İsrail ordusu, 23 Mart’ta Gazze'nin güneyindeki Refah kenti yakınlarında 15 acil durum görevlisinin öldürülmesiyle sonuçlanan saldırıda askerlerinin "hatalar yaptığını" kabul etti. Saldırı, Filistin Kızılayı’na (PRCS) ait ambulanslar, Birleşmiş Milletler'e ait bir araç ve Gazze Sivil Savunması'na ait bir itfaiye aracından oluşan bir konvoyun hedef alınmasıyla gerçekleşti.
Farlar açıkmış, uyarı yapılmadan ateş açılmış
Olayın ardından İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), konvoyun gece far ve tepe lambaları olmadan "şüpheli şekilde" yaklaştığını ve araçların hareketinin orduyla önceden koordine edilmediğini iddia etmişti. Ancak New York Times tarafından yayımlanan ve olayda yaşamını yitiren sağlık görevlilerinden Refat Radwan’a ait cep telefonu görüntüleri, araçların farlarının açık olduğunu ve sağlık ekiplerinin yaralılara yardım etmek üzere bölgeye gittiklerini ortaya koydu.
Görüntülerde araçların yolda durduğu sırada, sabaha karşı uyarı yapılmadan ateş açıldığı görülüyor. Beş dakikadan uzun süren videoda, Radwan son dualarını ederken, kısa süre sonra İsrail askerlerinin sesleri duyuluyor.
IDF'den üst düzey bir yetkili, askerlerin daha önce üç Hamas üyesinin bulunduğu bir araca ateş açtığını, ardından bölgeye yaklaşan ambulans konvoyunun havadan gözetleme ekiplerince "şüpheli" olarak değerlendirildiğini belirtti. Ambulansların Hamas’a ait araca yanaşmasının ardından askerlerin tehdit algısıyla ateş açtığı ifade edildi. İsrail tarafı, sağlık görevlilerinin silahsız olduğunu kabul etti ancak en az altı kişinin Hamas’la bağlantılı olduğunu öne sürdü. Bu iddiaya dair henüz herhangi bir kanıt sunulmuş değil.
Cenazelere bir hafta sonra ulaşılabildi
İsrail ordusu, önceki açıklamalarında yer alan "araçların ışıkları yoktu" ifadesinin yanlış olduğunu ve bu bilginin olay yerindeki askerlerden geldiğini belirtti. Cep telefonu görüntüleri, araçların açıkça işaretli olduğunu ve sağlık görevlilerinin fosforlu yelek giydiğini gösteriyor.
İsrail yetkililerine göre, askerler saldırının ardından 15 sağlık görevlisinin cansız bedenlerini yırtıcı hayvanlardan korumak amacıyla kuma gömdü. Araçlar da ertesi gün yolun açılması için gömüldü. Ancak cenazelere ancak bir hafta sonra ulaşılabildi. Bunun nedeni, BM ve diğer uluslararası kuruluşların bölgeye güvenli geçiş sağlayamaması ve mezarların yerini tespit edememesiydi.
Cenazelere ulaşan yardım ekipleri, Refat Radwan’a ait cep telefonunu ve olayın kaydını da buldu. İsrail ordusu, sağlık görevlilerinin infaz edildiği ya da kelepçelendiği yönündeki iddiaları yalanladı.
Bağımsız soruşturmalar yapılacak
Olayın sağ kurtulan tanıklarından bir sağlık görevlisi, BBC’ye verdiği demeçte araçların farlarının açık olduğunu ve meslektaşlarının hiçbir militan grupla bağlantısı olmadığını söyledi. IDF, olayla ilgili kapsamlı bir soruşturma yürütüleceğini duyurdu. Filistin Kızılayı ve birçok uluslararası kuruluş ise bağımsız bir soruşturma çağrısı yaptı.
İsrail, 18 Mart’ta ateşkes görüşmelerinin tıkanmasının ardından Gazze’ye yönelik hava saldırılarını ve kara operasyonunu yeniden başlattı. Hamas yönetimindeki Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre bu tarihten itibaren bölgede 1.200’den fazla kişi hayatını kaybetti.
İsrail’in Gazze’ye yönelik askeri harekâtı, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e düzenlediği ve yaklaşık 1.200 kişinin hayatını kaybettiği, 251 kişinin de rehin alındığı saldırının ardından başlatılmıştı. O tarihten bu yana Gazze'de 50 binden fazla kişinin öldüğü bildiriliyor.
