Yusuf Akcakaya
[email protected] Salgın ile mücadele amaç toplumun en az yüzde 75’ine aşı yaparak sürü bağışıklığının kazanmak. Ancak toplumun bir kesimi ise aşıya ön yargı ile yaklaşıyor hatta işi aşı karşıtlığına götürenler de var. Sosyal medyada organize olup aşı randevusu alarak sadece tepki göstermek için aşı merkezlerine gidenler bile var. Onların bu eylemlerinden olumsuz etkilenenler de oluyor. İşte bu durumdakileri ikna etmek de sağlık çalışanlarına düşüyor. Aşılama sürecini takip etmek ve endişeleri gözlemlemek için Türkiye’nin en kalabalık ilçesi Esenyurt’ta; Hamit Demir Aile Sağlık Merkezi’ne gittik. Saat 13’te başlayan ve 18’e kadar devam eden aşılamayı takip ettik. Merkezden 49 kişi randevu alınırken 48 kişi aşı oldu; tek tüp aşı bile çöpe atılmadı.“ABD’deki gibi aşı merkezleri kurulmalı’’
“6 kişiyi tamamlıyoruz’’
Zeliha Dündar Murat (32), Hemşire Sıkıntılarımızdan biri BioNTech aşıların uygulanması. 6 dozluk paketlerde geldiği için, 6 kişiyi tamamlamamız gerekiyor. 1 kişi gelmediği için 5 kişiyi geri gönderdiğimiz çok oluyor. İşin üzücü tarafı ise bazı hastaların suçu bizde bulmaları. ‘’Sizin de işinize geliyor tabii’’ demeleri. Normalde bir ayda 30 bebek, 30 çocuk ve 31 gebe izlemi, ayrıca 100 çocuk aşısı yapmam gerekiyor. Şimdi bunların yanında bir de Covid-19 aşısı yapıyoruz. Yani bir koltuk altında iki karpuz taşımaya çalışıyoruz. 
“İş yükümüz iki kat’’
Ayşe Albayrak (39), Hemşire BioNTech daha çok tercih ediliyor. Alman teknolojisine güvendiklerini söylüyorlar. Aşı olmada tedirginlik yaşayan insanları da biz ikna ediyoruz. Aile hekimliği olduğu için birbirimizi tanıyoruz ve bize gözü kapalı güveniyorlar. Aşı odasına girdikleri andan itibaren gözümüzün içine bakıyorlar, bizim aşı yaptırıp yaptırmadığımızı, hangi aşıyı olduğumuzu soruyorlar. 
“Yoğun bakım hastalarını anlattığımda ikna oluyorlar’’
Hülya Uçak (49), Doktor, Mehmet Akif Ersoy Aile Sağlığı Merkezi (Antalya, Kemer)
Bir aydır sadece Sinovac’ın ikinci doz aşısını yapabiliyoruz. 15 Haziran için sadece iki randevumuz vardı ve iki hastamıza da aşılarını vurduk. Yakında BioNTech’in de geleceğini söylediler, teslim edilmesini bekliyoruz. Sinovac varken ona karşı bir şüphe vardı, yakında BioNTech yapılacağı için şimdi ona karşı bir şüphe var. Yıllar sonra bir yan etkisi çıkmasından çekinen hastalarıma daha önce yoğun bakım Covid hastası görüp görmediklerini soruyorum. O hastaların durumunu anlattığımda ikna oluyorlar.
Bunun yanında bir aile hekimi olarak söylemek isterim ki, 15 aydır yüksek risk altında, esnek mesai ya da kısa mesaiden faydalanmadan çalışan aile hekimliği çalışanlarına tıpkı hastane ve toplum sağlığı merkezlerinde çalışanlara ödendiği gibi ek ücret ödenmelidir. Ayrıca aşı uygulaması esnasında kullanılmak üzere kişisel koruyucu ekipman, enjektör atık kutusu ve tıbbi sarf malzemeleri, Bakanlık tarafından bize verilmelidir.
“Modern tıbba güven çok azaldı’’
Arslan Bulguroğlu (61), Doktor, Cevizlidere Aile Sağlık Merkezi (Ankara, Çankaya)
Günde toplamda 100 aşı yapıyoruz. Bazıları Sinovac’ın Çin ürünü olmasından, bazıları BioNTech’in pıhtılaşma yan etkisinden çekiniyor. Ancak aşı karşıtı olmayan ama aşı olmada şüpheleri bulunan tüm hastalarımı ikna ettim. Aşı konusunda herkes yorum yaptığından bazen biz doktorların bile kafası karışabiliyor. 35 yıllık doktorum, daha önce modern tıbba bu kadar güven duyulmadığı bir dönem yaşamamıştım. Bu süreçte Sağlık Bakanlığı’nın doktorlara daha fazla bilgilendirme yapması gerekirdi diye düşünüyorum. Doktorların dahi tereddüt yaşadığı bu durumda hastaları yadırgamamalıyız.
