Son yıllarda çete bağlantılı suçlardaki artışla birlikte cezaevlerinde kapasite sorunuyla karşı karşıya kalan İsveç, bu sorunu çözmek amacıyla Estonya ile dikkat çekici bir anlaşma yaptı. İsveç Adalet Bakanı Gunnar Strömmer'in Çarşamba günü duyurduğu anlaşmaya göre, Estonya'nın güneydoğusunda bulunan Tartu kentindeki bir cezaevinde 400 hücre İsveçli mahkûmlar için kiralanacak.
Anlaşmayla birlikte İsveç, Estonya’daki toplam 600 mahkûm kapasiteli cezaevi tesisinin önemli bir bölümünü kullanma hakkı elde edecek. Strömmer, iki ülke arasında varılan bu iş birliğinin “cezaevi sistemindeki baskıyı hafifleteceğini” vurguladı.
Ceza maliyeti daha düşük
Estonya’da bir hükümlünün aylık barınma maliyetinin yaklaşık 8.500 euro olduğu belirtilirken, bu rakam İsveç cezaevlerinde 11.500 euro’ya kadar çıkabiliyor. Nakil ve diğer ulaşım masrafları hariç tutulan bu veriler, İsveç için ekonomik açıdan da avantaj sağlayacak bir sürece işaret ediyor.
Tartu’daki cezaevinde geçerli olacak hukuk kuralları Estonya yasalarına bağlı kalacak. Ancak İsveçli cezaevi personeli, Estonya’da görev yapacak yerel gardiyanlara eğitim desteği verecek. İsveç Adalet Bakanlığı, iki ülkenin uluslararası yükümlülüklerinin ve ceza hukuku iş birliğinin uyumlu olduğunu vurgulayarak, İsveç hapishane standartlarına benzer koşulların sağlanması için özel düzenlemeler yapılacağını bildirdi.
Kimler gönderilecek?
Estonya’ya gönderilecek hükümlüler bireysel değerlendirmeler sonucunda belirlenecek. Uygun bulunan mahkûmlar arasında yalnızca 18 yaşını geçmiş erkekler yer alacak. Ayrıca ağır suçlardan özellikle cinayet ve cinsel saldırıdan hüküm giymiş olanlar tercih edilecek.
Yasal zemin hazırlanıyor
İki ülke arasındaki müzakereler bahar ayları boyunca sürdü. Yapılan hukuki değerlendirmelerde, yurt dışında cezaevi kiralamanın ne İsveç Anayasası’na ne de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olmadığı sonucuna varıldı.
Resmi anlaşmanın Haziran ayı ortasında imzalanması beklenirken, İsveçli mahkûmların 2026 yılı itibarıyla Estonya’ya gönderilebilmesi için gerekli yasal düzenlemenin 1 Temmuz 2026’da yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Ancak bu yasal değişikliklerin yürürlüğe girmesi için İsveç Parlamentosu’nda üçte iki çoğunlukla kabul edilmesi gerekiyor.
“Tidö Anlaşması”nın bir parçası
Bu adım, 2022 seçimlerinden sonra İsveç Demokratları, Muhafazakârlar, Hristiyan Demokratlar ve Liberal Parti tarafından oluşturulan koalisyonun üzerinde uzlaştığı “Tidö Anlaşması”nın hedeflerinden biri olarak öne çıkıyor. Cezaevi kapasitesinin artırılması ve çete şiddetiyle mücadele için kapsamlı önlemler içeren bu plan, İsveç’in son yıllarda ciddi biçimde artan silahlı suç oranlarıyla mücadele stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
