Eski adıyla Allan Memorial Institute olarak bilinen Montreal’deki Royal Victoria Hastanesi’nde CIA destekli zihin kontrolü deneylerine maruz kalan Kanadalı mağdurlar, yıllar sonra yeniden adalet arıyor. Manitoba’da yaşayan 82 yaşındaki Lana Ponting, 1958’de henüz 16 yaşındayken kurumda uygulanan gizli MK-Ultra programının kurbanlarından biri olduğunu tıbbi kayıtlarıyla kanıtladı.
Mahkemenin son kararıyla, mağdurların açtığı toplu dava ilerlemeye devam edecek.
'Orası hastaneye benzemiyordu'
Ponting’in hafızasında Allan Memorial Institute’un “tıbbi bir kokuyla karışık rahatsız edici atmosferi” yer etmiş durumda. Ailesiyle Ottawa’dan Montreal’e taşındıktan sonra yaşadığı uyum sorunları nedeniyle evden kaçan ve arkadaş çevresi aile tarafından onaylanmayan genç kız, “disiplin” gerekçesiyle bir yargıç tarafından bu merkeze gönderildi.
Ponting, yıllar sonra elde ettiği tıbbi dosyalarına göre, sıradan bir ergenlik dönemi davranışı sergilerken kurumda CIA fonlu deneylerde habersiz şekilde denek yapıldı.
LSD, elektroşok ve “psişik sürüş” teknikleri
BBC'nin haberine göre, Soğuk Savaş yıllarında ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın gizli MK-Ultra programı kapsamında, 100’den fazla hastane, okul ve cezaevinde rızası alınmayan kişiler üzerinde ilaç ve psikolojik manipülasyon deneyleri yürütüldü.
Kanada ayağında ise McGill Üniversitesi araştırmacısı Dr. Ewen Cameron; LSD, barbitüratlar, uyarıcılar, nitroz gazı, komaya sokma teknikleri ve ağır elektroşok tedavileri uyguladı. Hastalara aynı cümlelerin yüzlerce, bazen binlerce kez dinletildiği “psişik sürüş” (psychic driving) yöntemi de bunlara dahildi.
Kayıtlar, Ponting’e düzenli olarak LSD ve farklı sedatif–uyarıcı ilaçların verildiğini gösteriyor. Dr. Cameron’un tuttuğu notlarda, nitroz oksit uygulaması sırasında Ponting’in “şiddetli panik yaşadığı, yataktan düşecek kadar kendini savurduğu ve çığlık attığı” yazılı.
Deneylerin gerçek boyutu yıllar sonra ortaya çıktı
MK-Ultra programının ayrıntıları ilk kez 1970’lerde kamuoyuna yansıdı. ABD’de mağdurların açtığı davaların çoğu reddedilirken, 1988’de dokuz Kanadalı mağdura kişi başı 67 bin dolar tazminat ödendi. 1992’de Kanada hükümeti, 77 kişiye 100 bin Kanada doları ödedi ancak hukuki sorumluluk kabul etmedi.
Ponting ise o dönem kendi durumunu bilmediği için bu kapsama alınmadı.
Dava yolu açıldı
Royal Victoria Hastanesi'nin itirazı, Perşembe günü hakim tarafından reddedildi. Bu karar, Ponting ve diğer mağdurların açtığı toplu davanın devam etmesinin önünü açtı. McGill Üniversitesi ve hastane yönetimi, dava süreci devam ettiği için yorum yapmadı.
Kanada hükümeti ise 1992’deki ödemelerin “insani gerekçelerle” yapıldığını, bu nedenle yeni bir değerlendirme yapmayacaklarını belirtti.
'Kaybettiklerimizi geri getirmeyecek ama'
Cameron’ın etik dışı deneylerini araştıran doktora öğrencisi Jordan Torbay, bilimsel olarak bu çalışmaların dönemin standartlarına göre bile kabul edilemeyecek olduğunu vurguluyor.
Torbay’a göre dava süreci, mağdurların yaşadığı travmaların “en azından tarihsel olarak kabul görmesi” açısından kritik öneme sahip:
“Kaybettiklerini geri vermek mümkün değil ama en azından yaşadıkları boşa gitmiş olmayacak.”
Ponting ise tek beklentisinin adalet olduğunu belirtiyor:
'Her Dr. Cameron fotoğrafı gördüğümde öfkem tazeleniyor. Bu davanın devam etmesi bana en azından bir kapanış sunabilir'
Kaynak: Gazete Oksijen
