ABD Başkanı Donald Trump’ın politikalarıyla küresel güç dengeleri hızla kayarken, bu hafta Çin’den yayılan görüntüler, bu dengenin hangi yönde şekilleneceğine dair ipuçları sundu.
Çin, Rusya ve Kuzey Kore liderleri, Washington’a mesaj vermek için Pekin'de dev bir askeri geçit töreninde bir araya geldi. Bu, ABD’nin ittifaklarına ve “kurallara dayalı düzene” karşı uzun süredir güvensizlik besleyen üç nükleer silahlı liderin ilk toplu gösterisi oldu.
Axios'a göre, Trump ise uzaktan izleyerek Şi Cinping'e, “Lütfen Vladimir Putin ve Kim Jong-un’a Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı iş birliği yaptıkları için en içten selamlarımı ilet,” mesajını gönderdi.
'Çalkantı Ekseni'nde ortak düşman: Washington
İran’ın da dahil olduğu ve “Çalkantı Ekseni” olarak adlandırılan bu grup, Ukrayna savaşında iş birliğini derinleştirdi. Kuzey Kore asker gönderdi, İran drone sağladı ve Çin ekonomik ve diplomatik destek sundu.
Ancak özellikle Çin-Rusya ilişkisi, Trump’ın danışmanlarını endişelendiriyor. Moskova ile Beijing arasındaki ekonomik dengesizlik ve bölgesel nüfuz çekişmeleri gerilim yaratıyor; yine de ortak düşman ABD, onları bir araya getiriyor.
Geçit töreni
Çin’de, Japonya’nın II. Dünya Savaşı’ndaki teslimiyetinin 80. yıldönümü kapsamında düzenlenen geçit töreni, VIP konuklar ve yeni silahlarla doluydu.
Şi Cinping “Çin ulusu hiçbir zorba tarafından korkutulamaz ve daima ilerler” dedi. Tören sırasında yeni bir nükleer kıtalararası balistik füze, lazerle çalışan interceptör ve dev su altı dronları sergilendi.
Sürpriz görüntü: Modi ile el ele
Bir gün önceki bir başka görüntü, ABD politika yapıcılarını endişelendirecek türdendi. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Çin ve Rusya liderleriyle Tianjin’deki bir ekonomik zirvede el ele tutuştu.
Bu hamle, ABD’nin Çin’e karşı Hindistan’ı bölgesel stratejisinde partner olarak konumlandırma planını zorlaştırıyor. Şi, Modi’ye “Ejderha ve Fil birlikte hareket etmeli” mesajını verdi.
Gerçekler ve sınırlar
Ancak bu ittifakında elbette sınırları bulunuyor. Örneğin İsrail ve ABD’nin İran’a yönelik saldırıları sırasında eksen ülkeleri hiçbir adım atmadı. Çin, Rusya’ya petrol gelirleri sağlasa da silah desteği vermiyor. Ayrıca, ABD’nin Trump dönemindeki politik hakaretleri, Hindistan’ın bölgesel çekişmeler konusundaki kaygılarını ortadan kaldırmıyor.
Biden yönetimi, ABD karşıtı güçlerin bir araya geldiğini gördü ve müttefiklerine sıkı sıkıya bağlı kaldı. Trump ise ABD’yi sahadaki en ağır yumruk olarak görüyor.
Analistler, son yıllarda ABD karşıtı eksen güçlenirken, ABD koalisyonunun zayıfladığını düşünüyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
