Eisai ve Biogen adlı ortak biyoteknoloji firmalarının ürettiği ‘Leqembi’ ve Eli Lilly firması tarafından geliştirilen deneysel tedavi’ donannemab’, Alzheimer’la yaşayan milyonlarca insan için bu ölümcül hastalığı yavaşlatmak için gerçek umut olan ilk ilaçlar olmuştu. Dört Eisai ve Lilly yöneticisinin yanı sıra 10 araştırmacıyla yapılan mülakatlara göre; yaşlı Siyah Amerikalıların Beyaz Amerikalılara göre bunamaya yakalanma ihtimalinin iki kat fazla olmasına rağmen, Siyahlar bu ilaçların klinik deneylerinde daha yüksek oranda kapsam dışı kaldılar.
Siyahlarda çok daha belirgin
Söz konusu 10 araştırmacının açıklamasına göre; hastalığın erken belirtlerini gösteren Siyah gönüllülerin beyinlerinde deneyler için uygun olmak için yeterli amiloid bulunmuyordu. Araştırmacılardan beşi, beyazlara göre 1.5 kat daha fazla bunama riski bulunan Hişpaniklerin de düşük amiloid yüzünden bir miktar yüksek oranda kapsam dışında kaldıklarını, fakat meselenin Siyahlarda olduğu kadar belirgin olmadığını belirtti.
Bu tedaviler kime faydalı olacak?
Reuters’ın haberine göre; araştırmacılar, Alzheimer hastalığının belirleyici karakteristiği olan amiloid çevresindeki giderek artan eşitsizliğe yönelik bulguların bazı bilim insanları arasında, bilişsel kötüleşme hızını yavaşlattığı ilk kanıtlanan bu iki yeni tedaviden kimin yararlanacağına dair soru işaretleri yarattığını söyledi.
Leqembi adlı ilaç, bu ay ABD'de tam ruhsatını aldıktan sonra yıllık 26 bin 500 dolar fiyatla piyasaya sürülecek.
Neden mi farklı?
Yaşlı Siyahların yaklaşık yüzde 20'sinin Alzheimer ya da diğer bunama hastalıklarına yakalanma ihtimali olduğu tahmin ediliyor. Bu oran Beyazlardan iki kat, Hişpaniklerden ise yüzde 14 fazla.
Bazı araştırmacılar, Siyah hastaların Alzheimer'ınkilerden farklı olarak diğer nedenler yüzünden bunama yaşayıp yaşamadığını ya da hastalığın daha yüksek oranda kronik durumlara sahip çeşitli nüfuslarda farklı şekilde açığa çıkıp çıkmadığını sorguluyor.
