Joe Biden, ABD Kongresi'nde Temsilciler Meclisi ve Senato'nun ortak oturumunda ikinci kez, bir yıllık icraatı ve gelecek politika planlarını anlattığı Birliğin Durumu (State of the Union) konuşmasını yaptı. Biden'ın arkasındaki kürsüde, oturumu yöneten ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy yan yana oturdu. 80 yaşındaki Başkan Biden, Amerikan tarihinde Birliğin Durumu konuşmasını yapan en yaşlı başkan olarak tarihe geçti. Biden, bu kez, 8 Kasım 2022 ara seçimlerinde Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu ele geçirmesi nedeniyle bölünmüş bir Kongre'ye hitap etti.
İç politika başlıkları öne çıktı
Araştırma şirketi Gallup tarafından yapılan ankete göre, 20 Ocak 2022'den 19 Ocak 2023'e kadarki görevinin ikinci yılında halkın devleti yönetme şekline yüzde 41 oranında onay verdiği Biden'ın konuşmasında, ekonomi, yüksek sağlık harcamaları, vergiler, Covid-19 salgını, güney sınırındaki göç sorunu, silahlanma yasası gibi iç politikada gündemi meşgul eden meseleler öne çıktı.
Biden, dış politikada ise geçen hafta ABD hava sahasında gezinen ve ardından ABD ordusunca vurularak düşürülen casus balonun sahibi Çin ile ilişkiler ve Rusya-Ukrayna Savaşı konularını ele aldı.
Birlik mesajı
Konuşmasına Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy'yi tebrik ederek başlayan Biden, Cumhuriyetçi milletvekillerine seslenerek "birlikte çalışma" vurgusu yaptı. Başkan "Son Kongrede birlikte çalışabildiysek, bu yeni Kongre'de de birlikte çalışmamamız için hiçbir neden yok" dedi.
Ülkesi için vizyonunun "ulusa ruhunu yeniden kazandırmak" olduğunu söyleyen Biden, orta sınıfı güçlendirmek ve ülkeyi birleştirmenin önemini vurguladı. Biden, başkanlığı süresince iki partinin de onay verdiği 300 kadar yasa çıkardığını aktardı. "Amerika'nın hikayesi, bir ilerleme ve dayanıklılık hikayesidir" diyen Biden, iki yıl önce ekonominin sarsıldığını ancak başkanlığı döneminde 12 milyon yeni istihdam yaratılarak ekonomide ilerleme kaydedildiğini söyledi.
"Amerika'yı yeniden inşa ettik"
Biden, Covid-19 salgınının da artık hayatı etkilemediğini belirterek, iyileşen ekonomi ile Amerika'yı yeniden inşa ettiklerini kaydetti. 6 Ocak 2021'deki Kongre baskınını da anımsatan Biden, "Demokrasimiz iç savaştan bu yana en büyük tehdidiyle karşı karşıya kaldı. Bugün, yara almış olsa da demokrasimiz boyun eğmedi ve yıkılmadı." ifadesini kullandı.
Ukrayna'ya destek
ABD Başkanı Biden, bir yıl önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya acımasızca bir savaş başlattığını hatırlatarak savaşın, 2. Dünya Savaşı'nda Avrupa'nın şahit olduğu ölüm ve yıkım görüntülerini çağrıştırdığını söyledi.
"Putin'in işgalinin ABD ve dünya için bir sınav olduğunu" ifade eden Biden, "NATO'yu birleştirdik ve küresel bir koalisyon kurduk. Putin'in saldırganlığına karşı durduk. Ukrayna halkının yanında olduk." şeklinde konuştu. Biden, Ukrayna'ya desteklerinin sonuna kadar devam edeceğinin altını çizdi. Biden'ın davetiyle Kongredekiler, Ukrayna'nın Washington Büyükelçisi Oksana Markarova'yı ayakta alkışladı.
Çin ile çatışma değil, rekabet vurgusu
Çin ile ilişkilere de değinen Biden, "Başkan Şi'ye (Cinping) çatışma değil, rekabet peşinde olduğumuzu açıkça belirttim." dedi. Çin ile rekabette ise teknolojinin önemine vurgu yapan Biden, ordunun modernize edilmesinin de önemine işaret etti.
Biden, "Amerikan çıkarlarını ilerletebileceği ve dünyaya fayda sağlayabileceği için Çin ile birlikte çalışmaya kararlıyım" ifadesini kullandı. Diğer taraftan Biden, geçen hafta ABD hava sahasında vurulan Çin "casus balonuna" atıfta bulunarak "Geçen hafta açıkça belirttiğimiz gibi, Çin egemenliğimizi tehdit ederse, ülkemizi korumak için harekete geçeceğiz. Bunu yaptık da" dedi.
Çin ile rekabette birlik olunması gerektiğini söyleyen Biden, son iki yılda demokrasilerin güçlendiğini, iklimden sağlığa, gıda güvenliğinden terörizme kadar küresel sorunlar karşısında ABD'nin dünyayı yeniden bir araya getirdiğini savundu.
