FC Barcelona'nın yeni stadını yapan Limak'ın 2022'de yapılan teknik değerlendirmede 100 üzerinden 50’nin altında puan alarak son sırada yer almasına rağmen Camp Nou ihalesini kazandığı ortaya çıktı.
SER Catalunya'da yer alan habere göre, kulübün stat projesini yöneten Espai Barça bünyesindeki teknik birim stat ihalesi öncesi bir rapor hazırlayarak teklifleri değerlendirdi. Habere göre, mühendislerden, mimarlardan, planlamacılardan, tasarımcılardan ve finans uzmanlarından oluşan ekip, Limak'ın sunduğu teklifte yer alan takvimi gerçekçi bulmadı ve şirkete bazı sorular yöneltti.
Konuyla ilgili 5 kaynak Limak'ın bu sorulara da muğlak yanıtlar verdiğini ve bu nedenle yapılan değerlendirmede düşük puan alarak rakipleri FCC ve Ferrovial liderliğindeki konsorsiyumların gerisinde kaldı. Habere göre ihale sürecindeki bir diğer olumsuz nokta da, Limak'ın inşaatın ilk aylarında yaklaşık 200 milyon euroya ihtiyaç duymasıyken, rakiplerinin çalışmaya başlamak için yalnızca yaklaşık 12 milyon euro talep etmesiydi.
Limak, Camp Nou projesi için Kasım 2024’te 60 bin kişilik kısmı açma ve 2026’da tüm stadı tamamlama sözü vermişti. Ancak Barcelona maçlarını geçici olarak Lluis Companys Olimpiyat Stadı’nda oynamaya devam ediyor. Projede şu anda 317 günlük bir gecikme yaşanıyor. Kısmi açılış Kasım 2025’e, tam açılış ise 2027-2028 sezonuna ertelendi. Sözleşmeye göre Limak, her gecikme günü için cezai ödeme yapmak zorunda.
Teknik birimin raporu Barcelona yönetimini ikna etmedi
Limak, teknik birimden gelen rapora göre son sırada kalsa da ihaleyi kazanmayı başardı. Zira FC Barcelona yönetimi, "Limak'ın garanti ettiği işgücü" gibi kriterleri ön planda tutarak stat inşaatını şirkete vermeye karar verdi.
Kulüp yönetiminden kaynaklar, teknik birim tarafından hazırlanan raporun bağlayıcı olmadığını ve danışma niteliğinde olduğunu söyledi.
Limak'la birlikte diğer şirketlerin sunduğu teklifleri de inceleyen SER Catalunya, tüm teklifler arasındaki en önemli farkın projenin bitiş tarihi olduğu sonucuna vardı. Şirket, diğer tüm rakiplerinden önce Kasım 2024'de Camp Nou'ya dönüş planı sununca kulüp tercihini Limak'tan yana yaptı ancak proje söz verilen tarihte tamamlanamadı. Teknik birim ihale sürecinde projenin söylenen tarihte yetişmeyeceğini yönetime bildirse, kulüp yönetimini ikna edemedi.
Şu ana kadar herhangi bir cezai yaptırım uygulanmadı
Barça ile Limak arasındaki sözleşme, stadyumun kısmi teslimatlarındaki her gecikme için cezai yaptırımlar öngörüyor. Yani 30 Kasım 2024’te 60.000 seyirciyle Camp Nou’ya geri dönülmemesi halinde ceza uygulanması gerekiyor.
Ancak bu cezalar çeşitli nedenlerle şu ana dek işletilmedi: En önemli sebep, cezaların nihai teslim gününe kadar birikerek uygulanabilmesi ve eğer teslim 1 Temmuz 2026’dan önce gerçekleşirse kulübün bunları tahsil etmeme kararı verebilmesi. İkinci gerekçe ise, kulübe göre gecikmelerin sorumlusu Limak değil, malzeme tedarikinde yaşanan sorunlar, inşaat personeli eksikliği ve haftanın 7 günü 24 saat çalışma imkânsızlığı gibi dış faktörler.
Nitekim 10 Eylül’de verdiği röportajda Espai Barça’nın başındaki başkan yardımcısı Elena Fort, gecikmenin nedenlerinden birini şu sözlerle açıkladı: “Birkaç ay süren bir taşeron şirket kaynaklı sorun nedeniyle malzeme tedariğinde sıkıntı yaşadık”
Fakat kulüp ve Limak arasındaki sözleşme malzeme tedariği gibi konularda da şirketi sorumlu tutuyor. Stadyumun teslim tarihinin uzatılabileceği istisna durumlar da sözleşme de tanımlanıyor: Yangınlar, depremler, savaşlar ve halk ayaklanmaları, en az beş gün süren genel ya da sektörel grevler ve şiddetli sağanak yağışlar.
