İspanya'da seçimler sonunda ülkede oluşan siyasi tabloya göre hükümet kurma olasılığı, ayrılıkçı Bask ve Katalan siyasi partilerin alacakları kararlara bağlı kaldı. Meclisteki 350 sandalyenin dağılımında mevcut durumda azınlık koalisyon hükümetiyle iktidarda olan sol blok 153, muhalefetteki sağ blok ise 169 milletvekili çıkardı.
Ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisi (PP), Aralık 2019'daki son seçimlere göre milletvekili sayısını 47 artırıp 136'ya çıkarsa da, meclis çoğunluğu için gerekli olan 176'nın çok gerisinde kaldı. PP'ye destek verecek tek parti olarak gözüken aşırı sağ görüşlü Vox'un milletvekili sayısı da 52'den 33'e düştü.
Ülkeyi son 3,5 yıldır azınlık hükümetiyle yöneten sol blok ise milletvekili sayısını 153'te tutarak, yine meclis çoğunluğunu elde edemedi. Buna rağmen seçim sonucu kutlamalarının en coşkulu olduğu yerler sol bloğa bağlı Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) ve Sumar'ın parti binalarında oldu.
Başbakan Sanchez: Sağ blok başarısız oldu
Sempatizanlarının, İspanya İç Savaşı'nda komünistlerin kullandığı faşizm karşıtı slogan olan No pasaran (Geçemeyecekler) bağrışları altında balkon konuşması yapan Başbakan ve PSOE lideri Pedro Sanchez, "İspanyolların sandıktaki mesajı çok açık oldu. Tüm reformlarımızı iptal etmeyi, ülkeyi geriye götürmeyi planlayan sağ blok başarısız oldu. İspanya'nın ilerlemesini isteyen daha çok insan var ve bu böyle olmaya devam edecek" dedi.
İspanya'da aşırı solu temsil eden Unidas Podemos'a alternatif olarak kısa bir süre önce 10'dan fazla sol partinin ittifakından kurulan ve ilk kez katıldığı seçimlerde 31 milletvekili çıkaran Sumar partisinin lideri Yolanda Diaz da "İnanıyorum ki halk bu akşam daha rahat uyuyacak. Çünkü demokrasi kazandı. Demokrasiyi garanti altına aldık ve seçimleri kazandık" şeklinde konuştu.
PP lideri Feijoo: Birinci çıkan parti hükümeti kurmalı
Diğer yandan Madrid'deki merkez binası önünde toplanan sempatizanlarına seslenen PP lideri Alberto Nunez Feijoo da "İspanya tarihinde hiçbir zaman seçimleri kaybeden bir lider hükümet kurmadı. İspanya'da belirsizlik dönemi başlamamalı. Seçimleri kazanan partinin lideri olarak zorunluluğum ve demokratik talebim hükümeti kurmak için diyalog kapısını açmaktır" mesajını verdi.
PP'nin 7 yıl aradan sonra genel seçimleri kazandığını, İspanya'daki 52 ilin 40'ında birinci parti çıktıklarını, Senato'da çoğunluğu yakaladıklarını, 2019'daki son seçimlere göre milletvekili sayısını 47, partisine oy kullananlarının sayısını da 3 milyon artırdıklarını vurgulayan Feijoo, dış yatırımcıya güven vermek, ülkenin güvenliğini korumak ve siyasi belirsizlikleri önlemek için başta PSOE olmak üzere meclisteki tüm siyasi partilere PP'yi bloke etmeyin çağrısında bulundu.
Feijoo ayrıca meclis açılır açılmaz ilk önerisinin, acil bir gereksinim olmadıkça bir daha asla İspanya'da aşırı sıcakların olduğu temmuz ve ağustos aylarında genel seçim yapılmasının engellenmesi yönünde bir öneri sunmak olacağını söyledi.
Vox lideri Abascal: Sanchez iktidarda olmaya devam edebilir
PP'ye hükümet kurması için açık çek veren Vox partisi lideri Santiago Abascal ise seçimden birinci parti çıkması sebebiyle Feijoo'nun yeni başbakan olması gerektiğini savundu. Abascal ayrıca, "İspanyollar için çok kötü bir olasılık var. O da Pedro Sanchez, komünistlerin, ayrılıkçıların ve terörizmin desteğiyle iktidarda olmaya devam edebilir." ifadelerini kullandı.
Katalonya için Birlik: Sanchez'e karşılıksız destek vermeyeceğiz
Seçim kampanyası boyunca sağ blokun sert eleştirilerine maruz kalan, hatta Vox tarafından kapatılmakla tehdit edilen Bask ve Katalonya'da faaliyet gösteren ayrılıkçı partilerin çekimser kalarak sol bloku yeniden hükümete taşıması mevcut sonuçlara göre yine en büyük olasılık olarak gözüküyor. Sol blokun 2019 seçimleri sonrasında destek almadığı, Katalonya için Birlik (JxCAT) partisi şu anda kilit konuma geldi.
Katalonya'daki ayrılıkçı girişimlerin ardından İspanyol yargısından kaçarak Brüksel'de Avrupa Parlamenteri olan eski Katalonya özerk hükümet başkanı Carles Puigdemont'un liderlerinden biri olduğu JxCAT, seçim sonuçlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede "Sanchez'e karşılıksız destek vermeyeceğiz." açıklamasında bulundu.
İspanya'nın önündeki siyasi takvim
İspanya'da yasalar gereği resmi seçim sonuçları 8 Ağustos'ta açıklandıktan sonra seçilen milletvekilleri ve senatörler mazbatalarını alıp, 17 Ağustos'ta meclis ve senato açılacak. Devlet Başkanı olarak Kral 6. Felipe meclisteki siyasi partilerin liderlerini tek tek kabul ettikten sonra hükümeti kurma görevini birine verecek.
Hükümet kurulması için mecliste ilk güvenoyu tarihi eylül ayı başlarında olacak. Eğer hükümet güvenoyu alamazsa ikinci bir girişimde bulunulması için en fazla iki aylık bir dönem beklenecek. Bunda da başarısız olunursa kasım ayında meclis feshedilerek, yıl sonunda yeniden seçime gidilecek.
İspanya'daki mevcut siyasi tabloda, yeni bir seçim sağ blok dışında hiçbir siyasi partinin işine gelmiyor. Bundan dolayı ülke demokrasi tarihinde ilk koalisyon hükümeti olma özelliğine sahip PSOE ve Sumar'ın ayrılıkçı Bask ve Katalan siyasi partileri ikna ederek 4 yıl daha meclis azınlığında koalisyon hükümeti kurması tek olasılık olarak gözüküyor.
Kaynak: AA
