Devlet televizyonu CCTV'nin haberine göre, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO) Doğu Cephesi Komutanlığı, Müşterek Kılıç adı verilen askeri tatbikatın, "Çin silahlı kuvvetlerinin eş zamanlı olarak adayı çevreleyip her yönden baskı altına alarak deniz, hava ve enformasyon kontrolünü ele geçirmesini amaçladığını" bildirdi.
Komutanlık Sözcüsü Albay Şi Yi, tatbikatın pazartesiye kadar süreceğini belirterek, "Bu, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere ve onların yabancı güçlerle suç birliği içinde düzenledikleri provokasyonlara karşı ciddi bir uyarıdır" ifadesini kullandı. Tayvan Savunma Bakanlığı, dün gece yarısından bugün akşam saatlerine kadar Çin'e ait 71 hava aracı ve 9 savaş gemisinin Ada çevresinde görüldüğünü duyurdu.
Bakanlığın açıklamasında, 71 hava aracından 45'inin Tayvan Boğazı'nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz hattını kuzey orta ve güneyden geçtiği ve Tayvan'ın "Hava Savunma Tanımlama Bölgesi" (ADIZ) ilan ettiği sahada uçtuğu belirtildi. Tatbikatta ÇHKO'nun kara kuvvetlerine bağlı roket bataryalarının, donanmaya bağlı destroyer, fırkateyn ve füze gemileri ve karada konuşlu gemi savar füze sistemlerinin, hava kuvvetlerine bağlı savaş jetleri, erken uyarı ve tanker uçaklarının ve roket kuvvetlerine bağlı güdümlü füze sistemlerinin yer aldığı bildiriliyor.
Tayvan'ın karşı kıyısında yer alan Fucien eyaletinin Deniz Güvenliği İdaresi, yerel saatle 08.00-12.00'de Tayvan Boğazı'nın kuzeyindeki Fucou şehri açıklarında gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı askeri tatbikat düzenleneceğini duyurmuştu. Duyuruda tatbikatların 11,13,15,17 ve 20 Nisan'da tekrarlanacağı belirtilirken tüm sivil ve ticari gemilerin anılan tarihlerde bölgeye girmemesi istenmişti. Tayvan'ın kontrolündeki Matsu Adaları yakınında yapılacak seri tatbikatların yanı sıra 10 Nisan'da Çin'in kontrolündeki Pingtan Adası'nın çevresinde gerçek silah ve mühimmatla tatbikat yapılacağı bildirilmişti.
Tsai'nin ziyaretleri
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'ın lideri Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize'yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasında ABD'ye transit geçiş gerekçesiyle gayriresmi ziyaretlerde bulunmuştu. Tayvan lideri, 30 Mart'ta New York şehrinde Hudson Enstitüsü tarafından düzenlenen toplantıya katılmış, 5 Nisan'da da California eyaletinin Simi Valley şehrinde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ve partiler arası Kongre heyetiyle görüşmüştü. Pekin yönetimi, ziyaret nedeniyle ABD'yi protesto ederken Tsai'nin temaslarına aracılık eden iki kuruluşa ve yöneticilerine yaptırım uygulayacağını bildirmişti.
Pelosi'nin ziyareti de krize sebep olmuştu
ABD'nin önceki Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin Ağustos 2022'de Tayvan'a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin arasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlerken gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlarda Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü. Çin, ziyaretin ardından Tayvan çevresindeki uçak ve gemi devriyelerini artırarak Tayvan Boğazı'nı ayıran itibari orta çizgiyi geçtiği uçuşları düzenli hale getirmişti.
Çin'in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor. Pekin, Tek Çin ilkesini vurgulayarak Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.
Kaynak: AA
