22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 26.02.2021 06:00 | Son Güncelleme: 16.02.2022 15:14

En sofistike keşif aracı

Mars’a gönderilen, en büyük ve gelişmiş araç olan Perseverance, ‘hayati’ görevine başladı
En sofistike keşif aracı

Yapımı 8 yıl süren Türkçe “Azim” adlı keşif aracı, özellikle yüzeyin altındaki mikro biyolojik yaşam ve kalıntılarını bulabilen teknolojilerle donatıldı. Gezegenin ekvatorundaki Jezero Gölü kraterine iniş yapan araç, toplayacağı kaya örneklerini metal bir muhafaza kutusuna koyacak. İleriki yıllarda Mars’a gidecek başka bir araç tarafından bu örnekler dünyaya geri gönderilecek. Yıllık işletim gideri 300 milyon dolar olan Perseverance’ın ana görevi 2 yıl sürecek. Araç, şu ana kadar Mars’a yollananların en kompleksi. 10 bin derece ısı yayabilen lazeriyle kayaları eritebiliyor, Mars’a konuşlanacak roketlerin yakıtlarında kullanılacak karbondioksiti oksijene dönüştürme denemeleri yapıyor veya ultra hafif (1.8 kilo) keşif helikopter drone uçurabiliyor. Mars atmosferi dünyanın yüzde 1’i kadar yoğun olduğundan helikopterin yapılacak beş test denemesinde uçabiliyor olması, gelecekteki misyonların seyrinde radikal değişimlere yol açabilir. Perseverance, alüminyum tekerleklerinin sahip olduğu süspansiyon sistemi sayesinde kayaların üzerinden de örümcek gibi geçebiliyor. Perseverance’taki diğer yaşamsal önemli cihaz ise tost makinesi büyüklüğündeki Moxie. 

Oksijen testleri önemli

Bu cihaz havadaki karbondioksiti oksijene dönüştürüyor. Mars atmosferinin yüzde 95’i karbondioksit. Testlerde yeterli miktarda oksijen elde edilirse ileride Mars’a giden astronotlar solunum ve roketeleri için yakıtı bu yolla üretecek. Perseverance’ın ya da gelecek yıl Avrupa’nın yollayacağı Rosalind Franklin aracının öncelikli görevi 3-4 milyar yıl önce henüz gezegende su varken oluşan Jezero Gölü krateri tabanında yaşamış olan mikro organizmalara ait fosil kalıntılarını bulmak olacak. 2 metrelik koluyla Perseverance toprağı eşeleyip, toz toprak örneklerinin tebeşir kalınlığındaki test tüplerine yerleştirecek. Bu görev sonunda Mars’ta önceden hayat olup olmadığı kesinkes anlaşılacak. 2030 yılından önce dünyaya getirilmesi beklenmeyen bu kayalardaki “derin” inceleme, dünyada çok daha büyük gelişmiş cihazlarca yapılacak.