Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un, Çin’in başkenti Pekin’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in yanında askeri geçit töreninde yer alacak olması, yalnızca sembolik bir fotoğraf karesi değil; aynı zamanda Şi için önemli bir diplomatik kazanım.
BBC'nin haberine göre Çin lideri, ülkesini yalnızca dünyanın ikinci büyük ekonomisi değil, aynı zamanda uluslararası diplomasinin ağır sıkleti olarak konumlandırmaya çalışıyor. ABD’nin gümrük tarifeleriyle küresel ticarette yarattığı sarsıntıya karşı Pekin’in istikrarlı bir ticaret ortağı olduğu mesajını öne çıkarıyor.
Şi, Putin’i ağırlamaya hazırlanıyor
ABD Başkanı’nın Ukrayna savaşı konusunda Putin’le anlaşmaya varamaması sürerken, Şi’nin Rus lideri Pekin’de ağırlamaya hazırlandığı belirtiliyor. Kim Jong Un’un katılımı ise sürpriz bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
ABD Başkanı Trump, geçen hafta Güney Kore lideriyle görüşmesinde Kim ile yeniden görüşmek istediğini açıklamıştı.
Daha önce dünya çapında ilgi uyandıran iki zirveye rağmen somut ilerleme kaydedilememişti. Şi ise bu süreçte, hem Kim hem de Putin üzerinde sınırlı da olsa etkisini kullanabileceğini göstermek istiyor.
3 Eylül’de gövde gösterisi
Geçit töreni, İkinci Dünya Savaşı’nda Japonya’nın teslimiyetinin 80. yılı vesilesiyle düzenlenecek ve Çin’in askeri gücünü sergileyecek. Ancak Şi, bu töreni yalnızca askeri değil, diplomatik bir vitrine dönüştürmüş durumda.
Beyaz Saray, Trump’ın ekim sonunda bölgeye gelebileceğini ve Şi ile görüşmeye açık olduğunu duyurdu. İki liderin masasında ise gümrük tarifeleri, TikTok’un ABD’deki satışı ve Pekin’in Putin’i ateşkese ikna edip edemeyeceği gibi kritik konular var.
Kim için tarihi bir ziyaret
Kuzey Kore lideri için de davet büyük bir adım. Zira son kez bir Kuzey Kore lideri 1959’da Çin’deki bir askeri geçit törenine katılmıştı. Şi ve Kim’in 2019’daki 70. yıl kutlamalarından bu yana kamuoyuna yansıyan teması yoktu.
Şi, son yıllarda Moskova-Pyongyang yakınlaşmasının dışında kalmış gibi görünse de Kim’in Pekin ziyareti bunun aksini işaret ediyor. Kuzey Kore ekonomisi Çin’e bağımlı; gıda ithalatının yaklaşık yüzde 90’ı Pekin üzerinden yapılıyor.
Dolayısıyla Kim için bu sahne yalnızca Putin ve Şi ile değil, Endonezya ve İran gibi liderlerle aynı kareye girmek anlamına geliyor.
ABD ile pazarlık gücü
Şi açısından ise bu ziyaret, Trump’la yapılabilecek olası bir zirve öncesinde Washington karşısında diplomatik bir koz. Çin ile ABD arasındaki ticaret müzakereleri sürerken yeni tarifeler ve ticaret savaşı tehdidi masada. Şi, elini güçlendirmek için en sağlam kartlarını oynamak istiyor.
Çin daha önce Trump’ın Kim Jong Un ile görüşmesine aracılık etmişti. Pekin’in aynı rolü yeniden üstlenip üstlenmeyeceği merak konusu. Daha da önemlisi, Şi’nin Ukrayna savaşını sona erdirmede ne kadar etkili olabileceği.
Asıl dikkat çekici soru ise şu: Şi, Putin, Kim ve Trump aynı masada buluşabilir mi?
Kaynak: Gazete Oksijen
