Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yayımladığı son rapor, dünya genelinde her altı kişiden birinin kendini yalnız hissettiğini ve bu durumun her yıl yüz binlerce kişinin yaşamını yitirmesiyle bağlantılı olabileceğini ortaya koydu. Özellikle gençler, bu “yalnızlık salgını”ndan en fazla etkilenen gruplar arasında yer alıyor.
DSÖ bünyesinde çalışan Sosyal Bağlantı Komisyonu’nun yürüttüğü analizde, 13-19 yaş arası ergenlerin %20,9’unun ve 30 yaş altı yetişkinlerin %17,4’ünün yalnızlık yaşadığı belirtildi. Bu oran, 60 yaş ve üzerindekilerde %11,8’e düşüyor. Cinsiyet dağılımı genel olarak benzerlik gösterse de, araştırmaya göre ergen kızlar %24,3 ile kendini en yalnız hisseden grup.
Komisyonun eş başkanı ve eski ABD baş cerrahı Dr. Vivek Murthy, düzenlenen basın toplantısında yalnızlığa yol açan pek çok etken bulunduğuna dikkat çekerek, fiziksel ve zihinsel sağlık sorunları, sosyal dışlanma ve özellikle gençlerde dijital medyanın aşırı ya da zararlı kullanımının bu faktörler arasında yer aldığını vurguladı.
'Acı verici bir duygu'
DSÖ, sosyal izolasyonu yalnız kalmakla eş anlamlı görmüyor. Kurum, sosyal bağlantının yetersiz olduğu durumlarda bireyin izole sayıldığını, yalnızlığın ise kişinin arzuladığı ilişkileri kuramamasından kaynaklanan “acı verici bir duygu” olduğunu belirtiyor.
Sosyal izolasyona ilişkin veriler sınırlı olsa da, Komisyon her üç yaşlı bireyden birinin ve her dört gençten birinin bu durumdan etkilendiğini tahmin ediyor. Yalnızlık ve sosyal izolasyonun ciddi sağlık sonuçları doğurduğu da raporda vurgulanıyor: Yılda 871 bin ölümle ilişkilendirilen bu durum, felç, kalp hastalıkları, diyabet, bilişsel gerileme ve psikolojik bozukluk riskini artırıyor.
Buna karşılık, güçlü sosyal bağların hem sağlık hem de yaşam süresi açısından olumlu etkiler yarattığına dikkat çekiliyor.
'Bu yaklaşımı değiştirmeliyiz'
DSÖ uzmanları, hükümetlere çağrıda bulunarak yalnızlığı öncelikli bir kamu politikası haline getirmeleri ve toplumsal bağları güçlendirmeye yönelik daha fazla araştırma yapmaları gerektiğini ifade ediyor. Dr. Murthy, "Toplumsal sağlığın önemini çok uzun süredir ihmal ediyoruz, artık bu yaklaşımı değiştirmeliyiz" dedi.
Bu alanda harekete geçen ülkeler de var. Örneğin İsveç, yalnızlıkla mücadele için bu yıl 30 milyon avroluk bir plan başlattı. Plan kapsamında, izole yaşayan yaşlı bireylere sosyal destek sunulması da yer alıyor.
İsveç Sosyal İşler ve Halk Sağlığı Bakanı Jakob Forssmed, ülkede 16-18 yaş arası gençlere sosyal etkinliklerde kullanılmak üzere "etkinlik kartları" dağıtılacağını açıkladı. Ancak bu kartlar sadece birden fazla kişinin katılımını gerektiren grup etkinliklerinde geçerli olacak. Amaç, gençlerin sosyal becerilerini geliştirmek ve kuşaklar arası iletişimi güçlendirmek.
