Dünyadan 167 liderin katılımıyla yapılacak olan COP 28'in dünyanın en büyük fosil yakıt üreticilerinden Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) emanet edilmesi halihazırda tartışma konusuydu. BBC ile ortak çalışma yürüten Centre for Climate Reporting'deki bağımsız gazetecilerin ele geçirdiği belgeler ise Birleşmiş Milletler'in bu tercihinin ne kadar yanlış olduğunu kanıtladı. BAE'nin zirveye hazırlık amacıyla yaptığı hükümetler arası görüşmelerin notlarının da yer aldığı belgelere göre BAE'nin devlet petrol şirketi Adnoc, Mozambik, Kanada ve Avustralya'daki sıvılaştırılmış doğalgaz fırsatlarını değerlendirmeye istekli. Kolombiya'nın fosil yakıtlarının geliştirilmesine destek vermeye hazır. Aralarında Almanya ve Mısır'ın da bulunduğu 13 ülkeyle de fosil yakıt projeleri geliştirmek istiyor.
Notlar, BAE'nin İngiltere, ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, Brezilya, Çin, Suudi Arabistan, Mısır ve Kenya'nın da aralarında bulunduğu 20 ülkeyle yapacağı toplantılar öncesinde devlet yenilenebilir enerji şirketi Masdar için ticari fırsatlara ilişkin konuşma metinleri hazırladığını da gösteriyor.
COP 28'e başkanlık edecek olan, Adnoc'un CEO'su Sultan El Jaber'in zirvede kimlerle görüşeceği ve hangi konuları gündeme getireceğinin madde madde belirlendiği belgelerde ayrıca 20'den fazla ülkeye yönelik olarak kürsüden 'neleri söylemeleri, neleri söylememeleri' gerektiği konusunda konuşma metni tavsiyeleri var.
BBC'nin görüş istediği BM'nin COP 28 zirvesinden sorumlu birimi "Ev sahiplerinden önyargısız ve kişisel çıkar gözetmeden hareket etmelerini bekleriz" demekle yetinirken, 'belgeli skandalı' inkar etmeyen BAE'li yetkililer ise "Özel toplantılar özeldir" dedi. Toplantılarda neler konuşulduğuna dair ısrarlı sorulara yanıt vermekten kaçınan BAE'liler sadece 'anlamlı iklim eylemlerine' odaklandıklarını söyledi.
Neden önemli?
Sekiz yıl önce imzalanan Paris İklim Anlaşması'yla karara bağlanan 'küresel sıcaklık artışını durdurma' hedefinde henüz bir arpa boyu yol alınamadı. Atılması gereken en temel adım 2030'a kadar sera gazı emisyonlarını 2019'daki seviyeye kıyasla yüzde 43 azaltmak ama araştırmalar gösteriyor ki, bu koşullar değişmedikçe 2030'da emisyonlarda düşüş değil, yüzde 9'luk artış bekleniyor. Yılda bir kez yapılan COP zirveleri o ana kadar yapılanları gözden geçirmek ve yeni eylem planları hazırlamak adına bu yüzden büyük önem taşıyor.
