New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında konuşan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Ukrayna'daki savaş, o ülkenin insanları üzerinde yıkıcı bir etki yaratmaya devam ediyor. Milyonlarca hayat mahvoldu" ifadesini kullanarak, Gıda, Enerji ve Finans Küresel Kriz Müdahale Grubu'nun (GCRG) Karadeniz'in kuzeyindeki savaşın tetiklediği küresel krizlerle mücadele yöntemlerine değindi.
"Ukrayna'nın ötesinde devasa etkiye sahip"
BM Genel Sekreteri, "İnsani yardım operasyonlarımız aracılığıyla Ukrayna ve bölgedeki acıları azaltmak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Ancak bu savaş, gıda, enerji ve finansa erişimde Ukrayna'nın çok ötesinde devasa ve çok boyutlu bir etkiye sahip. Her yerde hane bütçeleri, iklim değişimi ve savaşın körüklediği yüksek gıda, ulaşım ve enerji fiyatlarından kaynaklanan sıkıntıdan etkileniyor" dedi.
Guterres, negatif etkisi farklı coğrafyalarda hissedilen Ukrayna'daki savaş hakkında, "Bu savaş anlamsız ve BM Sözleşmesi ile uyumlu müzakere edilmiş bir çözüm yoluyla onu sona erdirmek için hepimiz elimizden gelen her şeyi yapmalıyız" şeklinde konuştu.
Paris Anlaşması'nın korunması
GCRG'nin çalışmaları için toplantıya çevrim içi bağlanan BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Genel Sekreteri Rebeca Grynspan'a teşekkür eden Guterres, Paris Anlaşması'nın korunması ve iklim konusundaki hedeflere ulaşılmasının gerekliliğiyle enerji krizinin yönetiminde Karadeniz Tahıl Girişimi'nin önemine atıf yaptı.
Mücadele edilmesi gereken 4 konu
BM Genel Sekreteri Guterres, GCRG aracılığıyla dünyadaki krizleri önlemek için mücadele edilmesi gereken konuları dört başlıkta sıraladı.
- "Petrol ve gaz şirketlerinin bu enerji krizinden en yoksul insanların ve toplulukların sırtından rekor karlar elde etmesi ahlak dışıdır." diyen Guterres, en büyük enerji şirketlerinin bu yılın ilk çeyreğindeki birleşik karının 100 milyar dolara yakın olduğuna dikkati çekti ve tüm hükümetleri "bu aşırı karları vergilendirmeye" ve fonları savunmasız insanların desteklenmesi için kullanmaya çağırdı.
- İkinci sırada, özellikle gelişmiş ülkeler başta olmak üzere "enerji tasarrufunun teşvik edilmesi" gereğini vurgulayan BM Genel Sekreteri, üçüncü olarak çoğu alanda fosil yakıtlardan daha ucuz olan "yenilenebilir kaynaklara geçişin hızlandırılması" gereğinin altını çizdi.
- Guterres, dördüncü çözüm önerisi olarak da "yeşil enerjiye geçiş için özel ve çok taraflı finansman artırılmasını" tavsiye ederken, Uluslararası Enerji Ajansına göre, "sıfır karbon" hedefine ulaşmak için yenilenebilir enerji yatırımlarının 7 kat artması gerektiğini hatırlattı.
Ukrayna'daki hapishane saldırısı
Guterres, 29 Temmuz'da doğu Ukrayna'daki Elenovka kasabasında düzinelerce Ukraynalı mahkumun öldürülmesi ve yaralanmasını araştırmak için "gerçeği bulma komisyonu" kurulduğunu da açıkladı. Genel Sekreter, Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk bölgesinde 29 Temmuz'da "Elenovka kasabasında meydana gelen olaylarla ilgili Rusya Federasyonu ve Ukrayna'dan talep aldım" dedi.
Guterres, "Suç soruşturması yapma yetkim yok ancak sonuç bulma misyonu başlatma yetkim var. Bana verilen yetkiler doğrultusunda bu olaylarla ilgili araştırma komisyonu kurulmasına karar verdim." diye konuştu. Komitenin oluşturulmasına ilişkin görev tanımları üzerinde yakında anlaşmaya varılacağını umduğunu dile getiren Guterres, "Bu konuyu çok ciddiye aldığını ve komisyonun çalışmalarını başlatmak için aktif olarak çalıştığını" vurguladı.
Tayvan konusunda BM kararlarına atıf yaptı
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin salı günü Tayvan'a yaptığı ziyaretin arka planında Çin ile ABD arasında tırmanan gerilim konusundaki tutumunun BM kararlarının gerektirdiği şekilde olduğunu yineledi.
Genel Sekreter, "Pozisyonumuz çok net. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararlarına ve 'tek Çin' ilkesine bağlıyız ve her gün takip ettiğimiz yaklaşım bu." dedi.
