğun şekilde regüle edilen sektörlerde olabilir.
Bu hafta Heidi Health ve DUOS sağlık sektöründe büyük yatırım turları açıkladı; EvenUp ve Spellbook ise hukuk alanına yönelik çözümler için ciddi sermaye topladı.
Kurzweil, “Finans ve sağlık gibi alanlarda müşteriler kendi dilinden konuşan birini tercih ediyor” dedi.
Eylül sonunda Chemistry, OpenAI COO’su Brad Lightcap’in katıldığı bir etkinlik düzenledi. Katılımcıların ana tartışma konusu “teknik hendeklerin” yani teknik savunma bariyerlerinin artık kalmadığıydı.
OpenAI, Anthropic, Google ve Meta’nın temel modellerde kafa kafaya rekabet etmesi bu durumu net biçimde ortaya koyuyor.
Artık avantaj, momentum yani ivme kazanmakta. Bu da OpenAI’nin neden yüz milyarlarca dolarlık anlaşmalar imzaladığını ve aynı anda kullanıcılarına yeni uygulamalar ve özellikler sunduğunu açıklıyor.
Bu süreçte OpenAI, Wall Street’in tepkisini düşünmeden, büyük miktarda nakit yakmaya devam ediyor.
“Halka açık olmadıkları için hesap vermiyorlar”
Achadjian, “Hesaplaşma yok çünkü bu şirketler halka açık değil” ifadelerini kullandı. Achadjian, özellikle OpenAI ve geçtiğimiz ay 13 milyar dolar toplayarak 183 milyar dolar değerlemeye ulaşan Anthropic’i kastederek “Bu da sermaye toplama, harcama ve dikey entegrasyon coşkusunu daha da körüklüyor” şeklinde konuştu.
Yatırımlar rekor seviyede
Ulusal Girişim Sermayesi Birliği (NVCA) ve PitchBook’un ikinci çeyrek raporuna göre, yılın ilk yarısında risk sermayesi yatırımları 83,9 milyar dolara ulaştı; bunun büyük kısmı beş adet milyar dolarlık yapay zeka anlaşmasından geldi.
Yıllık bazda bakıldığında bu rakam, 2021’deki 96,1 milyar dolarlık tepe noktasını bile aşabilir. Raporda, “Yapay zeka, anlaşmaların üst segmentine hakim olmaya devam ediyor” ifadesi yer aldı.
OpenAI ile rekabet kaçınılmaz ama fırsatlar büyük
2021’de kurulan Exa Labs, “yapay zeka için tasarlanmış arama motoru” ürünüyle eylül ayında Nvidia’nın da katıldığı 700 milyon dolar değerlemeli bir Seri B turunda 85 milyon dolar yatırım aldı.
Exa Labs kurucu ortağı Jeff Wang, “OpenAI ile rekabet etmeyen bir şirket görmek gerçekten şaşırtıcı olurdu. Hepimiz aynı teknedeyiz” dedi.
Ancak Wang, OpenAI’nin ekosistem için bir avantaj olduğunu düşünüyor ve Wang'a göre OpenAI, diğer şirketlerin ürünlerini daha iyi hale getiren araçlar inşa ediyor.
Wang, ChatGPT’nin artık birçok kişi tarafından Google yerine kullanıldığını kabul ediyor ama gelecekte tek bir arama motorunun dünyaya hükmetmeyeceğini de vurgulayarak “Bu pasta çok büyük ve OpenAI sadece bir dilim” diyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
