Kapsamlı bir dış yardım paketi, aylar süren gecikmenin ardından salı günü geç saatlerde ABD Kongresinden ezici bir çoğunlukla geçti. Senato, cumartesi günü Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen ve Ukrayna, İsrail, Tayvan ve ABD'nin Hint-Pasifik bölgesindeki ortaklarına 95 milyar dolarlık askeri yardım yapılmasını öngören dört tasarıyı 79'a karşı 18 oyla onayladı. Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi Mike Johnson'ın geçen hafta aniden rota değiştirerek yardım paketinin oylanmasına izin verme kararı, aşırı sağcı Cumhuriyetçilerin şiddetli itirazları arasında geldi
Yardım paketinde ne var?
Tasarı, Rusya'nın işgalini püskürtme mücadelesinde Ukrayna'yı desteklemek için 60.84 milyar dolar tahsis ediyor. Cephe hattındaki Ukraynalı askerler son aylarda silahlarının tamamen tükendiğinden ve mühimmatı karneyle dağıtmak zorunda kaldıklarından şikayet ediyor. Paket, ABD silahlarının, stoklarının ve tesislerinin yenilenmesi için 23.2 milyar dolar ve bölgedeki mevcut ABD askeri operasyonları için 11.3 milyar dolar içeriyor. ABD'nin Ukrayna'da askerleri bulunmuyor ancak Pentagon bölgedeki başka yerlerde Ukrayna birliklerini eğitiyor.
Tasarı ayrıca Ukrayna'ya “affedilebilir kredi” şeklinde daha fazla ekonomik yardım sağlıyor. Yardımın kredi olarak yapılandırılması fikri Donald Trump'ın önemli bir politika önerisi ve bazı Cumhuriyetçiler tarafından destekleniyor. Ancak tasarı, Başkan'ın 2026'dan itibaren krediyi affetmesi için bir hüküm içeriyor. Tasarı İsrail'i desteklemek, son saldırılara karşılık olarak ABD'nin askeri operasyonlarını tazmin etmek ve Gazze'deki Filistinliler de dahil olmak üzere dünya çapındaki çatışmaların sivil mağdurlarına insani yardım sağlamak için 26.38 milyar dolar destek de içeriyor.
Ayrıca onaylanan tasarı Filistinli mültecilere destek sağlayan Birleşmiş Milletler Yardım ve Çalışma Ajansı'na (UNRWA) fon sağlanmasını yasaklıyor. ABD, İsrail'in UNRWA personelinin 7 Ekim'deki Hamas saldırısına karıştığı iddialarını gündeme getirmesinin ardından Ocak ayında ajansa yönelik fonlarını kesen başlıca donörler arasında yer almıştı. Pazartesi günü BM tarafından yaptırılan bağımsız bir inceleme, İsrail'in iddialarını destekleyici kanıtları henüz sunmadığını ortaya koydu. Tasarı ayrıca “komünist Çin'e karşı koymak ve bölgede güçlü bir caydırıcılık sağlamak” için 8.12 milyar dolar sağlayacak. Bu miktar denizaltı altyapısının geliştirilmesi için yaklaşık 3.3 milyar dolar ve Tayvan ile bölgedeki diğer müttefikler için 2 milyar dolarlık dış askeri finansmanı da içeriyor.
Johnson, kendi partisindeki muhafazakarları memnun etmek amacıyla, 21. Yüzyılda Güç Yoluyla Barış Yasası olarak bilinen ve çeşitli ulusal güvenlik girişimlerini bir araya getiren dördüncü bir yasa tasarısı hazırladı. Bu tasarı, TikTok'un Çinli sahibi ByteDance'a ABD'deki varlıklarını elden çıkarması ya da uygulamasının Amerika'da kullanılmasının yasaklanması için bir yıla kadar süre veriyor. Ayrıca federal hükümetin dondurulmuş Rus egemen varlıklarını Ukrayna'ya transfer etmesine ve İran'a ve petrol üretimine yönelik yaptırımları genişletmesine izin veriyor.
Yardım paketinin geçmesi ne kadar sürdü?
Kongre, Cumhuriyetçiler arasında artan muhalefet nedeniyle Ukrayna'ya askeri yardımı onaylama çabaları son birkaç aydır durdu. Geçen yıl, dış yardımın bir hediye değil kredi olarak yapılandırılması gerektiğini söyleyen ve Amerika'nın Ukrayna'nın savunmasına kendini adamış NATO müttefiklerine olan bağlılığını sorgulayan eski başkan Donald Trump tarafından desteklenen Cumhuriyetçilerin sesleri daha da yükseldi. Bazı Cumhuriyetçilerin dış yardım tasarısının, yasadışı geçişler nedeniyle tutuklamaların rekor seviyelere ulaştığı ABD-Meksika sınırındaki ihtiyaçların giderilmesine bağlanması gerektiği konusunda ısrar etmeye başlamasıyla, Ukrayna'ya askeri yardım sağlayacak yasayı geçirme çabaları yeni bir engelle karşılaştı.
Şubat ayında Senato, dış yardımı garanti altına alan ve aynı zamanda sınırın kapatılması ve sınır dışı işlemlerinin hızlandırılması için yeni yetkiler sağlayan bir tasarının ilerlemesini engellemek için oy kullandı.
Aynı ayın ilerleyen günlerinde Senato, ABD sınırına ilişkin hükümleri tasarıdan çıkararak salı günü Kongre tarafından kabul edilen mevzuata büyük ölçüde benzer bir paketi kabul etti.
Bu yasa Senato'da onaylanmasına rağmen Johnson tasarıyı Temsilciler Meclisi'ne getirmeyi sürekli olarak reddetti. Temsilciler Meclisi tasarıyı onaylamadığı için tasarı askıda kaldı. Geçen hafta Johnson, Ukrayna, İsrail ve Hint-Pasifik bölgesine yönelik üç ayrı finansman paketinin yanı sıra Cumhuriyetçilerin diğer dış politika önerilerini içeren dördüncü bir tasarının da oylanmasını içeren yeni bir teklif açıkladı. Bu tasarıların cumartesi günü Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmesinin ardından, dört tasarı Senato'da tek bir pakette birleştirildi.
Cumhuriyetçiler neden desteklemeye başladı?
İran'ın İsrail'e yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısının ardından Beyaz Saray ve Senato'daki üst düzey Demokrat ve Cumhuriyetçiler Johnson'a Senato'nun yardım paketini onaylaması çağrısında bulunurken, Meclis Başkanı da Fox News'a verdiği demeçte Cumhuriyetçilerin “İsrail'in yanında durmanın gerekliliğini” anladıklarını söyledi.
Aynı zamanda, ABD'nin Ukrayna'ya yardımı dururken, Kiev'in savaş alanındaki pozisyonu tehlikeli bir konuma ulaştı. Yetersiz mühimmat ve azalan hava savunma füzeleri ülkenin savunmasını açıkta bıraktı. Washington Post'ta yer alan haberlere göre Johnson'ın Ukrayna'ya yardıma muhalefeti, başkan olduktan ve daha sık istihbarat brifingleri almaya başladıktan sonra değişti. Ukrayna'ya yardımın güçlü bir savunucusu olan Senato Cumhuriyetçi lideri Mitch McConnell, gecikmeden duyduğu üzüntüyü dile getirirken, bunun büyük ölçüde kendi partisindeki sert itirazlardan kaynaklandığını da kabul etti.