İran'da yaşanan olayların protestoları ve bu protestoları engelleme girişimleri 2022 Katar Dünya Kupası'nda da devam ediyor. Wall Street Journal'ın haberine göre, İran'ın oynayacağı maç öncesinde bir kadın, etrafı polislerle çevrili futbol stadyumunun kapısında ağlayarak durdu ve kocasını bulmak için içeri girmesine izin verilmesi için polislere yalvardı. Siyah tişörtünde İran'daki ayaklanmanın sloganı olan kadın, yaşam, özgürlük yazıyordu ve yoldan geçenlere bunun için stadyumdan atıldığını söyledi.
İran'ın Galler'e karşı son dakikada elde ettiği inanılmaz zaferin coşkusuyla stadyumdan ayrılan kalabalık, kadının etrafında toplanarak aralarındaki anlaşmazlığı sona erdirmeye çalıştı. Ardından İranlı taraftarlar Farsça, bırakın onu, bırakın onu sloganları atmaya başladı. Etrafı sarılan ve gergin görünen polis, kadının stadyum sahasına girmesine izin verdi.
İran'ın Dünya Kupası coşkusunun arka planında, ülkedeki dini liderliği hedef alan ülke çapındaki bir protesto hareketi var ve bu durum kaçınılmaz olarak gerginlikleri sahaya taşıyor. Şu ana kadar İran'ın oynadığı ilk iki maçta taraftarlar protestoları destekleyen pankartlar taşıdı. Stadyum ve çevresinde hükümet yanlısı ve karşıtı taraftarlar arasında tartışmalar yaşandı. Bu olanlar İran'daki huzursuzluğun derinliğini gözler önüne serdi ve turnuva öncesinde en büyük korkularından birinin bölgedeki siyasi çatışmaların turnuva sırasında da devam etmesi olduğunu söyleyen Katarlı ev sahiplerini endişelendirdi.
“İran'daki protestolar Eylül ayında Mahsa Amini adlı genç bir kadının gözaltında ölmesinin ardından başladı. İnsan hakları grupları, yetkililerin baskıları sonucu yüzlerce kişinin öldüğünü söylüyor”
Voria Ghafouri’nin tutuklanması
Perşembe günü yetkililer İran'da eski bir milli takım oyuncusu olan Voria Ghafouri'yi tutuklayarak Dünya Kupası kadrosuna çenelerini kapalı tutmaları yönünde bir uyarıda bulundu. Katar'da İngiltere'ye karşı oynayacakları ilk maç öncesinde bunu gerçekleştirdiler ve hükümete destek gösterisi olarak görülen milli marşı söylemeyi reddetmişlerdi. Ancak cuma günü, Ahmad bin Ali Stadyumu'nda ıslıklar ve yuhalamalar yankılanırken takım üyeleri şarkı söylemeyi tercih etti. Galler'le oynanan maçtan önce İran takımının birkaç taraftarı, takımın milli marşlarını reddetmesinden memnun olsalar da, oyuncuların siyaset hakkında yorum yapmaları için aşırı derecede baskı altında olmalarından endişe ettiklerini söyledi.
İngiltere'de yaşayan 28 yaşındaki bir İranlı, "Çok hassas bir dönemden geçiyoruz. Oyunculara nefret ve utanç kusmamız gerektiğini düşünmüyorum dedi. Yanındaki kardeşi ise "Onlar genç çocuklar, futbol oynamak için buradalar" dedi. Cuma günü, protesto tişörtü giyen kadının uzaklaştırılması gibi siyasi protestoları susturmaya yönelik daha kararlı bir çabanın işaretleri vardı. Bir tanık, polisin İran bayrağına ve ağzına siyah bant yapıştıran bir başka İranlı destekçiye yaklaştığını ve bantları çıkarttırdığını söyledi.
Politika dengesiz bir şekilde uygulandı
Futbolun küresel yönetim organı FIFA'dan mı yoksa Katarlı yetkililerden mi siyasi gösterilerin engellenmesi yönünde bir direktif geldiği net değildi. Ancak politikanın dengesiz bir şekilde uygulandığı görüldü. Kadın, Yaşam, Özgürlük tişörtü giyen Allen Shahipour, içeri girmesine izin verildiğini söyledi. İran'ın İsfahan kentinden gelen 34 yaşındaki Peari de Amini'ye sanatsal bir övgü içeren serigrafi baskılı bir gömlek giydi Peari, "İran'ın cuma günkü zaferinden dolayı çok mutluyuz ancak bana göre bu zaferin protesto hareketiyle pek bir ilgisi yok. Bunun hiçbir şeyi etkileyeceğini sanmıyorum" dedi.
"Seyirci gibi görünüyorlar onlar burada"
Ajmal adlı bir başka adam ise aynı fikirde değil. Cuma günkü maç ve marş sırasında ıslık çalınması hakkında "Bence bu devrim için iyi bir şey. Hükümet bizi duymuyor" dedi. Katılımcılar İranlı yetkililerin maçta hazır bulunduğundan şüpheleniyordu. 43 yaşındaki İranlı bir adam maçtan ayrılırken "İçerideler. Dışarıdalar. Seyirci gibi görünüyorlar. Size benziyorlar. Bana benziyorlar" dedi. Elde ettikleri zafer ve beraberindeki coşku, evlerinde olup bitenlerden uzaklaşmak için iyi bir fırsattı. 43 yaşındaki adam "Bu galibiyete ihtiyacımız vardı" dedi. Kazanma duygusunun karmaşık olduğunu söylediler ama yine de hepsi ihtiyaçları olduğunu söyledi.
