Usame bin Ladin'in yakın sırdaşı olan ve 11 Eylül saldırılarının mimarı olarak kabul edilen Halid Şeyh Muhammed 1 Mart 2003 tarihinde Pakistan'ın Rawalpindi kentinde yakalanmış ve kötü şöhretli Guantanamo Körfezi gözaltı merkezine nakledilmişti.
ABD federal temyiz mahkemesi cuma günü, 11 Eylül 2001'deki İkiz Kuleler saldırılarının planlayıcısı olmakla suçlanan Halid Şeyh Muhammed'in idam cezası riskini ortadan kaldıracak ikrar anlaşmasını iptal etti. Anlaşma zanlının suçunu kabul etmesi karşılığında idam edilmemesini öngörüyordu.
Başkent Washington'daki federal mahkeme heyetinin aldığı karar, yasal ve lojistik sorunlarla boğuşan ve 20 yılı aşkın süredir devam eden askeri kovuşturmayı sona erdirme girişimini boşa çıkardı.
İki yıl boyunca müzakere edilen ve bir yıl önce askeri savcılar ile kötü şöhretli Guantanamo Körfezi'ndeki mahkumları izlemekle görevli üst düzey Pentagon yetkilileri tarafından onaylanan anlaşma, Muhammed ve diğer iki sanık için şartlı tahliye olmaksızın ardışık ömür boyu hapis cezaları içeriyor.
Muhammed kaçırılan uçakların Dünya Ticaret Merkezi ve Pentagon'a çarpması planını geliştirmek ve yönetmekle suçlanıyor. Kaçırılan bir başka uçak da Pensilvanya'da bir araziye düşmüştü.
Mağdurların yakınları ikiye bölünmüş durumda
11 Eylül mağdurlarının yakınları savunma anlaşması konusunda ikiye bölünmüş durumda. Birçoğu, terör olayıyla ilgili daha fazla bilginin ortaya çıkarılması ve adaletin sağlanması için en iyi yolun yargılama olduğunu ileri sürerek buna karşı çıkmıştı.
Diğerleri ise anlaşmayı 20 yılı aşkın bir sürenin ardından davayı sona erdirmek ve saldırılardan sorumlu kişilerden bazı cevaplar almak için umut olarak görüyordu.
Anlaşma, ABD Federal Soruşturma Bürosu'na (FBI) göre 3 bine yakın kişinin ölümüne neden olan ve ülkedeki en kanlı saldırılardan biri olarak kayda geçen olayla ilgili kurbanların ailelerinin kafalarında kalan soruların yanıtlanmasını zorunlu kılacaktı.
Joe Biden yönetiminde savunma bakanı olarak görev yapan Lloyd Austin, ölüm cezasına ilişkin kararın sadece savunma bakanı tarafından verilmesi gerektiğini söyleyerek anlaşmayı reddetmişti.
Sanıkların avukatları anlaşmanın zaten yasal olarak yürürlükte olduğunu ve Austin'in bunu iptal etmek için çok geç davrandığını savunmuşlardı. Guantanamo'daki bir askeri yargıç ve bir askeri temyiz heyeti de savunma avukatları ile aynı fikirdeydi.
Ancak ABD Columbia Bölgesi Temyiz Mahkemesi 2'ye karşı 1 oyla Austin'in yetkisi dahilinde hareket ettiğine karar verdi ve askeri yargıcın kararını hatalı buldu.
Kurul, ilk olarak Biden yönetimi tarafından açılan ve daha sonra Donald Trump döneminde devam eden temyiz başvurusunu değerlendirirken anlaşmayı zaten askıya almıştı.