“Biz de aynı aşıyı yaptırdık deyince rahatlıyorlar’’
Ali Pişkinpaşa (53), Doktor, 2 No’lu Aile Sağlık Merkezi (Hatay, İskenderun)
Son bir haftadır aşılama yapamıyoruz, yakın zamanda aşının gelmesini bekliyoruz. Normalde günde 20’ye kadar kişiyi aşılayabiliyoruz. Şu ana kadar aşı karşıtlarının boykot eylemleri ile karşılaşmadık ancak bazı merkezlerde olduğunu duyduk. Aşı karşıtı olmayan birçok hastamı ikna ettim. Ancak Sinovac’a karşı bir şüphesi olanlar hiç az değil, yüksek makamdaki kişilerin bu aşıyı olduğuna inanmıyorlar. Bu aşıyı bizim de olduğumuzu söyleyince rahatlıyor ve ikna oluyorlar.
10 kişiden 9’u hangi aşıyı yaptırması gerektiğini soruyor
Yıldırım Çeviker (49), Aile Hekimi, Ordu-Uzunisa Aile Sağlığı Merkezi
15 Haziran için 6 randevu aldık, hepsi geldi. Bulunduğumuz bölge şehir dışında ve nüfusun yüzde 75’i 40 yaş üzerinde. Bölgede aşıya dahil edilen yaş grubunun çoğu aşılanmış durumda olduğundan aşılama yoğun gitmiyor.
Aşı yaptırmaya çekimser olan 10 kişiden 9’unun çekimserlik sebebi hangi aşıyı yaptıracağı sorusu. Bildiğimiz ölçüde anlatıyoruz. Aşı olmanın faydası zaten ortada. Aşı konusunda isteksiz olanlara “Çocuğunu kuduz bir köpek ısırsa aşı yaptırmaz mısın?” diye soruyorum. Yaptırırım diyor, fakat Covid aşısı da aynı şey dememe rağmen yaptırmıyor.
“Emin olanlar dahi aşı olurken tereddüt ediyor’’
Ahmet Kandemir (38), Doktor, Ürkmez Aile Sağlık Merkezi, İzmir
Merkezimizde günlük yaklaşık 60 aşı yapabiliyoruz, bunların yarısı BioNTech yarısı da Sinovac oluyor, ikisi arasında belirgin bir fark yok. Randevu alıp gelemeyen sayısı da sadece 1-2 kişide kalıyor. İnsanlar aşı olmaya ikna olmuş şekilde gelse bile aşı odasına girerken endişelendiklerini görüyoruz. O anda bir heyecan ve tedirginlik yaşıyorlar. “Hangi aşıyı olalım, acaba diğerini mi olsaydık, büyük yan etkiler görür müyüm?’’ soruları en çok sorulanlar arasında. ‘Bu aşının ilk dozunu oluyorum ama ikincisini de olabilir miyim?’ diye de çok soran var, yeterli stoğun olacağından emin değiller.
Aşılama sürecinde karar alırken bize de danışılması gerekiyor. Sahayı daha iyi biliyoruz ama kararlar üstten alınıyor ve biz sadece uyguluyoruz. Haliyle bir sürü aksaklık meydana geliyor. İşlerimiz çakışıyor, kapasitemizden fazla randevu açılıyor vesaire.
“Doktorum ne derse o’’
Kubilay Gültekin (47), Öğretmen Doktorum ne derse onu yapıyorum. Bu yüzden sorgulamadım, aşımı oldum. Sinovac, BioNTech veya diğerleri benim için hiç fark etmiyor. Burada aile hekimi doktoru olması önemli, bebeklerimizi bile onlara emanet ediyoruz. “İkna olmayanlar var’’
Ayhan Çınar (40), Muhasebeci Dün randevu aldım, bugün aşımı oldum. Çevremde aşı olmak istemeyen çok kişi var, internetten yanlış bilgilenip korkuyorlar. Yakın arkadaşımı çok ikna etmeye çalışsam da işe yaramadı. Küçükken de çok aşı olduk ve hala sağlıklı yaşıyoruz.“Aşı bana güven veriyor’’
Güliz Sazak (44), Mobilyacı İyi ki BioNTech aşısına denk geldim diyorum, çünkü bana güven veriyor. Aile Sağlık Merkezi evime yakın, burada çalışanları da yakından tanıyorum, o sebeple burada olmayı tercih ettim.“Tedirgin oldum’’
Hatice Şenol (42), Ev hanımı İnternetteki iddialardan tereddüt ettim. Zaten panik atak biriyim. Odaya girince hemşire bana cesaret verdi. Aşımı oldum, rahatladım.
