ABD ve Birleşik Krallık, kapsamlı bir nükleer enerji işbirliği anlaşmaları dizisi imzaladı.
Anlaşmalar kapsamında önde gelen Amerikan nükleer şirketleri, İngiltere’de yeni projeler hayata geçirecek. İngiltere Büyükelçiliği, anlaşmaların bu hafta Başkan Donald Trump’ın resmi İngiltere ziyareti sırasında imzalanmasının beklendiğini açıkladı.
Projelerin detayları
- X-energy ve Centrica, kuzeydoğu İngiltere’de Hartlepool’da 12 küçük modüler reaktör kurmayı planlıyor. Bu projeyi İngiltere genelinde 6 gigavatlık enerji üretim kapasitesine ulaşmayı hedefleyen bir program izleyecek.
- Holtec, EDF ve Tritax, Nottinghamshire’daki eski bir kömür santralini, küçük modüler reaktörlerle çalışan gelişmiş veri merkezine dönüştürmeyi amaçlıyor.
- Last Energy ve DP World, DP World’ün London Gateway limanı ve iş parkının genişletilmesi için “dünyanın ilk mikro modüler nükleer santrallerinden biri”ni kuracak.
- Urenco ve Radiant, ABD pazarına gelişmiş reaktörler için Yüksek Zenginleştirilmiş Düşük Zenginlikli Uranyum (HALEU) tedariki üzerine 4,6 milyon dolarlık anlaşma imzaladı.
Axios'un değerlendirmesine göre ortaklığın öncelikli hedeflerinden biri, 2028 yılı sonuna kadar Rusya’ya olan nükleer malzeme bağımlılığını ortadan kaldırmak. Şu anda ticari HALEU üretimi tek başına Rusya tarafından gerçekleştiriliyor.
Ayrıca, TerraPower ve KBR, Natrium adlı gelişmiş reaktör teknolojisinin İngiltere’de potansiyel kurulum alanlarını inceleyecek. ABD ise gelecek yıl uluslararası iş birliğini artırmak amacıyla “Küresel Füzyon Enerjisi Politikası Zirvesi”ne ev sahipliği yapacak.
Yetkililer ne dedi?
Başbakan Keir Starmer, anlaşmaların “uzun vadede hanelerin enerji faturalarını düşürürken, kısa vadede binlerce iyi iş imkânı sağlayacak bir nükleer altın çağın yolunu açtığını” söyledi.
ABD Enerji Bakanı Chris Wright ise bu anlaşmaların “ABD ve İngiltere’de ticari erişimi artıran bir çerçeve oluşturduğunu, küresel enerji güvenliğini güçlendirdiğini ve Atlantik ötesinde nükleer tedarik zincirlerini güvence altına aldığını” belirtti.
Anlaşmalar, sadece iki ülkenin ekonomik ve enerji çıkarlarını değil, küresel enerji piyasaları ve jeopolitik dengeleri de etkiliyor. Özellikle Rusya’nın HALEU üretimindeki tek hâkimiyeti göz önüne alındığında, projeler Avrupa ve ABD için enerji güvenliğini artırmayı ve Moskova’ya olan bağımlılığı azaltmayı amaçlıyor.
Küçük, modüler ve gelişmiş reaktör teknolojileri, fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltarak karbon emisyonlarını düşürmeye ve yeşil enerji geçişini hızlandırmaya katkı sağlıyor. Projeler, kısa vadede binlerce iş imkânı yaratırken, uzun vadede ABD’nin enerji ihracatını ve uluslararası etkisini artıracak stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