Limak’ın Barça’nın ceza uygulaması durumunda kulübü dava edemeyeceği de sözleşme de açıkça ortaya konmuş. Ayrıca cezalar bütçenin %10’unu (960 milyon euro) aşarsa, yani ceza tutarı 96 milyon euronun üzerine çıkarsa, FC Barcelona'ya tek taraflı fesih hakkı doğuyor.
Limak ihaleyi nasıl kazandı?
2017’nin 3 Kasım’ında, kulübün başında Josep Maria Bartomeu’nun yönetimi varken, Barça inşaat şirketlerine ihaleye katılabilmek için yerine getirilmesi gereken yükümlülükleri içeren şartnameyi gönderdi:
- Son 10 yıl içinde en az 40.000 seyirci kapasiteli bir stadyum inşa etmiş olmak,
- Son 10 yıl içinde İspanya’da 150 milyon euroyu aşan bütçeyle en az iki bina inşaat referansına sahip olmak,
- Son 10 yıl içinde kullanımda olan bir binada en az 25 milyon euro bütçeli bir rehabilitasyon işi yapmış olmak,
- Son üç yılda yıllık cirosunun 1 milyar euroyu aşması.
2017’den Aralık 2020’ye kadar çeşitli inşaat şirketleri projeye çalıştı ve tekliflerini sundu. Sektör kaynaklarına göre bu dönemde 2–3 milyon euro harcandı. Bartomeu’nun istifasıyla kulüp yönetimi süreci askıya aldı. İhale, yeni şartlarla Eylül 2022’de yeniden açıldı.
Yeni ihale sürecinden birkaç ay önce, 17 Mart 2022’de, Joan Laporta ve Limak’ın sahibi Nihat Özdemir İstanbul’da, Galatasaray–Barça Avrupa Ligi maçı vesilesiyle düzenlenen bir yemekte buluştu. Özdemir, bu görüşmede Camp Nou’nun inşasıyla ilgilendi. O sırada ihale askıya alınmış, şartlar iptal edilmişti. Ancak kulüp, ön yeterlilikten geçen firmalarla teması sürdürüyordu. Laporta döneminden üst düzey bir yönetici şöyle aktarıyor: “Tüm inşaat şirketleriyle iletişimimizi sürdürdük, proje taslağını ilerlettik. Kanal açık kaldı ve aynı koşullar geçerliydi.”
2017 şartlarına göre Limak ihaleye giremezdi. Dört koşuldan yalnızca birini karşılıyordu: yıllık 1 milyar euro ciro. Limak tarih boyunca yalnızca bir stadyum inşa etmişti (Mersin Arena, 25.000 kişi) ve İspanya’da hiç bina yapmamıştı. Özellikle en az 40.000 kişilik stadyum şartını karşılamıyordu.
1 Eylül’de kulüp yeni ihale sürecini yeni koşullarla açtı. 2017’deki zorunluluklar değiştirildi, böylece Limak başvurabildi. Kulüp, İspanya’da bina yapmış olma şartının “devlette hiç faaliyet göstermemiş şirketler için haksız” olduğunu belirterek bu koşulu kaldırdı.
Eski bir Espai Barça yöneticisi şöyle diyor: “Koşullar asgariye indirildi. Bu değişiklikler olmasaydı Limak başvuramazdı.”
Başka bir kaynak ise “Kesme çizgisi aşağıya çekildi. Koşullar çok gevşetildi ki Limak başvurabilsin. Bunu açıkça yaptılar, tüm şirketler biliyor” diye konuştu.
Dört ay içinde Limak projesini sundu ve ihaleyi kazandı. Barça, Limak’la anlaşmayı, “geniş kapsamlı ve karmaşık işleri yürütme konusunda finansal ve idari kapasitesi” ile “belirlenen takvimlere uyum sağlama esnekliği” üzerinden savunuyor. Kulüp ayrıca, projedeki değişiklikleri ihtiyaçlara uyarlamayı kabul eden tek firmanın Limak olduğunu ve sözleşme şartlarını da kabul eden tek şirketin yine Limak olduğunu vurguluyor: “Her şeyi yerine getiren tek şirket Limak’tı.”
Kaynak: Gazete Oksijen
