16 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 22.09.2023 19:16 | Son Güncelleme: 22.09.2023 23:19

NASA'nın OSIRIS-REx uzay aracı 'Nereden geliyoruz' sorusunun potansiyel yanıtıyla dönüyor

Dünya'daki tüm yaşamı oluşturan organik moleküllerin kaynağı ne? Oksijen'in geçen hafta manşetinde yer alan NASA'nın OSIRIS-REx uzay aracı, bu sorunun yanıtını verme potansiyeliyle Dünya'ya dönüyor. Bilim dünyası Bennu asteroidinden 250 gram alıp heybesine atan uzay aracını heyecanla bekliyor
NASA'nın OSIRIS-REx uzay aracı 'Nereden geliyoruz' sorusunun potansiyel yanıtıyla dönüyor

NASA’nın OSIRIS-REx (Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification, Security-Regolith Explorer) isimli uzay aracı pazar günü bir tüfek mermisinin 15 katından daha hızlı bir şekilde Dünya’nın atmosferine girecek. Bu sırada gökyüzünde bir ateş topu belirecek fakat bir ısı kalkanı ve paraşütler inişi yavaşlatacak ve Utah’ın Batı Çölü’ne yanında 250 gram kaya parçasıyla inecek. Bu bir avuç kaya parçası, dağ büyüklüğündeki asteroit Bennu’dan alındı ve ‘’Nereden geliyoruz’’ sorusunun yanıtını verme potansiyeli taşıyor.

NASA misyonunun baş araştırmacısı olan Prof. Dante Lauretta, "Bennu asteroidinin 250 gramını Dünya'ya geri getirdiğimizde, gezegenimizden önce var olan malzemeye, hatta belki de Güneş Sistemi’mizden önce var olan bazı taneciklere bakıyor olacağız" diyor.

Yaşamı oluşturan moleküllerin kaynağı

"Başlangıç noktalarımızı bir araya getirmeye çalışıyoruz. Dünya nasıl oluştu ve neden yaşanabilir bir dünya oldu? Okyanuslar suyunu nereden aldı, atmosferimizdeki hava nereden geldi ve en önemlisi, Dünya'daki tüm yaşamı oluşturan organik moleküllerin kaynağı ne?"

Yaygın düşünce şöyle: Kilit bileşenlerin birçoğu aslında gezegenimize tarihinin erken dönemlerinde, birçoğu belki de tıpkı Bennu gibi, çarpan asteroit yağmuru ile taşındı.

BBC’nin haberine göre; mühendisler Osiris-Rex uzay aracının yörüngesiyle ilgili son ayarlamaları yaptılar. Geriye kalan tek şey, kapsülün bu hafta sonu Dünya'ya düşmek üzere serbest bırakılması için "git, gitme" kararını vermek.

Kilit isim rock efsanesi Brian May

Bennu'dan parçalar elde etme arayışı 2016 yılında Nasa'nın Osiris-Rex aracını 500 metre genişliğindeki objeye doğru fırlatmasıyla başladı. Objeye ulaşmak iki yıl sürdü ve görev ekibinin uzay kayasının yüzeyinde bir "toprak" örneği almak için güvenle bir yer belirleyebilmesi için iki yıl daha haritalama yapılması gerekti.

Bu seçimin kilit ismi İngiliz rock efsanesi ve astrofizikçi Dr. Sir Brian May'di. Queen gitaristi stereo görüntüleme konusunda uzman bir isim. May, perspektif hissi kazandırmak için bir nesnenin biraz farklı açılardan çekilen iki fotoğrafını hizalama kabiliyetiyle biliniyor. Bu şekilde bir sahnenin 3 boyutlu görüntüsü oluşturuluyor. May ve iş arkadaşı Claudia Manzoni, bunu Bennu'daki olası örnek alanlarının kısa listesi için yaptılar. Yaklaşmak için en güvenli yerleri belirlediler.

Brian May BBC News'e verdiği demeçte "Her zaman bilimin yanı sıra sanata da ihtiyacınız olduğunu söylerim" dedi ve konuya ilişkin şu cümleleri sarf etti: ‘’Uzay gemisinin düşüp düşmeyeceğini ya da Nightingale adı verilen ve nihai olarak seçilen alanın hemen kenarında bulunan bu 'kıyamet kayasına' çarpıp çarpmayacağını bilmek için araziyi hissetmeniz gerekir. Eğer böyle bir şey olsaydı felaket olurdu."

7 yılın sonunda geliyor

Osiris-Rex, yedi yıl süren yedi milyar kilometrelik gidiş-dönüş yolculuğunun sonunda Bennu örneğini teslim etmeye sadece saatler kaldı. Kapsül güvenli bir şekilde yere indiğinde, örneklerin analiz edilmesi için özel bir temiz odanın inşa edildiği Teksas'taki Johnson Uzay Merkezi'ne götürülecek.

Londra Doğa Tarihi Müzesi'nden (NHM) Dr. Ashley King, eldivenlerini malzemeye değdiren ilk bilim insanlarından biri olacak. Kendisi ilk analizi yapacak olan "hızlı bakış" ekibinin bir parçasını oluşturuyor.

Dr. King, "Bir asteroitten örnek getirmek, ki bunu çok sık yapmıyoruz. Bu yüzden ilk ölçümleri yapmak ve bunları gerçekten iyi yapmak istersiniz. Bu inanılmaz derecede heyecan verici’’ diyor.