Vatandaşlık Yasası'nın Modernizasyonu Yasası Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier tarafından 26 Mart'ta imzalandıktan 3 ay sonra resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yasayla Alman vatandaşlığına geçişler kolaylaşacak ve çifte vatandaşlığın önündeki engeller kalkacak. Almanya vatandaşlığına geçmek isteyenler, kendi ülkelerinin vatandaşlığından vazgeçmek zorunda kalmayacak.
Yasal ikamet süresi 5 yıla iniyor
Böylelikle Almanya'da yaşayan Türk vatandaşları bundan sonra Türk vatandaşlığından ayrılmadan Alman vatandaşlığına da sahip olabilecek. Yeni yasayla Alman vatandaşlığına geçmeye ilişkin süre de kısalıyor. Bundan sonra Alman vatandaşlığına geçmek için gerekli olan yasal ikamet süresi 8 yıldan 5 yıla indiriliyor. Alman vatandaşlığına geçmek isteyen kişinin ülkedeki yaşam şartlarına uyum sağlama konusunda okul veya mesleki başarısının bulunması, gönüllü çalışmalar yapması veya dil öğrenmek için özel çaba sarf etmesi gibi durumlarda ise bu süre 3 yıla kadar düşebiliyor.
2024 yılı için başvuru ücreti kişi başına 255 euro. Her bir çocuk için de 51 euro ödenmeli. Ücretler yıldan yıla değişiklik gösterebiliyor.
Almanya'da doğan çocuklar, ebeveynlerinden birinin en az 5 yıl yasal olarak ülkede ikamet etmesi halinde Alman vatandaşlığı alabilecek. Daha önce yürürlükte olan ve kişiyi 23 yaşına kadar ebeveynlerinin vatandaşlığı veya Alman vatandaşlığı arasında seçim yapmaya zorlayan opsiyon modeli kalkıyor. Vatandaşlık başvurusunda bulunanların, Almanca dil bilgisini kanıtlaması ve vatandaşlık testine girmesi gerekiyor.
Almanya'nın tarihsel sorumluluğunun kabul edilmesi lazım
Yahudi düşmanı, ırkçı, yabancı düşmanı veya başka insanlık dışı eylemelerde bulunanlar ile kadın erkek eşitliğini kabul etmeyenler Alman vatandaşlığına alınmayacak. Alman vatandaşlığına geçmek isteyenler özgürlükçü toplumun değerlerinin yanı sıra nasyonal sosyalist rejiminin hukuksuzluğu ve onun sonuçlarıyla ilgili Almanya'nın özel tarihsel sorumluluğu olduğunu kabul etmeleri gerekiyor. Bu sorumluluk Yahudilerin yaşamının korunmasını da içeriyor.
Almanya İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasında, Almanya'da vatandaşlığa geçmek isteyenlerin özgürlükçü bir toplumun değerlerini kabul etmesi gerektiği belirtilerek, "Bu değerleri paylaşmayan, hatta bunlara aykırı davranan kişilerin Alman vatandaşı olmasına izin verilmiyor" ifadesi kullanıldı. Açıklamada, Almanya'da artan Yahudi düşmanlığına tepki olarak vatandaşlık testindeki soru listesinin genişletildiği belirtilerek, "Antisemitizm, İsrail devletinin var olma hakkı ve Almanya'daki Yahudi yaşamı konularında yeni sınav soruları eklendi." ifadesi yer aldı. Alman vatandaşlığına geçmek isteyenlerin sosyal yardım almadan kendisinin ve ailesinin geçimini sağlamaları gerekiyor.
Misafir işçi jenerasyonuna kolaylık
İşgücü Anlaşması kapsamında 30 Haziran 1974'e kadar Federal Almanya Cumhuriyeti'ne (Batı Almanya) ve sözleşmeli işçi olarak 13 Haziran 1990'a kadar eski Almanya Demokratik Cumhuriyeti'ne (Doğu Almanya) gelen işçiler için vatandaşlığa girişte yapılan yazılı sınav ve diğer bazı koşullar geçerli olmayacak.
Berlin eyaletinin Göçmenlik Dairesi Direktörü Engelhardt Mazanke, yeni yasaya ilişkin hazırlıklarını ve Alman vatandaşlığı başvurularında nelere dikkat edilmesi gerektiğine ilişkin değerlendirmede bulundu. Vatandaşlık konularına ilişkin sorumlulukların 1 Ocak 2024'ten itibaren belediyelerden Göçmenlik Dairesine geçtiğini belirten Mazanke, böylelikle süreci kolaylaştırma, merkezi bilgilendirme ve özellikle bu süreçleri dijitalleştirme imkanına sahip olunduğunu söyledi.
Mazanke, dijital olarak vatandaşlık başvurusu yapılabildiğini ifade ederek, "Böylelikle (Alman) vatandaşlığına geçmek isteyenler başvuruları günün her saati yapabiliyor. Ayrıca vatandaşlığa kabul koşullarını karşılayıp karşılamadığınızı görmek için önceden 'Hızlı Kontrol' (Quick-Check) testini yapabilirsiniz. Bu, vatandaşlığa geçmek isteyenler için inanılmaz bir kolaylıktır. Bu bizim için de inanılmaz bir kolaylık çünkü bireysel vakalarda prosedürler artık çok daha hızlı ilerleyebiliyor" dedi.
Yeni yasanın vatandaşlığa geçmek isteyenlere birtakım kolaylıklar getireceğini ifade eden Mazanke, "Ancak çok sayıda kişinin kanun koyucunun bu siyasi kararını uzun süreden beri beklediği için biz de daha fazla başvuru bekliyoruz. Bu da süreçlerin kısalmayacağına, hatta muhtemelen daha da uzamasına yol açacak. Ancak şimdi Alman olmak isteyenler için kesinlikle büyük bir kolaylık olacak" değerlendirmesinde bulundu.
