Komşu Güney Kore'ye ilticaları durdurmak isteyen Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, yeni sınır duvarları inşa edilmesini, nöbetçi karakollarının yeniden silahlandırılmasını ve daha fazla kara mayını yerleştirilmesini emretti. Ancak Kuzey Koreliler kaçmak için yaratıcı yollar bulmaya devam ediyor. Son kaçış, sabahın erken saatlerde muhteşem bir şekilde gerçekleşti: Kuzey Koreli bir asker, ağır tahkimatlı askerden arındırılmış bölgeyi yürüyerek geçerek özgürlüğüne kavuştu. Bu olay 2019'dan bu yana aktif görevdeki bir asker tarafından gerçekleştirilen ilk firardı.
Vur emri verildi
Kuzey Kore'den kaçanların sayısındaki artış Kim'in nihayetinde iktidarını tehdit edebilecek iç hoşnutsuzlukla mücadele ettiği yönündeki dış değerlendirmeleri güçlendiriyor. Kuzey Koreliler gıda kıtlığı, yaptırımların vurduğu bir ekonomi ve insan haklarında daha fazla gerileme ile mücadele ediyor. Rejim son yıllarda güvenliği artırdı ve sivillerin kaçma girişimlerini caydırmak için görüldüğü yerde vur emri verdi. Ancak ülkeyi terk etme imkânı olan nadir Kuzey Koreliler bu fırsatı giderek daha fazla değerlendiriyor. Güney Kore Birleşme Bakanlığı'na göre, diplomatlar ve denizaşırı öğrenciler de dahil olmak üzere sözde elit ilticalar son yılların en yüksek sayısına ulaştı.
Yerel basında yer alan ve ismi açıklanmayan yetkililere dayandırılan habere göre, firari Kuzey Koreli askerin 20'li yaşlarda ve nispeten düşük rütbeli bir başçavuş olduğu sanılıyor. Asker muhtemelen dikenli tellerin etrafından dolaşmak, kara mayınlarının atlatmak ve devriye nöbetçilerini gizlice geçmek zorunda kaldı. Güney Koreli askerler onun özgürlüğe giden son adımlarına rehberlik etti.
Bir asker kaçağı, Kim'in Kuzey Kore'yi güçlü bir ülke ve sosyalist bir cennet olarak sunma umutlarını suya düşürür. Rejim, bilgi üzerindeki sıkı kontrol, ordunun körü körüne sadakati ve olası bir işgali caydıran nükleer ilerlemeler sayesinde ayakta duruyor. Kuzey Kore, Rusya ve Çin gibi bazı müttefikleri dışında dış dünyadan büyük ölçüde izole edilmiş durumda.
Tehlikeli rota
Kuzey Koreli askerler orduda zorlu koşullarla karşı karşıya. Seul ordusuna göre, askerden arındırılmış bölgenin çevresine yeni bariyerler ve kara mayınları eklemek için yapılan zorlu çalışmalar sonucunda birçok asker kara mayını patlamaları ve sıcağa bağlı hastalıklardan öldü. Kuzey Koreli sığınmacılar için bir yeniden yerleşim destek merkezinin eski yöneticisi olan Kang Dong-wan, Kuzey Korelilerin sınır kontrollerine rağmen sınırı geçmek ya da ahşap bir tekneyle riskli bir deniz yolculuğu yapmak gibi aşırı rotalar izlediklerini söyledi. Şu anda Güney Kore'nin Dong-A Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Kang, “Sınır bariyerleri, Kim rejiminin iç hoşnutsuzluğun farkında olduğunun ve ilticaları engellemek istediğinin kanıtıdır” dedi.
Pandemiden önce her yıl 1.000'den fazla Kuzey Koreli Güney'e kaçıyordu. Ancak Seul hükümetinin rakamlarına göre bu yılın ilk yarısında sadece 105 kişi bunu yaptı. 2023'ün tamamında ise 200'den az kişi bunu yaptı. Sayıları azalan kaçışlar daha alışılmadık yollara dayanıyor. Bu ayın başlarında bir Kuzey Koreli, gelgit sırasında batı deniz sınırını yürüyerek geçerek yakındaki bir Güney Kore adasına ulaşmayı başardı. Geçen yıl bir grup Kuzey Koreli ahşap bir tekneyle deniz sınırını geçmiş ve Küba'da görevli bir Kuzey Koreli diplomat Güney Kore'ye cesur bir kaçış gerçekleştirmişti.
Pek çok Kuzey Koreli eskiden Çin üzerinden kaçıyor ve komisyoncuların yardımıyla sınırı geçiyordu. Ancak pandemi sırasında, gözetimi genişletmek için yeni çitler ve gözetleme kuleleri kuruldu. İnsan hakları grupları, Çin'in geçen yıl yüzlerce Kuzey Koreliyi zorla ülkelerine geri gönderdiğini söyledi. Güney Kore'nin birleşme bakanı Kim Yung-ho, haziran ayında milletvekillerine yaptığı açıklamada “Kuzey Kore halkının rejime olan güveni giderek azalıyor" dedi.
