Pentagon, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Golden Dome” (Altın Kubbe) adını verdiği yeni nesil füze savunma sistemi için Beyaz Saray’a küçük, orta ve büyük ölçekli üç farklı plan sundu. Amerikan topraklarını uzun menzilli füze saldırılarına karşı koruyacak uzay tabanlı bu sistemin, önümüzdeki günlerde Trump tarafından açıklanması bekleniyor.
Trump’ın seçeceği opsiyon, önümüzdeki yıllarda bu devasa sistemin finansmanı, geliştirilmesi ve uygulama yol haritasını belirleyecek. Ancak hangi seçenek tercih edilirse edilsin, projenin ucuz olmayacağı şimdiden belli.
Gelecek yılın savunma bütçesinden “Golden Dome” için 25 milyar dolar ayrılmış durumda. Ancak ABD Kongre Bütçe Ofisi, sistemin tam anlamıyla işler hale gelmesi için 20 yıl boyunca toplam 500 milyar dolar harcanabileceğini öngörüyor.
Uzaydan koruma kalkanı
Savunma Bakanlığı sözcüsü Sean Parnell, CNN International'a yaptığı açıklamada, “Pentagon, Amerikalıları ve ülkemizi küresel füze tehditlerine karşı koruyacak Golden Dome sistemi için bir taslak mimari ve uygulama planı hazırladı,” dedi. Trump yönetimi ile yapılan görüşmelerin ardından kararın yakında kamuoyuyla paylaşılacağı bildirildi.
Planın kilit parçalarından biri ise doğrudan Başkan’a bağlı çalışacak bir “Golden Dome Sorumlusu” ya da kamuoyunda konuşulan adıyla “Altın Kubbe Çarı” atanması olacak. Bu kritik pozisyon için ABD Uzay Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Orgeneral Michael A. Guetlein’in adı geçiyor.
Büyük bir hayal, gerçek olabilir mi?
ABD, kapsamlı bir füze savunma sistemi fikrini onlarca yıldır gündemde tutsa da, teknik yetersizlikler ve astronomik maliyetler nedeniyle bugüne kadar tam anlamıyla hayata geçiremedi. Trump, İsrail’in “Demir Kubbe” sistemine benzer bir savunma kalkanını ABD için istiyor.
Ancak uzmanlar, İsrail’in kısa menzilli tehditlere karşı çalışan sisteminin ABD’ye uyarlanmasının “elmalarla uçak gemilerini kıyaslamak gibi” olduğunu belirtiyor.
ABD Savunma İstihbarat Ajansı’nın yayımladığı bir değerlendirme raporunda, Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore gibi ülkelerin Amerika topraklarını balistik, hipersonik ya da seyir füzeleriyle vurabilecek kapasitede olduğu vurgulandı.
Trump’ın nihai hedefi, bu tehditleri daha atmosfere giriş aşamasında uzaydan yok edebilecek bir savunma mimarisi kurmak.
SpaceX ve özel sektör yarışa girdi
Projenin ölçeği ve karmaşıklığı, özel sektörün katılımını zorunlu kılıyor. Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX, Golden Dome projesine talip olan önde gelen şirketlerden biri. CNN’in ulaştığı kaynaklara göre, SpaceX, teknoloji şirketleri Anduril ve Palantir ile ortak teklif sundu.
Bu üçlü, Savunma Bakanı Pete Hegseth ile doğrudan görüşerek projeye dahil olmak istediklerini belirtti. Hegseth’in bu tekliflere sıcak baktığı ifade ediliyor.
Ancak Musk’ın projeye dahil olması, bazı Demokratlar tarafından tepkiyle karşılandı. Musk’ın Trump ile yakın ilişkileri nedeniyle Savunma Bakanlığı’nın bağımsızlığı sorgulanırken, bazı Kongre üyeleri, bu süreçle ilgili olarak Savunma Bakanlığı Genel Müfettişi'nden soruşturma talep etti.
Maliyet devasa boyutlarda
Golden Dome’un maliyeti şimdiden eleştirilerin odağında. Uzay Kuvvetleri Komutanı General Chance Saltzman, “34 yıldır bu sektördeyim. Hiçbir projede ilk maliyet tahmininin fazla çıktığını görmedim,” diyerek, harcamaların zamanla artacağı uyarısında bulundu.
Şimdilik 2026 bütçesi için hazırlıklar yapılıyor. 2025 için ayrılan 25 milyar dolarlık bütçede, 7.2 milyar dolar uzay tabanlı sensörlerin, 5.6 milyar dolar ise erken müdahale sistemlerinin geliştirilmesi için ayrılmış durumda.
Uzmanlar, Golden Dome’un tam kapasiteyle çalışmasının yıllar alacağını belirtiyor. Trump yönetimi ise, sistemin en azından “ilk operasyonel kapasiteye” ulaşmasını hızlandırmak istiyor. Ancak daha şimdiden yaşanan gecikmeler ve koordinasyon sorunları, projenin geleceği konusunda soru işaretlerine yol açıyor.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi’nin Demokrat üyesi Jack Reed, “Golden Dome şu anda hâlâ bir fikirden ibaret,” diyerek sistemin henüz somut bir aşamada olmadığını vurguladı.
Kaynak: Gazete Oksijen