"İsrail üzerine düşeni yapmalı"
Biden, konuşmasının Gazze ile ilgili bölümünde 7 Ekim'deki Hamas saldırısından "İsrail Holokost'tan sonraki en kanlı gününü yaşadı" diyerek bahsetti ve "İsrail'in Hamas'ın ardından sonuna kadar gitmeye hakkı olduğunu" savundu. Biden, buna karşılık, İsrail'in saldırılarını yaparken sivilleri hedef almamak gibi bir sorumluluğunun da olduğunu kaydederek, "Bu savaş, Gazze'deki daha önceki tüm savaşların toplamından daha fazla masum sivilin hayatına mal oldu. 30 binden fazla Filistinli öldürüldü ve bunların çoğu Hamas üyesi değil. Binlerce ve binlerce kadın ve çocuk öldürüldü, erkek ve kız çocukları yetim kaldı." şeklinde konuştu. Biden, Amerikan ordusuna, Gazze sahiline geçici bir liman kurulması yönünde talimat verdiğini de açıkladı.
Gazze kıyı şeridinde geçici liman
Söz konusu geçici liman ile Gazze'ye deniz yoluyla daha yüksek miktarda insani yardımın gireceğini ancak Amerikan askerlerinin Gazze'ye ayak basmayacağını belirten Biden "Bu geçici liman yüksek miktarda insani yardımın her gün Gazze'ye girişini mümkün kılacaktır, ancak İsrail de üzerine düşeni yapmalıdır. İsrail Gazze'ye daha fazla insani yardım girişine izin vermeli ve insani yardım çalışanlarının ateş altında kalmadığından emin olmalıdır. İsrail liderlerine bunu söyledim. İnsani yardım bir pazarlık unsuru ya da ikincil konu olamaz" dedi. Biden ayrıca, İsrail-Filistin sorununa kalıcı siyasi tek çözümün iki devletli çözüm olduğunu bir kez daha dile getirdi.
Teknoloji devlerine uyarı
Biden, konuşmasında, sosyal medya şirketleri ve büyük teknoloji şirketlerine de yer verdi. Sosyal medya şirketlerinin kar gütme amaçlı çocukların üzerinde uyguladıkları politikalardan sorumlu tutulması gerektiğinin altını çizen Biden, kişisel verilerin teknoloji devleri tarafından toplanmasını düzenleyen bir yasa çıkarılmasının da zamanı geldiği görüşünü savundu.
"Daha yapacak çok işimiz var ama enflasyon düşüyor"
Biden, enflasyonun tedarik zincirini bozan salgın ve Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş nedeniyle küresel bir sorun haline geldiğini belirtti. Enflasyon konusunda ABD’nin dünyadaki herhangi bir ülkeden daha iyi durumda olduğunu kaydeden Biden, "Daha yapacak çok işimiz var ama enflasyon düşüyor." dedi.
Enflasyonun son 6 aydır düşüş gösterdiğine işaret eden Biden, maaşların ise arttığını kaydetti. Biden, ülkede işsizlik oranının da yüzde 3,4 ile 50 yılın en düşük seviyesine gerilediğini anımsattı.
Hisse geri alım vergisini 4 katına çıkarma teklifi
Ekonomi planı kapsamındaki yatırımları anlatan Biden, söz konusu yatırımların zenginler ve büyük şirketlerin paylarına düşeni ödemesiyle karşılanacağını kaydetti. Biden, vergi sisteminin adaletsiz olduğunu belirterek, milyarderlere yönelik asgari vergi teklifinin Kongreden geçirilmesi için çağrıda bulundu.
Başkan Biden, "Hiçbir milyarder, bir okul öğretmeninden veya bir itfaiyeciden daha düşük vergi ödememelidir." diye konuştu. Öte yandan Biden, şirketlerin hisse geri alımları üzerindeki verginin dört katına çıkarılmasını önerdi.
Borç limitini artırma çağrısını yineledi
Son iki yılda yönetiminin bütçe açığını 1,7 trilyon dolardan fazla azalttığını kaydeden Biden, bunun Amerikan tarihinde bütçe açığındaki en büyük düşüş olduğunu belirtti. Biden, gelecek ay mali planını sunacağını belirterek planının bütçe açığını 2 trilyon dolar azaltacağını ifade etti.
Borç limiti konusuna da değinen Biden, Kongrenin borç limitini daha önce koşulsuz ve krizsiz 3 kez yükselttiğini hatırlattı. Kongreden yine aynı şeyi yapmasını isteyen Biden, "Bazı Cumhuriyetçi arkadaşlarım, ekonomik planlarını kabul etmezsem ekonomiyi rehin almak istiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Biden, Medicare (dar gelirlilere verilen sağlık yardımı) ve sosyal güvenlik politikalarıyla orta ve alt sınıf Amerikan halkının yanında olduğuna işaret ederek "Sosyal Güvenlik ve Medicare milyonlarca yaşlı için hayata tutunabilecekleri tek daldır." dedi.
Silahlanma ve polis şiddeti
Ülkede artan şiddet olaylarının da azaltılması için gerekli adımların atılması gerektiğini vurgulayan Biden, silahlı saldırılar ve şiddetin azaltılması için daha fazla kaynak ayırarak gerekli adımların atılması çağrısı yaptı. Başkan, polis şiddetinin önlenmesi için George Floyd Yasasının da öneminin altını çizerek silahlanma yasasında da ilgili düzenlemelerin yapılması gerektiğini söyledi.
Sembol isimler izleyici olarak katıldı
Biden'ın Birliğin Durumu konuşmasına, kabine üyeleri ve milletvekillerinin yanı sıra, Jill Biden'ın konuğu olarak Ukrayna'nın Washington Büyükelçisi Oksana Markarova, İrlandalı müzik grubu U2'nın solisti Bono, Eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin eşi Paul Pelosi, bazı iş insanları, polis şiddeti sonucu hayatını kaybeden Tyre Nichols'un ebeveynleri, Holokost'tan sağ kurtulanlar gibi sembol isimler izleyici olarak katıldı.
