2024 Nobel Tıp Ödülü, 'mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü' çalışmalarına imza atan ABD asıllı Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. İsveç'te bulunan Karolinska Enstitüsü'nde düzenlenen basın toplantısında, 2024 Nobel Tıp Ödülü sahipleri açıklandı.
Ambros ve Ruvkun, 'mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü' alanındaki çalışmalarından dolayı ödüle layık görüldü. İkili, gen düzenlemesinde önemli rol oynayan yeni bir küçük RNA molekülü mikroRNA'yı keşfetti ve bulguları yeni bir gen düzenleme prensibini ortaya çıkardı.
Söz konusu çalışma mikroRNA'ların insanlar dahil çok hücreli organizmalar için gerekli olduğunu, organizmaların gelişip çalışması için de önemli bir role sahip olduğunu gösterdi.
Nobel Komitesi'nden açıklama
2024 Nobel Tıp Ödülü mikroRNA'nın keşfi ve gen düzenlemesi çalışmalarını gerçekleştiren ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. Nobel Komitesi'nden yapılan açıklamada, "Çığır açan keşifleri, insanlar da dahil olmak üzere çok hücreli organizmalar için gerekli olduğu ortaya çıkan tamamen yeni bir gen düzenleme ilkesini ortaya çıkardı. Artık insan genomunun binden fazla mikroRNA'yı kodladığı bilinmektedir. Bu şaşırtıcı keşif, gen düzenlemesinin tamamen yeni bir boyutunu ortaya çıkardı. MikroRNA'ların organizmaların nasıl geliştiği ve işlev gördüğü konusunda temel bir öneme sahip olduğu kanıtlanıyor" ifadeleri kullanıldı.
BREAKING NEWS
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2024
The 2024 #NobelPrize in Physiology or Medicine has been awarded to Victor Ambros and Gary Ruvkun for the discovery of microRNA and its role in post-transcriptional gene regulation. pic.twitter.com/rg3iuN6pgY
Ambros ve Ruvkun kimdir?
Victor R. Ambros, ABD'nin, New Hampshire eyaletinde 1953'te dünyaya geldi. Lisans derecesini 1975 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) biyoloji alanında tamamlayan Ambros, doktorasını 1979 yılında aynı üniversiteden aldı. Ambros, 2008'den bu yana Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde çalışıyor.
ABD'nin California eyaletinde 1952'de doğan Gary Ruvkun, lisans eğitimini 1973'de Berkeley'deki California Üniversitesi'nde tamamladı. Ruvkun, doktorasını "bakteriyel azot fiksasyon genleri" çalışmalarıyla Harvard Üniversitesi'nden aldı. Ruvkun, Harvard Tıp Fakültesi'nde genetik profesörü olarak görev yapıyor.
2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA içerikli Covid-19 aşısının geliştirilmesini sağlayan çalışmalara imza atan 68 yaşındaki Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko ve 64 yaşındaki ABD'li bilim insanı Drew Weissman'a verilmişti.
Nobel Ödülleri hakkında
İsveçli Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900'de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor. Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968'de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel'in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969'da verildi. Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901'deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti. Ödül törenleri, Covid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021'de de yapılamamıştı.
Kaynak: AA