Çekya, ceza kanununda yaptığı bir değişiklikle komünizmin propagandasını yasakladı ve bu ideolojiyi Nazizm’le aynı düzeyde ilan etti. Söz konusu yasa değişikliği Perşembe günü, kendisi de eski bir Komünist Parti üyesi olan Cumhurbaşkanı Petr Pavel tarafından imzalandı.
Yapılan düzenleme, “insan haklarını ve özgürlüklerini baskı altına almayı veya ırksal, etnik, ulusal, dini ya da sınıfsal nefreti kışkırtmayı açıkça amaçlayan Nazi, komünist ya da diğer hareketleri kuran, destekleyen veya yücelten” kişilere bir ila beş yıl arasında hapis cezası öngörüyor.
Bu değişiklik, Çek hükümeti tarafından finanse edilen Totaliter Rejimleri Araştırma Enstitüsü’nün çağrılarının ardından geldi. Düzenlemenin ortak yazarlarından Michael Rataj, iki ideolojinin farklı şekilde ele alınmasının “mantıksız ve adaletsiz” olduğunu savundu.
Rataj, “Çek toplumunun bir kısmı hâlâ Nazizmi yabancı, yani Alman ulusunun suçu olarak görüyor; buna karşın komünizm, sadece bu ülkede kök saldığı için sıklıkla ‘bizim ideolojimiz’ olarak mazur görülüyor” dedi.
Bir zamanlar komünist Çekoslovakya’nın parçası ve Sovyetler Birliği’ne bağlı Doğu Bloku üyesi olan Çekya, 1989’daki Kadife Devrim’in ardından 1993'te bağımsızlığını kazandı. Ülkenin mevcut cumhurbaşkanı Petr Pavel, geçmişte Komünist Parti üyeliğini “bir hata” olarak nitelendirmişti.
Bohemya ve Moravya Komünist Partisi (KSCM), yapılan değişikliğe sert şekilde karşı çıktı ve düzenlemeyi siyasi amaçlı olarak değerlendirdi. Parti, Stacilo ittifakının bir parçası ve şu anda yaklaşık %5 civarında oy alıyor; bu da 2025 Ekim’inde yapılacak seçimlerde yeniden parlamentoya girmelerine imkân tanıyabilir.
Parti, yaptığı açıklamada, “Bu, KSCM’yi yasa dışı ilan etmeye ve mevcut rejimi eleştirenleri sindirmeye yönelik bir başka başarısız girişimdir” ifadelerini kullandı.
Prag yönetimi, daha önce de Sovyet dönemine ait yüzlerce anıtı kaldırmış ya da değiştirmişti. Son yıllarda Polonya, Letonya ve Litvanya gibi bazı Doğu Avrupa ülkeleri de komünizmi fiilen Nazizm’le eşdeğer kılan çeşitli yasalar çıkardı. Moskova ise bu hamleleri, tarihi yeniden yazmaya yönelik siyasi amaçlı girişimler olarak nitelendiriyor.
Rusya, bu tür uygulamaların II. Dünya Savaşı’na dair gerçekleri çarpıttığını savunuyor.
Temmuz 2021’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Sovyetler Birliği’ni Nazi Almanyası’yla kamuya açık şekilde eşitlemeyi” yasaklayan ve “Sovyet halkının faşizme karşı kazandığı zaferdeki belirleyici rolünün inkârını” da kapsayan bir yasa imzalamıştı.
Kaynak: Gazete Oksijen
